Multipl skleroz izlem ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Bu araştırma, multipl sklerozlu hastaların sağlık algılarını ve yaşam kalitelerini değerlendirmek için Gulick ve ark.tarafından geliştirilmiş olan `Multipl Skleroz İzlem Ölçeği`nin (Monitoring My Multiple Sclerosis) Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğini belirlemek amacıyla yapıldı. Çalışma Ocak-Eylül 2013 tarihleri arasında İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Nörolojik Bilimler Anabilim Dalı Multipl Skleroz ve Demyelinizan Hastalıklar Birimi?nde yüz yüze görüşme ile gerçekleştirildi. Metodolojik araştırma niteliğinde olan bu çalışmada örneklem grubunu, 18 yaş üstü, iletişim kurulabilen, MS tanısı kesinleşmiş, MS dışında herhangi bir tıbbi sorunu olmayan 140 hasta oluşturdu. Son 1 ay içinde atak geçirmiş olan hastalar gruba dahil edilmedi. Ölçek, kapsam geçerliliğini değerlendirmek üzere nöroloji alanında 10 uzmanın görüşüne sunuldu, öneriler doğrultusunda son şekli verildi. Yirmi altı maddeli ve Likert tipindeki ölçek, dil çeviri ve kapsam geçerliği çalışmalarından sonra 15 kişilik bir gruba uygulandı, gerekli değişikliklerden sonra uygulamaya geçildi. Yapı geçerliliği için Doğrulayıcı Faktör Analizi yapıldı. Ölçeğin, yükleri 0,49 ile 0,79 arasında değişen dört faktörden oluştuğu saptandı. Ölçeğin madde-toplam puan korelasyon katsayıları r=0,47 ile 0,76; alt boyut maddeleri ile alt boyut toplam puanlarının korelasyon katsayıları r=0,60 ile 0,81 arasında saptandı. İç tutarlılık analizinde Cronbach alfa güvenirlik katsayısı tüm ölçek için 0,94; alt boyutlar için 0,64 ile 0,89 arasında bulundu. Ölçek ve alt boyutlarının zamana göre değişmezliğini değerlendirmek için test-tekrar test yapıldı, her iki uygulama arasında fark olmadığı belirlendi (p>0,05). Sonuç olarak `Multipl Skleroz İzlem Ölçeği?nin Türkçe versiyonunun Türk toplumunda kullanım açısından geçerliği ve güvenirliği yüksek bir ölçek olduğu saptandı.Anahtar Sözcükler: Multipl skleroz, Multipl Skleroz İzlem Ölçeği, geçerlik ve güvenirlik, sağlık algısı, yaşam kalitesi.

This research has been carried out to determine the validity and reliability of the Turkish version of the `Monitoring My Multiple Sclerosis Scale` developed by Gulick et al. for the self-evaluation by multiple sclerosis patients of their own health and quality of life. The study has been carried out through face to face interviews between January - October 2013 at the Multiple Sclerosis and Demyelinating Diseases Unit, Department of Neurology, Istanbul Faculty of Medicine, Istanbul University. As a methodological research, this study has constituted its sample group from 140 patients with age above 18, able to communicate, having diagnosis of definite MS, without any medical problems other than MS. Patients who have had attacks in the last one month were not included in the group. Opinions of 10 experts in the field of neuroscience were requested in order to assess the validity of scale and scope, and it was finalized according to recommendations. The twenty-six-point Likert-type scale was applied to a group of 15 persons, following language translation and content validation processes, and was carried into implementation following necessary changes. Confirmatory Factor Analysis was performed for structure validity. It was determined that the scale consisted of four factors ranging from 0.49 to 0.79. Item-total score correlation coefficients of the scale have been determined to be in the ranges 0.47 and 0.76, and correlation coefficients of sub-scale items and sub-scale total scores to be in the range 0.60 and 0.81. In the internal consistency analysis, Cronbach alpha reliability coefficient was determined to be 0.94 for the whole scale and between 0.64 and 0.89 for the sub-scales. The test was repeated to evaluate the invariance of the scale and its sub-scale with respect to time, no difference between two implementations was determined (p> 0.05). As a result it was determined that Turkish version of the `Monitoring My Multiple Sclerosis Scale` was found to be a scale with high validity and reliability.Key Words: Multiple sclerosis, Monitoring My Multiple Sclerosis Scale, validity and reliability, health assesment, quality of life.