Triasetin üretimi

Abstract

ÖZET Triasetin Üretimi Triasetin, günümüzde özellikle selülozik reçineler ve sigara filtreleri içerisinde plastikleştirici olarak kullanılma amacının yanısıra, tıp, ecza ve kozmetikte de çok yönlü olarak kullanılmaktadır. Triasetin ülkemizde üretilemeyip çoğunlukla yurtdışından getirtilmektedir. Bu ester, gliserinin asetik asit ya da asetik anhidrit ile esterleşme reaksiyonu sonucunda elde edilmektedir. Ancak asetik anhidritin oldukça pahalı ve ithalinin sınırlı olduğu göz önüne alınırsa araştırmalar daha ucuz olan asetik asit üzerine yönelmiştir. Ayrıca bu konuda daha önce ülkemizde hiçbir çalışılma yapılmamış olup, bu tez triasetinin üretiminde önemli parametreleri ortaya koymaktadır. Bu amaçla, denemelerde gliserin ve asetik asitin stokiometrik ve farklı molar konsantrasyonları için 118, 95, 75 ve 55°C da çalışılmıştır. Ortamdaki suyu uzaklaştırmak ve reaksiyonu ürünler yönüne çevirmek için moleküler elek ve Dean-Stark aparatı kullanılmıştır. Reaksiyonun ilerleyişi KOH titrasyonu ile takip edilerek asit indisi ve asetik asit dönüşüm değerleri hesaplanmıştır. Dönüşümlerin ilgili kinetik modelin öngördüğü denklemlerde yerlerine konulması ile hız sabitleri ve aktivasyon enerjisi tespit edilmiştir. Son olarak, en yüksek verim elde edilen çalışmaların reaksiyon ürünleri birleştirilerek, asetik anhidrit ilavesiyle triasetin miktarının maksimize olması sağlanmış ve hidrojen peroksitle renk APHA color 10 birim' in altına çekilmeye çalışılarak renk açma işlemi tamamlanmıştır. Denemeler sonucunda sıcaklık ve mol oranı gibi parametrelerin triasetinin esterleşme prosesinde oldukça büyük etkisi olduğu görülmüştür. IV

SUMMARY Production of Triacetin Nowadays, triacetin is used mainly as a plasticizer for cellulosic resins and cigarette filters. Also it has many applications in medical, pharmacy and cosmetic fields. Because triacetin could not been produced in our country, has been brought in foreign countries. This ester is prepared by esterification of glycerol with acetic acid or anhiydride. On account of acetic anhiydride is expensive and limited availability, researh on triacetin was slipped to acetic acid which is cheaper. Until now it has not been done any research on this subject in Turkey. In this respect this thesis has been put forth important parameters for consideration in triacetin production. It was studied equal and different molar concentration of glycerol and acetic acid at 118, 95, 75 and 55°C. Dean-stark apparatus was used to remove water and turn reaction into products side. The reaction was followed by titration with KOH then acid number and reaction convertions calculated. Substituting the conversions calculated into the equation of related kinetic model, reaction rate constants and Arrhenius parameters were calculated. Finally, the reaction products included highest yield were put together and added anhiydrid to maximize the triacetin quantity. The color was tried to pulled down lower of APHA color 10 with H202. As conclusion of experiments it was undestood that temperature and molar ratio is fairly important in the esterification process of triacetin.