Üç boyutlu konformal radyoterapi ve yoğunluk ayarlı radyoterapi teknikleriyle batın bölgesi ışınlamalarında alan dışı dozların araştırılması

Abstract

Radyoterapi uygulanan hastalarda ışınlanmasını istediğimiz bölgenin dışında kalan alanda, uzak organlarda istenmeyen dozlar oluşabilir. TPS'ler tarafından alan dışı dozlar henüz doğru hesap edilememektedir. İyonizan radyasyonun stokastik etkilerinden dolayı ve ikincil kanser riski sebebiyle bu dozların ölçülüp bilinmesi gerekir.Çalışmamızda serviks kanserlerinin 3D-CRT, IMRT ve VMAT teknikleri ile ışınlamalarında alan dışında olan meme dokusunun aldığı dozun dozimetrik olarak incelenmesi amaçlandı. Rando fantom kullanılarak TLD ile ölçülen meme dozu, TPS'den elde edilen verilerle karşılaştırıldı.Rando fantomun BT kesitleri alındı ve TPS'ye aktarıldı. Kritik organlar ve hedef hacim üç boyutlu BT görüntüleri üzerinde konturlandı. 3D-CRT, IMRT ve VMAT planları hazırlandı. Rando fantomun sağ ve sol meme dokusuna 10'ar adet TLD yerleştirildi ve her bir teknik için ayrı ayrı ışınlandı. Tedavi tekniklerinin meme dokusunda oluşturduğu doz değerleri kendi aralarında ve TPS'den gelen verilerle karşılaştırıldı.İstatistiksel olarak sağ ve sol memede oluşan doz miktarları ile alt ve üst kesit aralarındaki doz farklılıkları birbirlerine benzer sonuçlar vermektedir. Fakat tekniklerin birbirleri arasında anlamlı farklılıklar ortaya çıkmaktadır. 3D-CRT tekniğinde ortalama meme dozu 7,16 ± 1,61 cGy'dir. IMRT tekniğinde meme dokusunda biriken ortalama doz miktarı ise 27,75 ± 3,88 cGy iken, VMAT tekniğinde bu değer 12,20 ± 2,65 cGy olarak ölçüldü. Meme dokusu dozu 3D-CRT ve VMAT da IMRT'ye göre daha düşüktür. Tedavi tekniği seçilirken özellikle genç serviks kanseri hastalarında bu düşünülmelidir.

Treated with radiotherapy in patients, doses might be occured unacceptably at the distant organs which is out of the region. Out-of-field doses can be calculated uncorrectly treatment planning systems (TPS), yet. These doses should be known by measuring since the ionizan radiation's stochastic effects and secondary cancer risks.The purpose of this work is to investigate dosimetrically the dose received by the breast tissue which is outside the field of irradiations for 3D-CRT, IMRT and VMAT techniques at cervical cancer. The breast dose measured by TLD using random phantom was compared with data obtained from the TPS.Random phantom scanned with CT and three dimensional CT images were transferred to TPS. Critical organs and target volume were contoured on CT images. 3D-CRT, IMRT and VMAT plans were constructed and optimized. Ten TLDs were placed on the right and left side of the breast tissue and phantom was irradiated for each techniques, separately. Dose values at the breast tissue were obtained from TLS's reading for each techniques and were compared with each others and TPS values.Statistically, dose quantities that occur in the right and the left breast with the dose differences between bottom and top sections gives similar results. But significant differences are emerging between techniques. The average breast dose in 3D-CRT technique was 7.16 ± 1,61 cGy. While the average accumulated dose in breast tissue in IMRT technique was 27,75 ± 3,88 cGy, this value was measured 12,20 ± 2,65 cGy in VMAT technique. Breast tissue dose in 3D-CRT and VMAT was lower than IMRT. This should be taken into consideration when selecting treatment techniques, especially at young patients with cervical cancer.