Afşin-Elbistan Termik Santral uçucu küllerinden liç yöntemiyle metal oksitlerin kazanımı

Abstract

Bu çalışmada; Afşin-Elbistan Termik Santralı uçucu külünün fiziksel, kimyasal ve mineralojik özelliklerinin belirlenmesi ve içerdiği Al, Fe ve Ti gibi değerli metallerin liç yöntemi ile kazanımı araştırılmıştır. Uçucu kül numunesi başlıca CaO ve Si02 ile %7.54 A1203, %4.02 Fe203 ve %1.02 Ti02 den meydana gelmektedir. Kristal fazlar ise kuvars, kireç, anhidrit, kahverengi millerit ve anhidrit+melilit tir. Değerli metalleri kazanmak amacıyla yapılan doğrudan asit liçi deneylerinde en iyi sonuçlar ; 300 g/İt asit konsantrasyonu, 90°C sıcaklık, 1500 D/d karıştırma hızı, % 5 lik bir pülp yoğunluğu ve Al ve Ti için 6, Fe için ise 8 saatlik bir çözündürme süresinde elde edilmiştir. Bu koşullarda % 97 Al, % 95 Fe ve % 98 Ti kazanma verimine ulaşılmıştır.

In this study; mineralogical, physical and chemical properties of Afşin-Elbistan fly ash with recovery of metal oxides such as Al, Fe and Ti by leach methods were investigated. The representative sample of fly ash consists of mainly CaO and SİO2 along with 7.54 % AI203, 4.02 % Fe203 and 1.02 % Ti02. Mineralogical analyses indicated that quartz, lime, anhydrite, brown millerit and anhydrite+melilit were evident in the fly ash. Direct acid leaching experiments were carried out for recovery of Al, Fe, and Ti from fly ash. The best results are acid concentration of 300 g/lt, temperature of 90 C°, mixing rate of 1500 rpm, solid/liquid rate of 5% solids at the extraction time of 6 hours for Al and Ti, 8 hours for Fe. Using this conditions 97% Al, 95% Fe and 98% Ti extraction recoveries were obtained.