Kur`an`da haset kavramı

Abstract

ÖZKUR'AN'DA HASET KAVRAMIAHMET UYANIKKur'an-ı Kerim'de dört ayette beş defa zikrolunan haset kavramına, yüzlerce ayette işaret olunmaktadır. Zira haset, kişilerde ve toplumlarda psikolojik tesirleri ve verdiği zararlar ile bütün insanları ilgilendiren çok önemli bir kavramdır. Bu kavram, geçmişte en fazla tasavvuf ve ahlak ilminin konusu iken günümüzde, söz konusu ilim dallarıyla beraber psikoloji ve sosyal psikolojinin de konuları arasına girmiş bulunmaktadır.Başkasının sahip olduğu maddi veya manevi şeylerin, o kimsenin elinden çıkmasını veya kendisine geçmesini temenni eden, hatta bunun için çabalayan kişinin içinde bulunduğu bu ruhsal duruma, haset denmektedir. Bu menfi duygu, bazen kibir, hırs ve şuhh gibi yasaklanmış manevi hastalıkların neticesi olmaktadır. Bazen de kalpte hâsıl olduğunda sahibine zarar vermekle kalmayıp cimrilik, öfke, kin, düşmanlık, tefrika ve zulüm gibi kötü tutum ve davranışlara sebep olmaktadır.Kur'an-ı Kerim, bize bu hastalığın imana taalluk eden yönünü de haber vermekte ve hasedin, kişinin gözüne ve gönlüne perde çektiğini, hak ve hakikati görmesine engel olduğunu ve sahibini inkâra sürüklediğini bildirmektedir. Ayrıca bu olumsuz duygunun tesirinden kurtulmak için önce bu hastalığın mahiyetini kavramayı, ondan kurtulmak için çabalamayı işaret etmekte ve bu süreç içerisinde de Allah Teâlâ'ya sığınmayı tavsiye etmektedir. İşte bizim bu çalışmamız, Kur'an-ı Kerim'de mezkûr ahlaki bir terim olan haset kavramını, anlam alanını, tarihi süreç içerisindeki tezahür şekillerini ve hasetçilere uygulanacak ilahi cezaları Kur'an çerçevesinde tahlil ve tespit etmeyi amaçlamaktadır.

ABSTRACTJEALOUSY CONCEPT IN QURANAHMET UYANIKJealousy concept is mentioned five times in four verses in Quran and hundreds of them indicate this concept from the beggining of Quran to the end. It causes psychological effects and damages in individuals and societies. That's why it stands as a very important concept for all people. This concept was a subject of mysticism and morality in the past mostly. Nowadays, it is also included a subject of phsychology and social phsychology. The jealousy is to have or want to be disappear material or spiritual things which others have. Even the person who struggle for it, whose mental state is called jealousy. Sometimes, this negative feeling become the result of arrogance, ambition and stinginess, sometimes if it appears in the heart and if it is not isolated, while it harms it causes bad attitudes and behaviours like stinginess, hatred, hostility and persecution. Holy Quran tells us about faith aspect of this disease and indicates it closes the person's eyes and heart to prevent seeing reality and drags to deny its owner. Aditionally, to avoid the affect of this negative feeling first of all understanding the natura of this disease and pointing out the effort to get rid of it and recommend to shelter Allah Teâla during this time. The porpuse of this study is analyzing and investigating jealousy concept, its meaning field, its appearance in historical process and also divine punishmet for the jealousy person in the framework of Quran.