Çukurova`da yaprakpirelerinin [asymmetresca decedens (Paoli) ve Empoasca decipiens Paoli (Homoptera:Cicadellidae)] pamuk bitkisindeki (Gossypium hirsitum L.) zararının araştırılması

Abstract

ÖZYÜKSEK LİSANS TEZİÇUKUROVA'DA YAPRAKPİRELERİNİN [Asymmetresca decedens (Paoli) veEmpoasca decipiens Paoli (Homoptera:Cicadellidae)] PAMUK BİTKİSİNDEKİ(Gossypium hirsitum L.) ZARARININ ARAŞTIRILMASIMurat ÖLÇÜLÜÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİFEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜBİTKİ KORUMA ANA BİLİM DALIDanışman: Doç. Dr. Ekrem ATAKANYıl: 2006, Sayfa: 66Jüri: Doç Dr. Ekrem ATAKANProf. Dr. Oktay GENÇERYard. Doç. Dr. Erdal SERTKAYABu çalışmada, farklı ilaç uygulamalarıyla oluşturulan parsellerde ve farklıyoğunluklarda yaprakpiresi bulaşıklıklarına sahip bitki gruplarında yaprakpiresi(Asymmetresca decedens (Paoli) ve Empoasca decipiens Paoli) populasyon gelişmeleriyle,farklı yaprakpiresi yoğunluklarının bitki gelişmesi, verim ve verim kalite unsurlarına olanetkileri araştırılmıştır.Yaprakpireleri en yüksek populasyon seviyelerine 2004 yılında haziran ayı sonunda ve2005 yılında temmuz ayı ortasında ulaşmışlar, esas populasyon gelişmeleri 4 hafta boyuncasürmüş ve ağustos ayından sonra gelişmeleri önemli derecede azalmıştır. Yaprakpireleri ile enfazla bulaşıklığa sahip bitki grubu ve parsellerde populasyon 2004 yılında 1 hafta; 2005yılında ise 2 hafta süreyle EZE'nin üzerinde seyretmiştir.Farklı yaprakpiresi bulaşıklıkları, bitki gelişimlerini farklı düzeylerde etkilemiştir.Düşük populasyon yoğunluklarına sahip parsel ve gruplarda daha yüksek boy oranı, dahafazla tarak, koza ve açılmış koza sayıları kaydedilirken, populasyon yoğunlukları arttıkça bitkigelişmesinde gerilemeler görülmüştür.En düşük yaprakpiresi populasyonuna sahip parsel ve gruplara göre; az bulaşık parselve gruplarda % 36-40, orta düzeyde bulaşık parsel ve gruplarda % 50-55 ve yüksekbulaşıklığa sahip parsel ve gruplarda da yaklaşık % 68 oranında verim kayıpları meydanagelmiştir. İlaçlama yapılan parselde; hiç ilaçlama yapılmayan veya ilacın ½ ve ¼ dozlarıylaiki haftada bir ilaçlama yapılan parsellere göre verim 2-3 kat daha fazla olmuştur.Yaprakpirelerinin farklı yoğunluktaki populasyonları lif kalite unsurlarını önemlidüzeyde etkilememiştir.Anahtar Kelimeler: Yaprakpireleri, pamuk, zarar, Çukurova, Türkiye.

ABSTRACTMSc THESISSTUDY OF LEAFHOPPERS [Asymmetresca decedens (Paoli) and Empoasca decipiensPaoli (Homoptera:Cicadellidae)] DAMAGES ON COTTON PLANTS (Gossypiumhirsitum L.) IN ÇUKUROVA REGIONMurat ÖLÇÜLÜDEPARTMENT OF PLANT PROTECTIONINSTITUTE OF NATURAL AND APLIED SCIENCESUNIVERSITY OF ÇUKUROVASupervisor: Assoc. Prof. Dr. Ekrem ATAKANYear: 2006, Page: 66Jury: Assoc. Prof. Dr. Ekrem ATAKANProf. Dr. Oktay GENÇERAsist. Prof. Dr. Erdal SERTKAYAIn this study plots were setup with plant groups with different insecticide applications anddifferent leafhopper, (Asymmetresca decedens (Paoli) and Empoasca decipiens Paoli) toinvestigate the population dynamics, effect of different densities of leafhoppers on plantgrowth, yield and yield quality.The higher leafhopper population densities were reached in the and of June in 2004and in the middle of July in 2005.The main population increase lasted 4 weeks and after August population growthdecreased considerably. Population levels in the plant groups and plots with the highestleafhopper densities exceeded economic threshold 1 week in 2004 and 2 weeks in 2005.Different levels of leafhopper populations affected plant growth at different levels. Inthe plots and plant groups with low population densities higher plant lenght, ware pods, balland open ball were recorded; while increase in population levels caused deficiency in plantgrowth.Yield losses were observed as 36-4o %, 50-55 % and 68 % in plots and plant groupswith little, mid-level and high infestation respectively.Two to three times more yield were occured in the spreyed plots compared to the plotswhich are non spreyed and ½ and ¼ dose sprayed in every two week.Different population densities of leafhoppers observed not to effect substantially thecomponents of fiber quality.Key words: Leafhoppers, cotton, damage, Çukurova, Turkey.