Gölbaşı (Adıyaman) dolayında Doğu Anadolu fay sisteminin paleosismisitesi ve zeminlerin değerlendirilmesi

Abstract

Gölbaşı (Adıyaman) ilçesi, Doğu Anadolu Fay Sistemi (DAFS) üzerinde yer almaktadır. Yapılan paleosismolojik kazılardan elde edilen radyometrik (C?14) yaş verileri bölge için büyük depremler (M?7) açısından tekrarlanma aralığının en fazla 403; en az 253+/¬30 ve ortalama 328+/¬30 yıl olduğunu göstermektedir. Çalışmada elde edilen en genç paleosismik bulgu 371 +/¬ 30 yıl öncesine aittir. Bu bakımdan bölge sismik olarak oldukça riskli bir dönem içerisindedir.İnceleme alanındaki birimler zemin mekaniği açısından değerlendirildiğinde akarsu alüvyonu türündeki zeminlerin (Qt2) yüksek-çok yüksek aktivite ve şişme potansiyeline; alüvyal yelpaze türündeki zeminlerin (Qf2?3) ise orta-yüksek aktivite ve şişme potansiyeli gösterdikleri belirlenmiştir. Bunun yanında Akarsu alüvyonları diğer alüvyal birimlere göre çok daha yüksek taşıma gücü kapasitesine sahiptirler. Bölgedeki alüvyal birimlerin tümü jeomorfolojik, hidrojeolojik ve kısmen tane boyu dağılımı açısından orta derecede sıvılaşma potansiyeline sahiptir.

The settlement area of Gölbaşı (Adıyaman) is located on the active East Anatolian Fault System (EAFS). Radiometric data from paleoseismological excavations in this study indicates that recurrence interval in terms of M?7 earth quakes is maximum 403+/¬30 BP (before present), minimum 253+/¬30 BP and average 328+/¬30 BP. Therefore the study region is seismically on a very risky period.When soils in the study area are assessed for the purposes of soil mechanics, it is shown that alluvial terrace (Qt2) type soils are of high-very high activity and swelling potential and alluvial fan (Qf2-3) type soils are of medium-high activity and swelling potential. Besides, alluvial terrace (Qt2) type soils have higher bearing capacity than the other alluvial soils. All the alluvial soils in the area have medium liquefaction potential in terms of geomorphologic, hydrogeology and partially soil granulometry.