Tedavisi sonlanmış meme kanseri hastalarında nüks korkusunun incelenmesi: Karma desende kontrol gruplu bir çalışma

Abstract

Bu çalışmanın amacı tedavisi tamamlanmış meme kanseri hastalarında kanser nüks korkusunu araştırmaktır. Bu doğrultuda kanser nüks korkusunun öncülleri, sürdürücüleri, yordayıcıları ve sonuçları ile beraber kavramı netleştirmek amacıyla sağlık anksiyetesi ve kanser ile ilgili diğer korkularla ilişkisi incelenmiştir.Karma desenin kullanıldığı araştırmada, nitel ve nicel veriler meme kanserini atlatmış kişiler (Sağ Kalımlılar grubu) ve annesi kanser deneyimi yaşamış sağlıklı kişiler (Sağlıklı Akrabalar grubu) birinci dereceden akrabalarında kanser öyküsü olmayan sağlıklı kişiler (Sağlıklı Kadınlar grubu) olmak üzere toplam 35 kişilik örneklemden elde edilmiştir. Sağ Kalımlılar grubunda nitel veriler için yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme tekniği kullanılırken, nicel veriler için Kanser Nüks Korkusu Envanteri ve Sağlık Anksiyetesi Ölçeği'nden faydalanılmştır.Nicel veri analizinin sonuçları Sağ Kalımlılarda kanser nüks korkusu düzeyinin düşük ila orta arasında değiştiğini ortaya koymuştur.Yüksek düzeyde kanser nüks korkusu durumunda kanserin ve nüksün ölümle bağdaştırıldığı, tedavi kontrol inancının düşük olduğu, nüks düşüncesinin daha uzun zamandır ve sıklıkla görüldüğü ve bu nüks düşüncesiyle başa çıkmak için daha fazla duygu odaklı baş etme stratejilerinin tercih edildiği görülmüştür. Sağlık anksiyetesi düzeyi ise Sağlıklı Akrabalar grubunda en yüksek iken Sağ Kalımlı grupta en düşük bulunmuştur. Nitel veri analizinin sonucunda kavramsal düzeyde kanser nüks korkusunun kansere ilişkin korkular ve sağlık anksiyetesinden farklı olduğu görülmüştür.Niteliksel ve niceliksel veriler beraber ele alındığında kanser nüks korkusunun çeşitli yönleri ile kanser ile ilgili diğer kokulardan farklılaştığını, sağlık anksiyetesi ile bir arada olabildiği bulunmuştur. Ayrıca yüksek düzeyde sağlık anksiyetesi ve kanser nüks korkusu söz konusu olduğunda bazı ortak özellikler olduğu gibi ayrışan yanları olduğu da görülmüştür.

The aim of this study was to investigate the fear of cancer recurrence in breast cancer patients. In this respect, along with the antecedents, predictors, maintaining factors and the result of fear of cancer recurrence, its relationship with health anxiety and other fears related to cancer was investigated in order to clarify the concept.In this study where the mixed method was used, the qualitative and quantitative data were obtained from a total of 35 subjects, including breast cancer survivors (Survivors Group), healthy individuals who had mothers diagnosed with breast cancer (Healthy Relatives Group) and healthy individuals who had no family history of breast cancer (Healthy Women Group).While semi-structured in-depth interview technique was used for the qualitative data of Survivors Group, the Fear of Cancer Recurrence Inventory and Health Anxiety Scale were administered for the quantitative data.The results of the quantitative data analysis revealed that the mean level of fear of cancer recurrence has changed between low to moderate in Survivors. It was also observed that high level of fear of cancer recurrence was associated with linking cancer and recurrence with death, lower belief in treatment control, having more frequent and long lasting recurrence thought and more emotion-focused coping strategies used for coping with recurrence thoughts. The health anxiety level was the highest in the Healthy Relatives group and the lowest in the Survivors group. As a result of qualitative data analysis, it was observed that cancer related fears and health anxiety were differentiated on the conceptual level of fear of cancer recurrence.When the qualitative and quantitative data were evaluated together, it was found that different aspects of fear of cancer recurrence differed from other fears that related to cancer, and that it could be associated with health anxiety. In addition, some common features and differences between health anxiety and fear of recurrence of cancer was also found.