Jel tipi reçineler kullanarak krom türlerinin ayrılması ve tayini

Abstract

ÖZETJEL T P REÇ NELER KULLANARAKKROM TÜRLER N N AYRILMASI VE TAY NKuvvetli bazik anyon de i tirici reçineler, çe itli örneklerden Cr(VI)'nın seçimli olarakuzakla tırılmasında kullanılır.Bu çalı mada, çevreye olan zararlı etkisinden dolayı kromun uzakla tırılması amacı ilejel tipi ve makroporöz iyon de i tiricilerin kullanılabilirli i incelenmi , seçilen kuvvetlianyon de i tirici reçinelerle bu iyonun optimum uzakla tırma ko ulları ara tırılmı tır.Seçilen reçineler, Lewatit Monoplus M 500 (jel tipi, kuvvetli anyonik), Relite A 470 (jeltipi, kuvvetli anyonik) ve Lewatit S 6328 A (makroporöz, kuvvetli anyonik)'tir.Cr(VI)'nın sulu çözeltiden önderi iklendirmeyle uzakla tırılması sonucu kromun varlı ıalevli atomik adsorpsiyon spektrofotometresi ile tayin edildi.Relite A 470, Lewatit M 500 ve Lewatit S 6328 A reçinelerinin Cr(VI) adsorpsiyonusulu çözeltilerden kromun uzakla tırılması için alternatif bir metot olabilece inigösterir. Sulu çözeltiden Cr(VI)'nın uzakla tırılmasında batch tekni i uygulandı.Yapılan denemelerde; pH = 4-7 arasında 40 dak. temas süresi neticesinde bisülfitçözeltisi (0,4M 10 ml) ile sentetik sularda % 95-98 sorpsiyon gösterdi i, anyonetkisinin (Br-hariç) 10 katın üzerinde, katyon etkisinin ise olmadı ı bulundu.Kromun asidik ortamda bisülfit ve hidrojenperoksit ile indirgemenmesine dayalırejenerasyon uygulandı. Bu ekilde Cr(VI) anyon de i tiriciden Cr(III) katyonu olarakçözeltiye alınıp alevli atomik absorpsiyon spektrofotometresi ile miktar tayini yapıldı.Sıyırma çözeltisi olarak ekonomik açıdan daha uygun olan NaHSO3'in 0,4 M (2 MHCl'de) 10 mL çözeltisinin yeterli oldu u tespit edildi. Jel Tipi reçinelerden elde edilensonuçlar makroporöz reçine ile kıyaslandı.Reçine kapasiteleri, Lewatit M 500 (17,73 mg Cr(VI)/g reçine) > Relite A 470 (13,92mg Cr(VI)/g reçine) > Lewatit S 6328 A (12,54 mg Cr(VI)/g reçine) bulundu. Yöntemsentetik sularda ba arı ile uygulandı. Deniz suyunda bulunan kromat iyonlarınınuzakla tırılması için kullanılması dü ünülen jel tipi reçinelerin ortamda bulunan di erayonların etkisi nedeniyle deniz ve göl suyuna uygulanamayaca ı saptandı.vii

SUMMARYTHE DETERMINATION AND SEPARATIONOF THE CHROMIUM SPECIES BY USING GEL TYPE RESINSStrong-base anion-exchange resins were used for selective removal of Cr(VI) fromvarious samples.Becouse of harmful effect of Chromium to environment in this study, the use of gel typeand macroporous ion exchange resins were investigated for removing Chromium. Theoptimum removal conditions of Chromium were investigated by using strong-baseanion exchange resins.The used resins are, Lewatit M 500 (gel type, strong-base anionic resin), Relite A 470(gel type, strong-base anionic resin) and Lewatit S 6328 A (macroporous,strong-base anionic resin).The removal of Cr(VI) from aqueous solution was examined by batch equilibrationtechnique. Preconcentrate Cr(VI) has been determined by flame atomic absorptionspectrophotometry.The sorption of Cr(VI) on to Relite A 470, Lewatit M 500 and Lewatit S 6328 A wasinvestigated as a possible alternative method for removal of Cr(VI) from aqueoussolutions.The sorption is % 95-98 in the pH range 4,0-7,0 at 40 minute stirring time.The affect of anion (except Br-) on adsorption of Cr(VI) is higher than 10 times, butcations have no affect.The regeneration method was applied for the reduction of Chromium by using bisulfiteand hydrogenperoxide under acidic conditions. By using this technique the Cr(VI) wasthis eluted from the anion-exchange resins as a Cr(III) cation. The quantity ofChromium was determineted by flame atomic absorption spectrophotometry. The 10mLof 0,4 M NaHSO3 (in 2 M HCl) solution is sufficiently and economical for as adesorption solution. The results obtained from gel type resins were correlated withmacroporous resin. The resin capasity are Lewatit M 500 (17,73 mg Cr(VI)/g resin) >Relite A 470 (13,92 mg Cr(VI)/g resin) > Lewatit S 6328 A (12,54 mg Cr(VI)/g resin).This method was applied on syntethic waters successfully. It is determined that gel typeresins thought to be used for removing the chromate ions existing as a pollutant inseawater can not be applied on sea and lake waters because of the effect of otheranions in environment.viii