Güneydoğu Asya`nın çatışma bölgelerinde Türkiye`nin varlığı ve etkisi

Abstract

Türkiye, son on yılda Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) yönetiminde uluslararası arenadaki gücünü önemli ölçüde artırmıştır. AKP yönetimindeki Türkiye, daha açık ve etkin bir dış politika ile Güneydoğu Asya da dahil olmak üzere çeşitli bölgelerdeki etkisini arttırmıştır. Türkiye ile Güneydoğu Asya arasında Osmanlı İmparatorluğu'ndan beri ilişkiler devam etse de son dönemde kurulan ilişkiler daha yoğun ve etkileşim içinde olmuştur. Türkiye'nin Güneydoğu Asya bölgesine yönelik yürüttüğü politikalar, diğer resmi ilişkilerle birlikte insani yardım politiklarına da yoğunlaşmasıyla diğer bölgelerde yürütülen politikalarlar da benzerlik göstermektedir. Türkiye bu tarz politikaları hem devlet hem de devlet dışı aktröler ile yürütmektedir. Bununla birlikte, Türkiye'nin uluslararası alanda bu tür faaliyetleri birçok bölgede yürütülürken, Müslüman azınlık bölgelerinde bu politikalar daha yoğun ve etkin olarak devam etmektedir. Bu çalışma, Türkiye'nin uluslararası politikada üçüncü taraf olarak yer aldığı Güneydoğu Asya bölgesindeki çatışma alanlarına odaklanan niteliksel bir araştırmadır. Bu çatışma alanları uzun yıllardır devam eden çok ağır problemlerin olduğu Filipinler'deki Mindanao, Tayland'daki Patani ve Myanmar'daki Arakan'dır. Yine bu çalışma Türkiye'nin Güneydoğu Asya'daki çatışma alanlarındaki rollerini incelemeyi, ayrıca Güneydoğu Asya çatışma bölgeleri içerisindeki çatışmaları anlamayı, Türkiye'nin bölgeye yönelik politikalarını analiz etmeyi ve son olarak Türkiye'nin Güneydoğu Asya çatışma bölgelerindeki etkisinin sonuçlarını anlamayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda, öncelikle uluslararası ilişkiler teorisindeki barış ve çatışma çözümlemelerini sentezleyen iki temel kavram Yumuşak Güç ve Üçüncü Taraf kavramsallaştırmaları üzerinde durulacaktır. Bununla beraber iki kavram bu çalışmada daha çok inşacılık teorisi altında analiz edilecektir.Bu tez hem devlet hem de devlet dışı aktörlerle Türkiye'nin çatışma bölgelerinde, arabulucu ve yardımcı ya da bağışçı roller oynadığını ortaya koyacaktır. Her bir alanda, çatışma vakalarının bağlamına göre müdahalelerin yoğunlukları farklılaşmaktadır. Normlar, kimlik veya dış politika gibi daha maddi olmayan faktörlerle birlikte bu müdahaleler Türkiye'nin bölgedeki etkisini arttırmaktadır. Bununla beraber askeri olmayan yumuşak güç araçları da Türkiye'nin bu çatışma alanlarındaki itibarını arttırmaktadır. Sonuç olarak, bu durum bölgedeki devletler tarafından tehdit algısı oluşturabilecekken; tam tersine bölgedeki halkın Türkiye'ye karşı beslediği güveni ve hayranlığı arttırmaktadır. Ayrıca Türkiye bölgeye karşı ne kadar aktif bir politika izlerse devletler düzeyindeki ilişkiler de o derece gelişmekte ve görünür olmaktadır.

Turkey in last decade under the Justice and Development Party (AKP) has been increased its role in the international arena significantly. With much open foreign policy, Turkey under the AKP has expanded its involvement towards various regions including the Southeast Asia. Though the relations between Turkey and the Southeast Asia could be found since the Ottoman Empire, the contemporary relations have been visibly and interactively revived just within last several years. The involvements of Turkey in Southeast Asia are similar to other regions which concentrated on the Humanitarian aids along with other formal relations. Turkish styles of international involvements are involved with both state and non-state actors. Albeit, Turkey has no specific areas of its activity internationally he areas which have intensive and effective roles are in Muslim-minority areas. This research is a qualitative research that focuses on the conflict areas within the Southeast Asia which could be seen the involvement of Turkey as the international third party within these areas in many aspects. These conflict areas consist of Mindanao in the Philippines, Patani in Thailand and Arakan in Myanmar which are the ongoing deadly and protracted cases. It aims to study Turkey's roles within the Southeast Asian conflict areas, as well as, to understand the conflicts and to analyze the positions of Turkey within the conflict areas in Southeast Asia; and to research on the results of the impact of Turkey in Southeast Asian conflict areas. This research is primarily examined based on two main concepts—Soft Power and Third Party—which are synthesized the concepts under the international relations theory and peace and conflict studies. These two concepts are analyzed under the theory of constructivism which emphasizes on both material and non-material factors. The results found that Turkey, both state and non-state actors, has played the roles of mediator and aider or donor in the conflict areas. In each area, there is different intensity of involvements according to the context of the conflict cases. These involvements along with the non-material factors like norms, identity or foreign policy could enhance the effectiveness of Turkish roles within the areas. These non-arms sources (soft power tools) can boost the reputation of Turkey within these conflict areas. In turn, trust and admire are the outcomes that Turkey could gain from the grass-root people in each area; while the perception of threat may occur at the state level. However, the more Turkey involves in the area, the more the relations at the state level is observable.