Çukurova koşullarında yetiştirilen rahip biberi (Vitex agnus-castus L.)`nde morfogenetik, diurnal ve ontogenetik varyabilite

Abstract

ÖZYÜKSEK L SANS TEZÇUKUROVA KOŞULLARINDA YET ŞT R LEN RAH P B BER (Vitexagnus-castus L.)'NDE MORFOGENET K, D URNAL VE ONTOGENET KVARYAB L TEFunda TOPALÇUKUROVA ÜN VERS TESFEN B L MLER ENST TÜSÜTARLA B TK LER ANA B L M DALIDanışman : Prof. Dr. Menşure ÖZGÜVENYıl : 2005, Sayfa: 110Jüri : Prof. Dr. Menşure ÖZGÜVENProf. Dr. Saliha KIRICIDoç. Dr. Filiz AYANOĞLUEylül 2004- Kasım 2004 vejetasyon döneminde Adana ekolojik koşullarındayapılan bu çalışmada Rahip Biberi (Vitex agnus-castus L.)'nde uçucu yağ oranı veuçucu yağ verimi yönünden mevsimsel, morfogenetik ve diurnal varyabiliteye göredeğişimi araştırılmıştır. Deneme Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi TarlaBitkileri Bölümü Araştırma alanında yürütülmüştür.Çalışmada Eylül 2004 tarihinden başlayarak 8 hafta boyunca haftanın pazartesigünleri 08.00-12.00 ve 16.00 saatlerinde olmak üzere bitkinin yapraklarındanörnekler alınıp, uçucu yağ analizi yapılmıştır. Araştırma sonunda, Rahip Biberi(Vitex agnus-castus L.)'nde uçucu yağ oranının ve uçucu yağ veriminin mevsimlere,bitki kısımlarına ve günün saatlerine göre değiştiği belirlenmiştir. En yüksek uçucuyağ oranının ikinci haftada VAC-7 populasyonunda ve sabah saatlerindeki hasatlarda(% 5.42) olduğu tespit edilmiştir. Rahip Biberi (Vitex agnus-castus L.)'nde uçucuyağ veriminin haftalara göre değişim gösterdiği saptanmış, en yüksek uçucu yağverimine üçüncü haftada VAC-1 populasyonunda ve sabah saatlerindeki hasatlarda(20.07 l/da) ulaşıldığı belirlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Vitex agnus-castus, Uçucu Yağ Oranı ve Verimi, MevsimselVaryabilite, Morfogenetik Varyabilite, Diurnal Varyabilite.

ABSTRACTMsc. THESISSEASONAL, MORFOGENET K and DIURNAL VARIABILITIES ofChaste Berry (Vitex agnus-castus L). GROWN UNDER ÇUKUROVACONTITIONSFunda TOPALDEPARTMENT OF FIELD CROPSINSTITUTE OF NATURAL AND APPLIED SCIENCESUNIVERSITY OF ÇUKUROVASupervisor : Prof. Dr. Menşure ÖZGÜVENYear : 2005, Pages: 110Jury : Prof. Dr. Menşure ÖZGÜVENProf. Dr. Saliha KIRICIAssoc. Prof. Dr. Filiz AYANOĞLUThis study was carried out to determine seasonal, morfogenetik and diurnalvariabilities of essential oil contend and essential oil yield of Vitex agnus-castus L.,grown under Adana ecological conditions during September 2004-November 2004.Trials were condected at experimental area of Field Crops Depertment ofAgricultural Faculty of Çukurova Uviversity.In this study, leave were collected every Monday and three times within a day(at 08.00-12.00 and 16.00 o?clock) throughout eight weeks. The content and yield ofessential oil were analyzed in leave samples. As a result, essential oil content andessential oil yield of Vitex agnus-castus L. was changed according to seasons, partsof tha plant and hours of the day. The highest essential oil content (% 5.42) of Vitexagnus-castus L. was determined vac-7 population on three weeks, and morningharvests. Also, essential oil yield of Vitex agnus-castus L. was changed according toweeks, and the highest essential yield (20.07 l/da) obtained VAC-1 population onthree weeks, and morning harvest.Key Words: Vitex agnus-castus, Essential Oil Content and Yield, SeasonalVariability, Morfogenetik Variability, Diurnal Variability