Kartal Belediyesi sınırları içerisinde oluşan ambalaj atıklarının karakterizasyonu ve ekonomik analizi

Abstract

Dünya nüfusunun hızla yükselmesi ve teknolojik ilerlemelerle beraber insanoğlunun tüketim davranışlarında meydana gelen değişiklikler nedeniyle, açığa çıkan katı atık miktarı da giderek artmaktadır. Katı atık miktarının giderek artması, beraberinde bu atıkların taşınması, depolanması ve bertaraf edilmesi konusunda çeşitli problemlere yol açarak etkin bir katı atık yönetimini güçleştirmektedir. Ayrıca, ortaya çıkan bu problemler neticesinde çevre ve halk sağlığının olumsuz yönde etkilenmesi kaçınılmaz olmaktadır. Tüm bu nedenlerden dolayı, oluşan katı atık miktarı etkin ve verimli bir atık yönetimi uygulaması ile azaltılmalıdır. Katı atık miktarının azaltılmasında önemli bir yere sahip olan faktör ise ambalaj atıklarının diğer atıklardan ayrı şekilde biriktirilerek kaynağında toplanması ve geri dönüşümünün sağlanmasıdır.Bu çalışmada, Kartal İlçesi sınırları içerisinde oluşan katı atıkların karakterizasyon analizi yapılarak, oluşan katı atık içerisindeki ambalaj atığı türlerinin (kağıt/karton, cam, metal, plastik, kompozit) oranları analiz edilmiştir. Karakterizasyon çalışmaları, nem içeriği ve kalorifik değer analizleriyle desteklenmiştir. Çalışmanın ikinci kısmında, Kartal Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü tarafından uygulanan, ambalaj atıklarının kaynağında diğer atıklardan ayrı toplanması uygulamaları kapsamında oluşan ambalaj atıklarının yönetiminin ekonomik analizi yapılmıştır. Bu amaçla, kaynağında diğer atıklardan ayrı toplanması sonucunda elde edilen 2015 yılı kağıt/karton, cam, metal, plastik ve kompozit ambalaj atığı miktarları üzerinden, maliyet ve gelir analizi hesaplanmıştır.Bu çalışma kapsamında yapılan katı atık karakterizasyon analizi sonuçlarına göre İlçe sınırları içerisinde 2015 yılında açığa çıkan toplam katı atığın %57,6'sının mutfak atıkları, %26,5'inin ambalaj atıkları, %8'inin diğer yanabilen atıklar (çocuk bezi, çanta, ayakkabı, tekstil ürünleri, yastık vb.), %2,9'unun park bahçe atıkları, %1,5'inin diğer yanabilir hacimli atıklar (mobilya parçaları vb.), %1,2'sinin atık elektrikli ve elektronik ekipmanlar, %0,9'unun diğer yanmayan atıklar (moloz vb.), %0,8'sinin kül atıkları, %0,19'unun tehlikeli atıklardan oluştuğu tespit edilmiştir.Kaynağında ayrı toplama çalışmaları kapsamında toplanan ve ayrıştırılan ambalaj atıklarının ekonomik analiz hesaplamaları sonucunda ise ambalaj atığının toplama-ayırma maliyetinin 186 TL/ton olduğu bulunmuştur. Ayrıca, km başına günlük ambalaj atığı toplama-ayırma maliyeti incelenmiş ve 0,057 TL/km-gün olduğu hesaplanmıştır. Toplama-ayırma maliyetinin %46'sını personel maliyetlerinin %31'ini araç maliyetlerinin (yakıt, bakım, kasko, sigorta, araç takip sistemi giderleri) ve %23'ünü tesis içi maliyetlerin oluşturduğu yapılan ekonomik analiz hesapları neticesinde tespit edilmiştir. Ambalaj atıklarının satışından elde edilen gelirler değerlendirildiğinde, 210 TL/ton gelir elde edilmiş olup bu gelirin %83,73'ünün kağıt/karton , %12,53'ünün plastik, %3,53'ünün metal ve %0,21'inin cam ambalaj atıklarına ait olduğu hesaplanmıştır.

Due to the increase of the population of the world and technological developments and the changing of mankind's consumption behaviors and habits, the amount of generated solid waste is rapidly soaring. With the increasing of solid waste amount, solid waste management (collection, transport, handling, disposal, recycling) becomes difficult by and by. Because of these difficulties, environmental and public health is adversely affected. Therefore, the generated amount of solid waste should be decreased using integrated solid waste management. The separated collection at the sources and recycling of packaging wastes is an important factor at the decreasing of the amounts of solid waste.In this study, solid wastes generated from within boundary of Kartal Municipality, Istanbul were characterized in terms of moisture contents and calorific values and the types (paper/cardboard, glass, metal, plastic and composite) and amounts of packaging wastes in solid wastes were determined. Also, separated collection packaging wastes at the source by Kartal Municipality Department of Environmental Protection and Control were calculated economic analysis. In accordance with obtained results, cost analyses were calculated for paper/cardboard, glass, metal, plastic and composite packaging wastes in year 2015.According to the results of solid waste characterization analysis, it has been identified that the percentage of wastes in total solid wastes were kitchen 57.6%, packaging 26.5%, other flammable 8% (diapers, bags, shoes, textiles, pillows, etc.), yard 2.9%, other flammable sizable 1.5% (furniture parts, etc.), waste electrical and electronic equipment 1.2%, other non-flammable 0.98%, ash 0.87% and hazardous wastes 0.19%.In economic analysis studies, it has been determined that collection-separation cost of packing wastes was 186 TL/ton. Moreover, the collection-separation cost of packing wastes was calculated as 0.057 TL/km-day. Also, it has been stated that the vehicle, personal and on-site costs of collection – separation costs were 46, 31 and 23 %, respectively. As a result, it has been calculated that total revenue from the sale of packaging waste was 210 TL/ton and paper/cardboard, plastic, metal and glass of revenue were 83.73, 12.53, 3.53 and 0.21%, respectively.