Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti`nde orman yangınları sorunu ve alınması gerekli önlemler

Abstract

ÖZET `Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetî'nde Orman Yangınları Sorunu ve Alınması Gerekli Önlemler` K.K.T.C. bünyesinde uygulanan yangm koruma ve savaş önlemleri ile yeterliliklerini araştırmak için ele alınan bu çalışmada saptanan konular aşağıda özetlenmiştir: K.K.T.C. ormanları 60934.0 hektar toplam alana sahiptir. Bu da ülkenin ancak % 18.40'ına tekabül etmektedir. Ormanlık alanda Pinus brutia, Pinus pinea ve Cupressus sempervirens hakim ağaç türleridir. Konu ile ilgili olarak 1975-1998 yılları arasında çıkan yangınlara ait yangın kayıt defterlerinden alman verilere göre toplam 911 adet orman ve arazi yangını çıkmış ve 25389.3 hektar alan yanmıştır. Yıllık ortalama yangın adedi 39, yanan alan ise 1008.0 hektardır. 1995 yılında çıkan `Büyük Beşparmak Dağlan Yangını` ve 1998 yılında çıkan `Güzelyurt Bölge Şefliği Hacıbayram I Serisi Yangını`, K.K.T.C.'de bu dönem içerisinde meydana gelen büyük orman yangınlarıdır. Bu iki büyük yangınla birlikte yanan alan miktarında önemli bir artış meydana gelmiştir. Yangınların çıkış nedenleri incelendiğinde, en fazla `dikkatsizlik ve ihmal` den (%58.07) kaynaklandığı görülmüştür. `Nedeni bilinmeyen` yangınlar % 34.25 gibi yüksek bir orana sahiptir. Ülke, Akdeniz iklimi etkisi altında olup yazlar uzun ve sıcak geçmektedir. Kızılcam, Fıstıkçamı ve Servi gibi ibrelilerin adanın asli ağaç türü olması ve bölgede uzun bir yangın sezonu bulunması yangınların çıkma ihtimalini artırmaktadır. `Fasıl 60 Orman Yasası`, `6/79 Sayılı Arazi Yangınları ile Mücadele Yasası` ve `22/89 Sayılı Ceza Yasası` bu konuda çıkarılan yasalardır. Bu yasalardaki cezai hükümlerin güncelleştirilerek caydırıcılık kazandırılması gerekmektedir. VIHalkın orman yangınları konusunda bilinçlendirilebilmesi için çeşitli yerlere uyarıcı levhalar konulmakta ve çeşitli televizyon ve radyo programlan ile basın kurumlarından faydalanılmaktadır. Silvikültürel önlemler zamanında alınmalı, temiz bir işletme uygulanarak ormanda karışım sağlanmalıdır. Rüzgar perdeleri ve yangın emniyet yol ile şeritleri kenarında yangına dayanıklı bant oluşturma çalışmalarına devam edilmelidir. Yangın emniyet yol ve şeritlerinin önemi son yangınlarla daha iyi anlaşılmıştır. Planlamada eksik kalan yolların yapımı tamamlanmalıdır. Bölgede 12 adet yangın gözetleme kule ve kulübesi vardır. Yangın sezonunda bu kulelerden günün 24 saatinde gözetleme yapılmalıdır. Haberleşmede eksik yönler mevcut değildir. Alman araç ve gereçlerle iyi bir haberleşme sistemi kurulmuştur. Bölgede orman yollan yeterli değildir. Yapımı planlanmış olan yollar en kısa sürede bitirilmeli ve tüm yollann peryodik bakımlan zamanında gerçekleştirilmelidir. Orman işçileri kadrolu hale getirilmeli, yangın söndürme araç ve gereçleri yeni alımlarla takviye edilmelidir. Çeşitli nedenlerle giderek azalan ormanlanmız, en başta korumamız gereken milli varlıklarımızdır. Unutmayalım ki yanan ormanlanmız değil, yannlanmızdır! VII

SUMMARY `Forest Fire Problems and Their Solutions in Turkish Republic of Northern Cyprus` Major subjects which are derived from this study is performed to investigate the adequancy of fire fighting and prevention measures within the border of Turkish Republic Of Northern Cyprus. They have been summarized below: T.R.N.C. forests cover an area of 60934.0 hectares. This amount is equivalent to 18.40 % of the total area of the country. In the forest area, Pinus brutia, Pinus pinea and Cupressus sempervirens are the main tree species. According to data collected from fire records between 1975-1998, there has been total 911 fire cases burning an area of 25389.3 hectares. Annual average number of fire cases is 39, and area destroyed is 1008.0 hectares. `Büyük Beşparmak Dağlan Fire` in 1995 and `Giizelyurt Forest District Hacibayram I Working Group Fire` in 1998 are the big forest fires of Northern Cyprus happened during this period of time. With these big forest fires, significant increase in the amount of destroyed area has been recorded. When the causes of the forest fires are investigated, it has been seen that the major cause for fires is `carelessness and the negligence` (58.07 %). Fires with `unknown causes` have a great ratio of about 34.25 %. The region where the country located is influenced by the Mediterranean Climate and has long fire seasons. Being dominant tree species, Pinus brutia, Pinus pinea and `Cupressus sempervirens ` increase the possibility of coming out large forest fires., `Fasıl 60 Forest Law`, `6/79 Numbered Control of the Land Fires Law` and `22/89 Numbered Criminal Law` are some of the legal arrangements concerning the forest fire precautions and their control. VIIIThe punitive measures in these laws need to be updated to give them a deterrent effect. In order to educate the local people, some educational sign-posts have been placed at several spots in the region. By means of media some T.V. and Radio programs have also been broadcasted. Special attention should be paid to silviculturel studies. A clear management policy should be applied, a balanced mixture of trees and fence surrounding should be provided. Along with fire breaks, it is useful to build up fire resisted bands. The importance of fire breaks is better realized with the latest fires. Breaks which are already planned but not realized yet should be completed as soon as possible and constructed against to the prevailing wind direction. There are 12 fire control stations in the region. From these stations continuous watching need to be done 24 hour-a day in fire seasons. There aren't any deficiencies in the communications. A modern communication system has been established. Forest roads in the region are not adequate. Already planned roads should be completed immediately, and periodic road maintenance should be performed in time. At least some of the forest fire workers should be employed permanently, fire fighting vehicles and equipment should be supported with new procurements. Our diminishing forests are one of the most outstanding national assets which has to be protected at first. Not to forget that, the fire burns not only our forests but our future as well! IX