Köpeklerde dehidrasyon olgularının saptanmasında klinik ve laboratuar muayeneler

Abstract

Çalışmada, ishal ve/veya kusmanın hafif, orta, şiddetli derecede dehidrasyon oluşturduğu köpeklerde gruplar arası ve kontrol grubuna göre yapılan karşılaştırmalardaki farklılıkların belirlenmesi amaçlandı. Çalışma materyali ırk, cinsiyet ve yaş farkı gözetilmeyen 15 adet ishalli köpek (Grup I), 15 adet kusan köpek (Grup II), 15 adet ishalli ve kusan köpek (Grup III) olmak üzere 45 dehidre köpek ile 15 adet sağlıklı (Grup IV) olmak üzere toplam 60 adet köpekten oluştu. Klinik muayeneler ilk olarak deri elastikiyeti, göz küresinin durumu, ağız mukozası, vücut ısısı, kapillar dolum zamanı, solunum sayısı ve kalp hızına göre yapılarak dehidrasyon dereceleri tespit edildi. Venöz kan örneklerinden hematolojik, biyokimyasal ve kan gazı parametreleri değerlendirildi. Çalışma sonucunda WBC, PLT, MCV, MCH, üre, kreatinin, AST, ALT, ALP, GGT, Anyon Gap, SO2, Na+ ve K+ değerlerinde istatiksel fark tespit edilmedi. Grup I'de RBC, HGB, HCT değerleri sırasıyla diğer üç gruba göre p<0.01, p<0.001, p<0.05 düzeyde anlamlı düşük bulundu. Serum glukoz seviyesinde, Grup I'de kontrol grubuna göre önemli bir yükseklik saptanırken, total protein değerinde Grup III'de aynı önemde düşüklük (p<0.05) saptandı. Albümin değerinde ise gruplar arası p<0.01 düzeyinde anlamlı düşüklülkler elde edildi. Venöz kan pH değeri Grup I ve Grup II arasında önemli bir farklılık oluşturdu (p<0.05 ). HCO3- değeri, I.ve III. grupta p<0.001 önem derecesinde düşük bulundu. TCO2 ve BE değeri Grup I'de, Cl değeri Grup II'de ve pO2 parametresi ise her üç grupta p<0.01 düzeyde düşük bulundu. Bu değerlere göre Grup I'de metabolik asidoz, Grup II'de hipokloremik metabolik alkaloz varlığı saptandı. Sonuç olarak ishal ve kusma nedeniyle dehidrasyona maruz kalan köpeklerin laboratuvar parametrelerinin değerlendirilmesinin tedaviye yön vermesi açısından faydalı olacağı kanısına varıldı.

In this study, it is aimed to determine the differences between the groups and the control group of dogs in which mild, moderate, severe dehydration was caused by diarrhea and/or vomiting. Study material is consisted of 45 dehydrated dogs in different breed, sex and age as 15 dogs with diarrhea (Group I), 15 dogs with vomiting (Group II), 15 dogs with diarrhea and vomiting (Group III) and also 15 healthy dogs (Group IV) in different breed, sex and age. Initially, levels of dehydration were determined according to clinical examinations of dogs performed according to skin turgor, the condition of the eyeball, oral mucosa, body temperature, and heart rate. Haematological, biochemical and blood gas parameters were determined with venous blood samples taken from animals. As a result of the study, statistical differences in WBC, PLT, MCV, MCH, urea, creatinine, AST, ALT, ALP, GGT, Anion Gap, SO2, Na+ ve K+ parameters had not been determined. According to the control group, following results were determined: In Group I, RBC, HGB, HCT values were significant respectively low p<0.01, p<0.001, p<0.05. While a significant increase of glucose level was observed in Group I, decrease at the same importance (p<0.05) of total protein value in Group III. Albumin level was found low compared to the control group (p<0.01). pH levels of venous blood created differences between Group I and Group II (p<0.05). HCO3 values were significantly lower in Group I and III in severity p<0.001. TCO2 and BE levels in Group I, Cl value in Group II and PO2 value in all three groups were found decreased in severity p<0.01. According to these results, metabolic acidosis in Group I, and hypochloremic metabolic alkalosis in Group II were detected. As a result, in dogs which are dehydrated because of vomiting and diarrhea, laboratory parameters would be beneficial for the evaluation of treatment.