Türk üniversitelerinin web sayfalarının erişilebilirliği ve kullanılabilirliği

Abstract

Günümüzde, milyonlarca internet sitesi arasından, kullanımı ve erişilebilirliği bakımından önde olan siteler, kullanıcılarına daha iyi bir internet deneyimi sunmaktadır. Özellikle internet üzerinden hizmet veren sayfalar için kullanım kolaylıkları ve erişilebilirlik, büyük önem taşımaktadır. Menü navigasyonundan, renk uyumlarına, sayfanın açılış süresinden, doğru kodların kullanımına kadar her öge site ziyaretçilerinin memnuniyetini arttırmakta ve kullanıcıları siteye bağlı tutmaktadır.İnternet sayfasının erişilebilirliği, sayfaların, engelli kişilerin de algılayabileceği, anlayabileceği, gezinebileceği, etkili bir şekilde kullanabileceği ve bunun yanında içerik yaratıp, katkıda bulunabileceği bir şekilde tasarlanmasıdır. İnternet sayfalarının erişilebilirliğinin sağlanması için bir takım standartlar belirlenmiş ve erişilebilirliği ölçen araçlar geliştirilmiştir. Bu çalışmada, erişilebilirlik standartları araştırılmış ve internet sitelerinin erişilebilirlik ölçümlerinin yapılabilmesi için kullanılan araçlar incelenmiştir. HERA erişilebilirlik ölçüm aracı yardımıyla, Türkiye'deki en fazla öğrenciye sahip on üniversitenin erişilebilirlik standartlarına uygunluğu tespit edilmeye çalışılmıştır.Üniversitelere ait internet sayfaları hergün yüzlerce kullanıcı tarafından ziyaret edilmektedir. Ziyaretçilerinin çoğunu öğrencilerin ve akademisyenlerin oluşturduğu bu sayfaların, belli amaçlara ulaşmak için etkin, verimli ve memnuniyet verici bir şekilde kullanılmasının sağlanması gerekmektedir. Tüm bunların sağlanabilmesi için, esası internet kullanma alışkanlıklarımıza dayalı, bazı tasarım yöntemleri geliştirilmiştir. Bu çalışmada, özellikle üniversitelere ait internet sayfalarının kullanılabilir olması için nasıl tasarlanması gerektiği araştırılmıştır. Sayfanın tamamlanmasıyla birlikte ortaya çıkan sonuçların, kullanılabilirlik açısından, hangi yöntemlerle değerlendirilmesi gerektiği konusunda da öneriler getirilmiştir.

Nowadays, among millions of web sites, the ones leading in utilization and accessilibity, provide a better Internet experience to their users. Easier utilization and accessibility of the site is very important for web sites which provide their services over the Internet. Elements of the site such as menu navigation, color consistency, the time it takes to load the site, proper usage of coding increase the visitor?s satisfaction and keeps the users on-line.The accesilibity of the web site is that it is designed such that a disabled person can perceive, understand and browse it, as well as being able to use it efficiently and create content and provide contribution. Several standards regarding accesibility have been determined, and instruments measuring it have been developed. In this study, the accesilibity standards have been examined and tools used for measuring the sites accesilibity have been studied. In the scope of the resulting criteria, Turkey?s most populated universities? web sites have been analyzed for compatibility by using HERA accesibility tool.The web sites of universities are visited everyday by hundreds of people among which most are students and academicians. In order to be used more efectively and eficiently, the universities? web sites have to satisfy the certain aims of this special group of users. To provide all of these components, several design methods, based on our Internet usage habits, were developed. In this thesis, things which need to be done in order to establish especially the usability of universities? web sites, have been investigated and some suggestions have been made.