Prens adaları (Marmara denizi) littoralinin Prosobranchia (Gastropoda:Mollusca) faunası ve bazı ekolojik özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Prens Adaları'nın Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) faunasının ve bazı ekolojik özelliklerinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilen bu çalışmada, 2012-2014 yılları arasında bölgeyi temsil edecek sayıda 68 istasyonda, kalitatif ve kantitatif yöntemler ile örneklemeler gerçekleştilmiştir. Bu örneklemeler sırasında 23 istasyonda, 4 ile 45 m derinlikler arasında 0,1 m2 örnekleme alanına sahip van Veen Grab, kıyı bölgelerini içeren 8 istasyonda ise 0-1 m derinlikler arasında yine 0,1 m2 örnekleme alanına sahip kuadrat kullanılmıştır. 4-36 m derinlikler arasında toplam 15 istasyonda ise aletli dalış yapılarak, yine kıyı bölgelerini kapsayan 22 istasyonda da çeşitli makroalgler ile fanerogamlar içinden ve yumuşak veya sert substrattan örnekler elde edilmiştir. Ayrıca her örnekleme istasyonuna ait deniz suyunun sıcaklık, tuzluluk, çözünmüş oksijen, pH gibi değerleri ile sedimanın çamur içeriği ve toplam organik karbon (TOK) miktarı belirlenmiştir. Elde edilen Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) örneklerinin değerlendirilmesi sonucunda 27 familya 61 genusa ait toplam 93 tür saptanmıştır. Bu türlerin 7'sinin (Alvania mamillata, Clathromangelia granum, Gibbula deversa, Gibbula rarilineata, Rissoa auriformis, Rissoa ventricosa, Pusillina marginata) Marmara Denizi için yeni kayıt olduğu belirlenmiştir. Türlerin araştırma bölgesinde bulunma sıklıkları incelendiğinde ise 6 türün (Bittium reticulatum, Bittium submamillatum, Gibbula adansonii, Gibbula deversa, Rissoa splendida, Pusillina lineolata) `yaygın`, geriye kalan 26 türün `nadir` türler grubuna girdiği görülmüştür. Çalışma sırasında `devamlı` türlere rastlanmamıştır. Birey ve tür sayıları üzerinden Bray-Curtis benzerlik indeksi ile istasyonlar arasındaki benzerliği belirlemek amacıyla sadece birim alan örneklemesi yapılmış istasyonlar değerlendirilmiştir. Ayrıca bölgesel dağılım modelini belirlemek için çok boyutlu örnekleme (MDS) kullanılmıştır. Bu iki yöntem sonucu ortaya 5 ayrı grup çıkmıştır. Ayrıca yığın analizi sonuçlarına göre ortaya çıkan gruplar içindeki benzerlik ile gruplar arasındaki farklılığı belirlemek amacıyla SIMPER analizi uygulanmıştır. Ortaya çıkan bu grupların ekolojik parametreleri arasındaki farklılığı belirlemek amacıyla ise ANOVA kullanılmıştır.

The purpose of this thesis is to determine the fauna of Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca) of Prince Islands and their some ecological features. To materialize this purpose, the sampling procedure was performed by using qualitative and quantitative methods in 68 stations which represent the region, between the years 2012 and 2014. During these samplings van Veen Grab, having sampling area of 0,1 m2 was used between the depth of 4 and 45 m, in 23 stations and a quadrate with 0,1 m2 sampling area was used between the depth of 0 and 1 m, in 8 stations. In the 22 stations, soft and hard substrate through seagrass and various macroalgae were studied during the sampling procedure and also by scuba diving between the depth of 4 and 36 m, in 15 stations. In addition to these, temperature, salinity, dissolved oxygen and pH values of the sea water from all the sampling stations were determined as well as the content of mud in the sediment and total organic carbon (TOC) amounts.Totally 93 species belonging to 61 genera and 27 family were determined by the evaluation of the obtained samplings of Prosobranchia (Gastropoda: Mollusca). Seven of these species (Alvania mamillata, Clathromangelia granum, Gibbula deversa, Gibbula rarilineata, Rissoa auriformis, Rissoa ventricosa, Pusillina marginata) were identified as new records for the Marmara Sea. As a result of evaluating of the data according to existence frequency of the species in the research area, 2 groups were observed; such as, 6 `common` species (Bittium reticulatum, Bittium submamillatum, Gibbula adansonii, Gibbula deversa, Rissoa splendida, Pusillina lineolata) and the remaining 26 as `rare` species. Species of the `continuous` have not found this specific area. The Bray-Curtis Similarity Index, was calculated to detect the similarity between sampling station and then the similarity data were ordinated by Multidimensional Scaling (MDS). SIMPER analysis was performed in order to identify the percentage contribution of each species to the overall similarity within each groups according to results of the cluster analysis. ANOVA was performed on the purpose of these groups and their ecological parameters between diffrence.