Karbon tetraklorürle oluşturulan deneysel akut karaciğer hasarı üzerine N-asetil sistein ve L-karnitin`in etkileri

Abstract

Amaç: Bu tez çalışmasında, karbon tetraklorürle oluşturulan deneysel akut karaciğer hasarına karşı L-karnitin ve N-asetilsistein'nin koruyucu etkilerini araştırmayı amaçladık.Gereç ve Yöntem: Çalışmaya beş grupta toplam 40 adet rat alındı. 1. grup kontrol grubu olarak belirlendi. 2. gruba sadece karbon tetraklorür (CCl4) (2 ml/kg) verilirken, 3. gruba CCl4 + N-asetilsistein(NAC) (150 mg/kg), 4. gruba CCl4 + L-karnitin (LKAR) (100 mg/kg), 5. gruba ise CCl4 + NAC + LKAR uygulandı. CCl4 ve tedaviler intraperitoneal yolla 10 gün süre ile verildi. 10. gün sonunda ratlar genel anestezi eşliğinde sakrifiye edildi. Ratların kanları alındı ve karaciğer dokuları çıkarıldı. Kanda karaciğer enzimleri, karaciğer dokularında ise indirgenmiş glutatyon (GSH), malondialdehid (MDA), myeloperoksidaz (MPO), süperoksitdismutaz (SOD) ve katalaz (CAT) çalışıldı. Ayrıca karaciğer dokuları histopatolojik olarak değerlendirildi.Bulgular: Karaciğer enzimlerinin değerlendirilmesinde; sadece CCl4 verilen grupta ALT ve AST düzeyleri anlamlı derecede artarken tedavi gruplarının hepsinde belirgin düşme olduğu izlendi ancak yalnızca NAC+LKAR grubunda istatistiksel anlamlılık saptandı. Karaciğer doku MDA ve MPO düzeyleri 2. grupta anlamlı derecede artarken tedavi gruplarının hepsinde MDA ve MPO düzeylerinin anlamlı olarak düştüğü tespit edildi. Doku antioksidan düzeyleri değerlendirildiğinde; GSH ve CAT'ın 2. grupta belirgin olarak azalıp, NAC ve LKAR tedavisi ile arttığı saptandı. SOD aktivitelerinin ise gruplar arasında anlamlı bir fark göstermediği izlendi. Diğer yandan karaciğer dokularının histopatolojik incelenmesinde 1. grup (kontrol) hariç diğer grupların hepsinde diffüz yağlanma tespit edildiği ve gruplar arasında yağlanma derecesi açısından fark olmadığı gözlendi.Sonuç: Sonuç olarak; LKAR ve NAC'in, CCl4 ile oluşturulan akut karaciğer hasarı üzerine yararlı etkileri olduğu sonucuna varıldı. Fakat elde edilen histopatolojik bulgularla, yeterli yanıt elde edilememesi nedeni ile daha uzun süreli toksisite modelleri ve farklı dozlarda tedavi seçeneklerini araştıran çalışmaların yararlı olabileceği düşünüldü.Anahtar Kelimeler: Karbontetraklorür, oksidatif stres, karaciğer hasarı, L-karnitin

Objective : To investigate the protective effects of L-carnitine and N-acetyl cystein against the experimental acute liver damage formed by the administration of carbon tetrachloride (CCl4).Material and Methods : A total of 40 rats in 5 groups were included in the study. The first group was the control group. Group 2 received only CCl4 (2 ml/kg). However, group 3 was given CCl4 + N-acetyl cystein (NAC) (150 mg/kg). On the other hand, the rats in group 4 were administered CCl4 + L-carnitin (LCAR) (100 mg/kg), and the rats in group 5 were given CCl4 + NAC + LCAR. Both CCl4 and the treatment protocols were administered via intraperitoneal route for 10 days. All rats were killed under general anesthesia at the end of the 10th day. The blood samples of all rats were obtained and liver tissues were resected. Liver enzymes were measured in the blood. Reduced Glutathionine (GSH), malondialdehyde (MDA), myeloperoxidase (MPO), superoxide dismutase (SOD) and catalase (CAT) were investigated in the liver tissues. In addition, liver tissues were evaluated histopathologically.Results: In the evaluation of liver enzymes, ALT and AST levels increased significantly in only CCl4 receiving group. The levels of ALT and AST decreased markedly in all treatment groups however, the decrease was significant statistically in only NAC+LCAR group. While MDA and MPO levels in the liver tissue samples increased significantly in the 2nd group, those levels were determined to be decreased significantly in all treatment groups. When the tissue antioxidant levels were evaluated; GSH and CAT decreased markedly in the 2nd group, but increased following the treatment with NAC and LCAR. The activities of SOD were observed not to differ significantly among the groups. In the histopathologic evaluation of liver tissues, on the other hand, diffuse hepatosteatosis was observed in all groups except group 1 (control) and there was no significant difference among the groups from the point of steatosis.Conclusion : LCAR and NAC were concluded to have beneficial effects on the acute liver damage induced by CCl4 administration. Since sufficient response was not obtained in histopathologic specimens, studies investigating toxicity models with longer exposure time and treatment options with different doses of chemicals would be of benefit in further research.Key words: Carbontetrachloride, oxidative stress, hepatic damage, L-carnitine