Türkiye`de ahşap kökenli parke endüstrisinin teknolojik yapısı, fire-verimlilik ve kalite açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada Türkiye'deki masif ve çok tabakalı parke endüstrilerinin durumları belirlenmiştir. Masif ve çok tabakalı parke işletmelerini kapsayan anket çalışması sonucunda, masif parke üretiminde meşe, kayın, sapelli, ıroko türlerinin kullanıldığı belirlenmiştir. Tomruktan taslak üretiminde kullanılan makinaların, kurutma fırınlarının teknolojik düzeyi yeterli, buharlama fırınlarınınki yetersizdir. Tomruktan parke taslağı üretiminde ortalama randıman % 61,7; taslaktan mamul parke üretiminde randıman % 70,4'tür. Türkiye'de çok tabakalı parke üretiminde üst tabakada kullanılan ağaç türleri meşe, kayın, ceviz, akçaağaç, ıroko, sapelli, merbau, doussie'dir. Üst tabaka üretiminde tomruk biçmede, kereste ve taslaktan üst tabaka üretiminde kullanılan makinaların, kurutma fırınlarının teknolojisi yeterlidir. Keresteden taslak üretiminde ortalama randıman % 80'dir.Endüstriyel Uygulama Örneklerinde gözlem-inceleme yöntemi ile teknolojik yapı, randıman, kayıplar belirlenmiştir. İşletmelerde kullanılan makinaların teknolojisi uygundur. Masif parke işletmesinde tomruktan taslak üretiminde ve taslaktan mamul parke üretiminde ortalama randıman sırasıyla % 59,5 ve % 53,5'dir. Keresteden taslak ve taslaktan mamul parke üretiminde ortalama randıman sırasıyla % 81,5 ; % 58'dir. Çok tabakalı parke işletmesinde keresteden lamel taslağı ve lamel taslaklarından lamel üretiminde ortalama randıman sırasıyla % 80,91 ; % 76,62'dır. Ayrıca kontrplak kullanımında randıman % 92,22'dir.Türkiye'de üretilen 2. sınıf meşe, kayın, sapelli, ıroko masif parkeler TS 73 EN 13226 (2004)'e görünüm özellikleri, oluklaşma, gönyelilik, eğilme, kılıcına eğilme bakımından uygun; rutubet miktarı, uzunluk, genişlik, kalınlık bakımından uygun değildir. Tip 4 meşe, kayın, sapelli, ıroko çok tabakalı parkeler TS EN 13489 (2004)'e görünüm özellikleri, üst tabaka kalınlığı, dudaklanma, kılıcına eğilme bakımından uygun; rutubet miktarı, uzunluk, genişlik bakımından uygun bulunmamaktadır. Masif parkelerde ortalama pürüzlülük meşede 9,19 µm, ırokoda 8,774 µm bulunmuştur.Anahtar kelimeler: Masif parke, çok tabakalı parke, teknolojik yapı, randıman, kalite

Status of solid wood and multilayer parquet industries in Turkey were determined in this study. As result of survey study directed to solid wood and multilayer parquet enterprises; trees species as oak, beech, sapele and iroko were determined to be used in solid wood parquet manufacturing. Technological level of machines used in production of flooring strip from log and drying kilns are sufficient; but steaming technology is insufficient. Average yield in producing flooring strip from log is 61,7% ; average yield in producing solid wood parquet from flooring strip is 70,4%. Tree species used in lamella production of multilayer parquet industry in Turkey are oak, beech, walnut, maple, iroko, sapele, merbau, doussie. Technological level of machines producing flooring strip from log, lamella production machines, drying kilns are sufficient. Average yield in producing flooring strip from lumber is %80.Technological structure, yield and losses were determined by observation and investigation method in Industrial Application Samples. Technological structure of machines used in production are convenient. Average yield in producing flooring strip from log and producing solid wood parquet from flooring strip are %59,5 and %53,5; respectively in solid wood parquet enterprise. Average yield in producing flooring strip from lumber and producing solid wood parquet from flooring strip are %81,5 and %58; respectively. In multilayer parquet enterprise, average yield in producing lamella block from lumber and yield in producing lamella from lamella block are %80,91; %76,62; respectively. Yield in plywood usage is %92,22.Appearance properties, cup, bow, crook of 2.nd class oak, beech, sapele, iroko solid wood parquets produced in Turkey were determined to agree upon TS 73 EN 13226 (2004); moisture content, length, width, thickness properties weren?t determined to agree upon. Appearance properties, top layer thickness, crook of Type 4 multilayer parquets produced in Turkey were determined to agree upon TS EN 13489 (2004); but moisture content, length, width of parquets weren?t determined to agree upon . Average surface roughness of oak and iroko solid wood parquets were determined as 9,19 µm and 8,774 µm; respectively.Key words: Solid wood parquet, multilayer parquet, technological structure, yield, quality