Amoksisilin`in alabalıklarda (Oncorhynchus mykiss) in vivo genotoksik aktivitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Günümüzde bir çok ksenobiyotik başta ilaç uygulamaları olmak üzere çeşitli yollarla sucul ekosisteme ulaşmakta ve sucul organizmalar üzerinde mutasyon ve kansere sebep olabilecek genetik değişikliklere sebep olmaktadır. Amoksisilin geniş spektrumu nedeniyle veteriner hekimlikte sık kullanılan penisilin türevi bir antibiyotiktir. Balık yetiştiriciliğinde ise birçok bakteriyel enfeksiyonun sağaltımı ve kontrolü amacıyla kullanılmaktadır. Amoksisilinin memeliler ve sucul canlılar üzerindeki genotoksik etkisi çeşitli test sistemlerinde değerlendirilmiş ve yapılan çalışmalarda tartışmalı sonuçlar elde edildiği görülmüştür. Bu çalışmanın amacı, amoksisilinin gökkuşağı alabalıkları (Oncorhynchus mykiss) üzerindeki genotoksik etki potansiyelinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, 10 gün süreyle oral yolla 80, 160 ve 320 mg/kg dozda amoksisiline maruz bırakılan balıklardan 3., 6., ve 10. günlerde kan alınarak mikronükleus ve comet testleri uygulandı. Her iki yöntemden elde edilen sonuçlar kontrol grupları ile karşılaştırıldığında, 80 ve 160 mg/kg dozlarda amoksisilin uygulanan gruplardaki comet ve mikronükleus frekansları istatistiksel olarak önemsiz bulunmuştur (P> 0,05). İstatistiki değerlendirme sonucunda, 320 mg/kg dozda amoksisilin uygulanan grupta mikronükleus ve comet frekansında görülen artış ise anlamlı bulunmuştur (P< 0,001). En yüksek DNA hasarı her iki test yönteminde de 6. günde saptanmıştır. Çalışmanın sonuçları, amoksisilinin gökkuşağı alabalıkları eritrositlerinde tedavi dozlarında genotoksik etki göstermediğine, yüksek dozda ise DNA hasarına sebep olduğuna işaret etmektedir.

Nowadays, many xenobiotics reach aquatic ecosystem via several reasons primarily drug administrations and these agents induce genetic alterations which can lead to mutation and cancer on aquatic organisms. Amoxicillin is a penicillin derivative antibiotic, frequently used in veterinary medicine due to its broad spectrum of activity. Also in aquaculture, amoxicillin is used for treat and control of several bacterial infections. Genotoxic effect of amoxicillin on mammalians and aquatic organisms have been investigated by several genotoxicity test systems and controversial results have been reported in previous studies. The aim of the present study is to evaluate the genotoxic effect of amoxicillin on rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). According to this purpose, fish were orally exposed to amoxicillin at 80, 160 and 320 mg/kg during 10 days, afterwards samples of blood were taken on days 3rd, 6th, 10th and micronucleus test and comet assay were applied. Micronucleus and comet frequency in 80 and 160 mg/kg amoxicillin administrated groups were found insignificant (P> 0.05) when the results obtained with both test systems were compared with control group. According to statistical evaluation, the increase of micronucleus and comet frequency at 320 mg/kg administrated group was found significant (P< 0.001). The highest DNA damage was determined on day 6, by both test systems. Results of the study indicated that amoxicillin has not genotoxic effect in rainbow trout erythrocytes at therapeutic dose however; amoxicillin leads to DNA damage at high concentration.