Peyzaj tasarımında su tasarrufuna yönelik güncel uygulamaların irdelenmesi: İstanbul örneği

Abstract

Bu araştırmada peyzaj tasarımında su tasarrufu amaçlı olarak neler yapılabileceğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Genel olarak iki kısma ayırabileceğimiz bu tez çalışmasının ilk kısmında suyun önemi, işlevi, tarihteki kullanımından bahsedilmiştir. İkinci kısımda ise İstanbul'da görülen aşırı şehirleşme, ısı adası oluşumu ile hava kirliliğinin özellikle yağış üzerinde azaltıcı etkisi olması ve su kaynaklarının giderek daha da değerli hale gelmesi sonucunda bu kaynakların korunmasına ve sürdürülebilir kullanımına yönelik önlemler araştırılmıştır.Yeşil alanların küresel ısınma ile gittikçe artacak olan susuzluğa uygun olmayan yaklaşımda düzenlenmesi yerine daha az çim alan oluşturma ve su ihtiyacı az olan bitkiler kullanarak su kullanımını minimuma indiren ve su kaynaklarını korumanın asıl amaç olduğu ?Kurakçıl Peyzaj? yaklaşımı ele alınmıştır. Bu yaklaşıma göre uyulması gerekli ana prensipler açıklanmıştır.Ayrıca, peyzaj tasarımının önemli bileşeni olan yağmur suyu yönetim planları kapsamında geliştirilen yağmur bahçeleri gibi özel uygulamaların ve kurakçıl peyzaj düzenlemelerinin dünyadaki örnekleri incelenmiştir. Çeşitli kaynaklardan faydalanarak kurakçıl peyzaj yaklaşımına göre kullanılması gereken az su gereksinimi olan bitki türleri belirlenmiştir.Ülkemizde, özellikle İstanbul'da Park ve Bahçeler Müdürlüğü, Karayolları Bölge Müdürlüğü, İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi gibi kamu kuruluşlarının ve bazı özel kuruluşların konuyla ilgili yaklaşımları, çalışmaları ve uygulamaları ele alınmıştır.Sonuç olarak da dünyadaki konuya ilişkin güncel uygulamalar değerlendirilerek, ülkemizdeki peyzaj tasarım çalışmalarında kullanılabilecek öneriler (tasarım, uygulama, bakım açısından) geliştirilmiştir. .

This research aims for examining what can be done for water saving purposes in landscape design. This thesis which can be, in general sense, divided into two parts refers to importance, function and historical use of water in the first part. The second part, on the other hand, is intended for researching methods for protection and sustainable use of water resources which have become more valuable due to overpopulation, formation of heat island and air pollution in İstanbul having a decreasing effect especially on rains.Instead of landscaping green fields in a way which is not suitable for drought which will gradually increase due to global warming, this study deals with the ?Xeriscaping? approach where water use is minimized and the main purpose is to protect water resources by creating less turf areas and using plants that need less water. It explains main principles which are required to be observed according to this approach.Moreover, this thesis examines worldwide examples of special implementations such as water holding gardens and rain gardens as well as xeriscaping. Plant species that need less water and that should be use according to xeriscaping approach have been determined by making use of various sources.This study, also, deals with approaches, studies and implementations of public institutions such as Directorate of Parks and Gardens, Regional Directorate of Highways, Istanbul Water and Sewerage Administration as well as some private organizations in our country, particularly in Istanbul.In conclusion, suggestions (in terms of design, implementation and maintenance) which can be used in landscape design studies in our country have been developed by considering worldwide recent implementations related to this issue.