Reaktif oksijen radikalleri ve antioksidanların fertil erkeklerde sperm parametreleri üzerine olan etkileri

Abstract

ÖZET İnfertilite, evli çiftlerin yaklaşık %15'inde gözlenen bir patolojidir. Erkeğe ait nedenler arasında gözlenen spenniogram anormallikleri oligospermi, astenospermi, azospermi ve teratospermidir. Semen plazmasında reaktif oksijenlerin (ROS) artması oligospermi, astenospermi ve morfolojik olarak bozuk sperm üretilmesine neden olarak erkeklerde infertiliteyc neden olabilmektedirler. Bu amaçla oksidatif strese neden olan reaktif oksijenlerin (ROS) ve oksidatif stresi engelleyen antioksidanların sperm parametrelerine olan etkilerini inceledik. 30 fertil erkek ve 65 infertil erkek çalışma kapsamına alındı. Semende oksidan olarak metil malonil dialdehit (MDA), antioksidan olarak da katalaz (CAT), süper oksit dismutaz (SOD), glutatyon peroksidaz (Gpx) değerleri biokimyasal olarak ölçüldü. Bu değerlerle sperm parametreIeri(morfoIoji, motilite, sayı) arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı araştırıldı. Hastaların %40'ında lökospermi, %41,5'inde varikosel, %18,4'ünde ise hem lökospermi hem de varikosel vardı. Bu üç hasta grubu ile birlikte varikoselli ve buna ilave olarak astenospermi,oligospermi yada teratospermiden her hangi biri olan (%36,9) hasta gruplarında median MDA değeri kontrol grubundan yüksek olmasına rağmen bu değer istatistiksel olarak anlamlı değildi ve CAT, SOD, Gpx değerleri ise kontrol grubu ile benzerdi. Bununla birlikte oligospermik (%21,5), leratospermik ( %30,7), astenospermik (%69,2), oligoastenospermik (%21,5), oligoteratospermik (%13,8), astenoteratospermik (%27,8) hasta gruplarının MDA değerleri kontrol grubundan anlamlı olarak yüksekti(p<0,05). CAT değerleri anormal sperm parametreli kişilere göre kontrol grubunda anlamlı olarak yüksek bulundu (astenospermi li kişiler hariç) (p<0,05). Anormal sperm parametrelilerdeki anlamlı MDA yüksekliği ve anlamlı CAT düşüklüğü gözlendi. Varikoselli ve lökospermililerde MDA değerinde anlamlı yükselme ve CAT değerinde de anlamlı düşme gözlemlemedik. Sonuç olarak, oligospermik, astenospermik Ve teratospermik kişilerde seminal MDA değerinin anlamlı olarak yüksek olması, spermatozoayı oksidatif strese maruz bırakmakta ve sayı, motilite ve morfoloji üzerine olumsuz etki yapmaktadır. Ayrıca MDA'nın artmasına bağlı olarak CAT'ın semende miktarının azalmasının da bu olumsuz etkiye katkı sağlamaktadır. Anahtar kelimeler: Erkek infertilitesi, oksidatif stres, lökospermi, oligospermi, MDA iv

ABSTRACT Infertility affects approximately 15% of couples. The male factors like oligospermia, asthenospermia, teratospermia are the anomalies of the spermiogram. Increased reactive oxygen species (ROS) in the semen plasma causes infertility via oligospermia, asthenospermia or defective sperm morphology. For this purpose we studied the effects of ROS and antioxidants that prevents parameters. 30 fertil jind 65 infertil men were included in the study, metil malonil dialdehit(MDA) as an oxidant, and katalas(CAT), siiperoksit dismutas(SOD), glutation peroxidase(Gpx) as antioxidants in the semen were measured biochemically we evaluated the correllation between the sperm parameters (morphology, motility, concentratione) and the oxidant and anioxidant levels. Leukocytospermia, varicoceles, and both were found in 40%, 41,5% and 18,4% of the patients respectively.These three groups of patients with asthenospermia, oligospermia, or teratospermia(36,9%) had higher MDA levels than tho control group but this difference was not statistically significant and CAT, SOD, Gpx levels were similar to the control group. Howewer oligospermic (21,5%), teratospermic(30,7%), asthenospermic(69,2%), ligoasthenospermic(21,5%), oligoteralospermic(13,8%), asthenospermic(27,8%) patients had significantly higher MDA levels than the control group (p<0,05). CAT levels were significantly higher in the patients with abnormal sperm parametes except the asthenospermic patients(p<0,05) then the control group. The significant elevation in MDA and decrease in CAT levels were in observed patients with abnormal sperm parameters. Neither MDA elevation nor CAT decrease was observed in patients with varicocele and leukocytospermia. As a result, we conclude that the significantly high MDA levels is responsible for the concentratione, motility, and morphology disturbances via the oxidative stress that negative effects the spermatozoa. In addition to the decrease of CAT in semen as a result of MDA elevation contributed to those negative effects. Key words; Male infertility, oxidative stress, leukocytospermia, oligospermia,MDA