Kahramanmaraş il merkezi içerisindeki major amputasyonlu olguların değerlendirilmesi

Abstract

IX. ÖZET Çalışmamıza, 2005 yılında Kahramanmaraş il sınırları içerisinde yaşayan, major amputasyon uygulanmış olan 70 olgu alınmıştır. Olguların 61 'i erkek (%87), dokuzu kadındı (%13). Olguların ortalama yaşı 52.6'idi. Amputasyon uygulanmış olan en küçük olgu 1 0, en büyük olgu 90 yaşında idi. Çalışmamızda en sık görülen yaş ortalaması 21-30 idi. Olgularımızdaki amputasyon sebebleri % 47.1 ile travma, %1 1.4 ile vasküler hastalıklar, %1 1.4 ile Diyabetes Mellitus, %8.6 ile konjenital nedenler, %7.1 ile ateşli silah+mayın yaralanması, %7.1 ile yanık, %2.8 ile enfeksiyon, %2.8 ile volkman iskemik kontraktürü, %1.4 ile tümör idi. Olgularımızın 47'si (%67.1) alt ekstremite, 25'i (%35.7) üst ekstremite amputasyonlu idi. İki olgu (%2.8) hem üst hemde alt ekstremite amputasyonlu idi. Alt ekstremitede en sık görülen amputasyon seviyesi diz altı iken üst ekstremitede en sık görülen amputasyon seviyesi önkol idi. Olgularımızın %42.8'i sağ taraf, %45.7'si sol taraf amputasyonlusuydu. Olguların %1 1.4'üne birden fazla ekstremitede amputasyon yapılmıştı. Olgularımızın %54.9'u amputasyon sonrası çalışırken, %47.3'ü ise çalışmıyordu. Olguların %24.3'ü hiç protez kullanmamıştı, protez kullanmış olan olguların sadece %24.5'i protez kullanmak için eğitim almış, %75.5'i ise protez kullanmak için eğitim almamıştı. Protez kullanmış olan olguların %45.3'ü, protezin güdük yerleşiminin kötü olduğunu belirtirken, %39.6'sı protezi kullanırken instabil olduğunu hissediyordu ve %67.9'u proteze bağlı ağrı hissediyordu. Üst ekstremite protezi kullanan olguların %58.8'i üst ekstremite protezini hiç faydalı bulmamaktaydı. Ortez-protez firmalarının yeterli deneyimde olmamaları ve belkide bu işin sadece ticari yönüne önem vermeleri olguların rehabilitasyonunun yetersiz olmasına neden olmaktadır. Bundan dolayı ortez-protez firmaları önceden belirlenen standartlarda olmalı, bu işi yapan insanlar yeterli eğitimden geçmeli ve yaptıkları protezlerin belirli standartları olmalı ve bu protezler ve firmalar düzenli olarak denetlenmelidir. Ayrıca amputasyon yapan cerrah, amputasyona neden olan travmayı veya hastalığı ortadan kaldırmakla işlerinin sadece ilk basamağını gerçekleştirdiğini unutmamalı ve amputasyonlunun rehabilatasyonuna ve takibine önem vermeyi ihmal etmemelidir. 50