Türkiye ve Haiti`de sağlık ekonomisi: Bir karşılaştırma

Abstract

İnsanların isteklerin sınırsız bu isteklerin karşılanacağı kaynaklar ise sınırlıdır. Ekonomi, bu sınırsız isteklerin karşılanmasında sözkonusu kıt kaynakların en doğru şekilde nasıl kullanıllanıması gerektiğiyle ilgilidir. Bir başka ifadeyle ekonomi, kıt kaynakların mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılmak üzere en doğru seçiminin ne olması gerektiği ve üretilen mal ve hizmetlerin tüketim amacıyla bireyler arasındaki dağıtımını inceler. Türk Dil Kurumu ekonomiyi insanların yaşayabilmek adına üretme ve ürettiklerini bölüşme biçimlerinin ve bu eylemlerinden doğan ilişkilerin tümünü inceleyen bilim dalı olarak tanımlamaktadır. Son zamanlarda `ekonomi` sağlık hizmetlerinde de önemli bir olgu haline gelmiştir. Toplumun giderek artan sağlık hizmeti talebi, en temel ihtiyaç olan `sağlık hizmetini` ekonomik bir olgu haline getirmiştir. Sağlık ekonomisi, sağlık hizmetinin sunumunda insan kaynakları, malzeme ve finansal kaynaklar gibi ekonomik kaynakları etkin ve verimli bir şekilde kullanım ile ilgilidir.Bu çalışmanın amacı, Haiti ve Türkiye'de sağlık ekonomisini karşılaştırmak ve Türkiye ile Haiti arasında sağlık ekonomisine ilişkin olarak politikalar ve uygulamalar arasında farklılık olup olmadığını araştırmaktır. Bu amaçla çalışmada Türkiye için 1992-2016 ve Haiti için 1995-2016 yılları sağlık ekonomisi politikaları ve uygulamaları arasında farklılık olup olmadığı test Bağımsız Örneklemler T-testi ve Mann Whitney U testi ile analiz edilmiştir. Çalışmanın bulgularına göre hem nominal rakamlarla hem de satınalma gücü paritesine göre kişi başına sağlık harcaması ile kamu sağlık harcamalarının GSYİH'ye oranı Türkiye'de daha yüksek iken hem nominal rakamlarla hem de satınalma gücü paritesine göre toplam sağlık harcamalarının ve özel sağlık harcamalarının GSYİH'ye oranları Haiti'de daha yüksektir.Anahtar Kelimeler: Ekonomi, Sağlık, Sağlık Ekonomisi

The demands of people are unlimited, but the resources meet of the demands are limited. The economy is concerned with how to use these scarce resources in the most accurate way in meeting these unlimited demands. In other words, the economy examines what is the best choice for scarce resources to be used in the production of goods and services, and the distribution of goods and services produced between individuals for the purpose of consumption. The Turkish Language Association defines the economy as a branch of science that examines the ways in which people produce and distribute what they have to live and the relations arising from these actions. Recently, the `economy` also becomes an important fact in health services. The increasing demand for health services of society has made the most basic need `health service` an economic fact. Health economics is concerned with the effective and productive use of economic resources such as human resources, material and financial resources in the provision of health services.The aim of this study is to compare the health economies in Haiti and Turkey and to investigate whether there is a difference between policy and practice regarding health economics in Turkey and Haiti. For this purpose, in this study, the Independent samples T-test, Normality test and Mann-Whitney U test were used to analyze whether datas were different between 1992-2016 for Turkey and 1995-2016 for Haiti. According to the findings, both nominal figures and the purchasing power parity based on health expenditures per capita with GDP ratio in public expenditures on health is higher in Turkey while the nominal figures and the purchasing power parity based on total health expenditures and private expenditures on health is higher in Haiti.Keywords: Economy, Health, Health Economics.