Orman ve otsu vejetasyonun toprak nemi, sıcaklığı ve toprak suyu kalitesi üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, orman ve otsu vejetasyonun toprak sıcaklığı (maksimum, minimum ve ortalama sıcaklıklar), toprak nemi ve toprak suyunun kimyasal içeriği üzerine etkisini belirlemektir. Toprak nemi ve toprak sıcaklığı 5 aylık süre boyunca üç ayrı toprak derinliğinde (40 cm, 80 cm ve 120 cm) izlenmiştir. Toprak suyu ve yağış suyu örnekleri yağış olaylarına bağlı olarak haftalık olarak 20 hafta toplanmıştır. Toprak suyu örnekleri pH, elektriksel iletkenlik, organik madde, azot, sertlik, alkalinite, klorür, sülfat, sodyum ve potasyum bakımından analiz edilmiştir. Toprak nemi ve sıcaklığı için araştırma üç faktörlü bölünmüş parseller deneme deseninde, tekrarlı ölçümler ve toprak suyunun kimyasal içeriği ise iki faktörlü tamamen tesadüfi blok deneme deseninde tekrarlı örnekleme şeklinde yapılmıştır. Veriler ANOVA kullanılarak analiz edilmiş, ortalamalar Tukey Testi ile karşılaştırılmıştır. Sonuçlar, toprak suyu kimyasal içeriği, toprak nemi ve toprak sıcaklığı değerlerinin vejetasyon örtüsünden önemli bir şekilde etkilendiğini göstermektedir. Orman ve otsu vejetasyon altındaki topraklar ortalama maksimum, minimum ve ortalama sıcaklıklar açısından önemli düzeyde farklılık göstermektedir. Ortalama maksimum ve minimum sıcaklıklar orman vejetasyonu altındaki topraklar için 9,97°C ve 9,75°C iken otsu vejetasyon altındaki topraklar için 11,07°C ve 10,87°C'tır. Öte yandan; otsu vejetasyon örtüsü altındaki topraklara kıyasla, orman vejetasyonu altındaki topraklar alkalinite, sertlik, klorür, elektriksel iletkenlik, pH ve sodyum konsantrasyonu bakımından önemli farklılığa sahiptir.

Objective of this study was to determine effect of forest and herbaceous vegetation covers on soil temperature (maximum, minimum, and average temperatures), soil moisture, and chemical content of soil water. Soil moisture and soil temperature were monitored for 5 months in three different soil depths (40-80 and 120 cm). Soil water and rain water samples were collected for 20 weeks on a weekly basis depending on precipitation events. Soil water samples were analysed for pH, electrical conductivity, organic matter, nitrogen, hardness, alkalinity, chloride, sulfate, sodium and potassium. Experimental designs were 3-way factorial in a split plot design with repeated measures for moisture and temperature measurements and 2-way factorial in a split plot design with whole plots in blocks in repeated measures for soil water chemical content analysis. Data were analysed by using ANOVA and means were compared with Tukey Test. Results showed that soil water chemical content, soil moisture, and temperature values were significantly affected by vegetation cover types. Soils under the forest and herbaceous vegetation cover showed significant difference in terms of overall average maximum, minimum, and average temperatures. The average maximum and minimum temperatures were 9,97°C and 9,75°C, respectively for the soils under the forest vegetation while they were 11,07°C and 10,87°C for the soils under herbaceous vegetation. On the other hand, compared to the soils under the herbaceous vegetation cover, the soils under the forest cover had significant difference in terms of alkalinity, hardness, chloride, electrical conductivity, pH and sodium concentrations.