Gebelikte bel ağrısının özellikleri, risk faktörleri ve yaşam kalitesine etkisi

Abstract

ÖZETBerber, M.A. (2017). Gebelikte Bel Ağrısının Özellikleri, Risk Faktörleri ve Yaşam Kalitesine Etkisi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.Bu araştırma, Kastamonu il merkezinde yaşayan gebelerde bel ağrısı şikayetinin yaygınlığını, bel ağrısının tipi ve özelliklerini, risk faktörlerini ve yaşam kalitesine etkilerini belirlemek amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel bir araştırma olarak planlanmıştır. Olasılıksız yöntemle elde edilen örneklemini Nisan–Eylül 2017 tarihleri arasında Kastamonu Devlet Hastanesi Kadın Doğum Polikliniklerine başvuran 400 gebe oluşturmuştur. Araştırmanın verileri tanıtıcı bilgi formu, bel ağrısı değerlendirme formu, görsel analog skala (VAS) ve Oswestry Disability Index (ODI) kullanılarak toplanmıştır.Araştırmaya katılan gebelerin yaş ortalamaları 28,09±5,58'dir ve çoğunlukla lise mezunu (%32), çalışmayan (%78,3), orta düzey gelir sahibi (%65), gebeliğin üçüncü trimesterinde (%82,4) ve daha önce en az 1 doğum yapmış (%60) kadınlardır. Gebelerin %75,3'ü bu gebeliklerinde, %34,9'u önceki gebeliklerinde bel ağrısı deneyimlemiştir. Bu gebeliğinde bel ağrısı olanların gebelikteki ortalama VAS puanı 4,91±1,88 şiddetindedir. Bel ağrısının genellikle üçüncü trimesterde (%85,5) ve lumber bölgede (%45,5) olduğu, sorunun önemsenmeyip (%67,9) sağlık personeli ile paylaşılmadığı (%54,4) belirlenmiştir.Bel ağrısı gelişmesi ile ilişkili bulunan faktörler arasında ise gelir durumu, trimester, gebelikte alınan kilo, sık idrar yolu enfeksiyonu geçirme, kambur öne eğik postür, önceki gebelikte bel ağrısı öyküsü ve daha önce bel ağrısı öyküsü olması yer almaktadır. Bel ağrısının fonksiyonel duruma etkisinin değerlendirildiği Oswestry ortalama puanının 31,87±15,56 olduğu ve çoğunlukla (%45,7) bel ağrısının yaşamlarını hafif ölçüde kısıtladığı bulunmuştur.Sonuç olarak, gebelikte bel ağrısı prevalansının oldukça yüksek olduğuve bel ağrısının yaşamlarını hafif ölçüde kısıtladığı saptanmıştır. Prenatal ve postnatal dönemde kadınlar bel ağrısı yönünden değerlendirilmeli, risk grubundaki kadınlar için önleme stratejileri geliştirilmeli, uygun tedavi için yönlendirilmeli ve fizyoterapistler ile iş birliği yapılarak yaşam kalitesinin artırılması sağlanmalıdır.Anahtar Kelimeler : gebelik; bel ağrısı; risk faktörleri; yaşam kalitesi; hemşirelik

ABSTRACTBerber, M.A. (2017). Characteristics of Low Back Pain in Pregnancy, Risk Factors and Impact on Quality of Life. Istanbul University Health Sciences Institute, Department of Women's Health and Diseases Nursing. Master Thesis. IstanbulThis study was planned as a descriptive and cross-sectional study to determine the prevalence of low back pain complaints, low back pain and its characteristics, risk factors and the effects on quality of life in pregnant women living in Kastamonu city center. The non-probable sample of this study consists of 400 pregnant women who applied to Kastamonu State Hospital Obstetrics and Gynecology Clinics between April - September 2017. Data was collected with an introductory information form, back pain evaluation form, visual analog scale (VAS) and Oswestry Disability Index (ODI).The average age of the participants was 28,09 ± 5,58 and they were mostly high school graduates (32%), unemployed (78.3%), middle income earners (65%), third trimester (60%) women who have at least 1 childbirth. Low back pain was experienced in 75.3% of pregnant women in the current pregnancy and 34.9% in their previous pregnancies. In this pregnancy, the mean VAS score of pregnant women with low back pain is 4.91 ± 1.88. It was determined that the back pain was generally experienced in the third trimester (85.5%)and in the lumbar region (45.5%), the problem was ignored (67.9%) and not shared with health personnel (54.4%). Factors associated with the development of low back pain include income status, trimester, gestational weight, frequent urinary tract infection, hunchback postüre, history of low back pain in previous pregnancy and history of previous low back pain. The mean score of the Oswestry scale in which the effect of low back pain on functional status was assessed was found to be 31.87 ± 15.56, and back pain were mostly (45.7%) found to slightly limit their lives. In conclusion, it has been found that the prevalence of low back pain in pregnancy was high and low back pain limits their lives slightly. Women should be evaluated for low back pain during prenatal and postnatal period, prevention strategies should be developed for women at risk group, appropriate treatment should be provided, and quality of life should be improved in cooperation with physiotherapists.Keywords: pregnancy; back pain; risk factors; life quality; nursing