İnşaat projelerinde zaman maliyet ödünleşim probleminin evrimsel tabanlı metasezgisel algoritmalarla optimizasyonu

Abstract

İnşaat sektöründeki rekabet ortamı, proje planlamasının önemini giderek artırmaktadır. Firmalar rekabet avantajı sağlamak üzere proje sürelerinin kısaltılması ve/veya proje maliyetinin düşürülmesi, bununla beraber kaynakların etkin kullanımı için çabalamaktadır. Verimliliğin artması için optimum sonuçların bulunması gerekir. İnşaat projelerinde çok amaçlı zaman-maliyet ödünleşim problemi, bir optimizasyon problemi olarak ele alındığında, Np-Zor tipi problem sınıfına girmektedir ve bu tip problemlerde, sezgisel algoritmalarla, kabul edilebilir sınırlarda uygun veya optimum çözümler elde edilebilir.Süre-maliyet ödünleşim problemi inşaat projelerinin planlamasında ve kontrolünde en önemli unsurlardandır. Planlamacılar inşaat sürecinin değişken yapısı içerisinde sürekli bir seçim kararıyla karşı karşıyadır. Uygun işgücü miktarı, ekipman, yöntemler, kaynaklar, süre, maliyet bu kararlar sonucunda değişkenlik gösterecektir. Bu ölçütlerin hepsinin birden optimize edilmesi, bunu yaparken de kabul edilebilir hesap süresi ve sonuçlarını elde edecek farklı çözüm algoritmalarından hangisinin daha efektif olacağını bulmak önem arz etmektedir.Bu tez çalışması kapsamında literatürdeki evrimsel tabanlı meta sezgisel algoritmalar incelenerek, incelenen probleme göre modifiye edilmiş genetik algoritma literatürde kabul görmüş 18 faaliyetli test veri setine uygulanmıştır.İnşaat projelerinin zaman-maliyet ödünleşim probleminin en iyi veya en iyiye yakın sonuçları, önerilen modifiye edilmiş evrimsel tabanlı meta sezgisel algoritmalarla analiz edilmiştir.

The competitive environment on the construction industry is increasingly important for project planning. Construction companies are striving to shorten project durations and / or reduce project costs, ensure efficient use of resources to provide competitive advantage. Optimal results need to be calculated to increase productivity. In construction projects, multiobjective time-cost trade-off problem, taken as an NP-Hard type optimization problem class. In such problems, heuristic algorithms can be used to obtain feasible or optimal solutions at acceptable boundaries.Time-cost trade-off is an important issue in planning and control of construction projects. Planners must always make some choices within the variable structure of the construction process. The appropriate number of workers, equipment types, construction methods, resource types therefore time and cost will vary as a result of these decisions.In this thesis evolutionary based meta-heuristic algorithms in the literature were examined and the modified genetic algorithm was applied to the 18 activity test data set accepted in the literature. The best or near-best results of the time-cost trade off problem have been analyzed with the proposed modified evolutionary meta-heuristic algorithms.