İstanbul ili Marmaray ve metro yer altı ulaşım istasyonlarında radon seviyelerinin ölçülmesi

Abstract

Radon kokusuz, tatsız, renksiz ve Uranyum elementinin bozunum ürünü olan radyoaktif bir gazdır. İnsanlar tarafından algılanması mümkün olmayan ve uluslararası kuruluşlar tarafından kansorejen madde olarak ilan edilen Radonun tespitine yönelik çalışmalar hızla devam etmektedir. Evlerde Radon miktarlarının belirlenmesine yönelik çalışmalar yapılırken son yıllarda tünel, mağara, metro ve yer altında bulunan çalışma alanlarında Radon değerlerinin belirlenmesine yönelik çalışmalara da büyük önem verilmektedir. Radon gazının akciğer kanseri sebepleri arasında büyük bir rol oynadığı bilinmektedir. Bu sebeple yaşadığımız ortamlardaki Radon seviyelerin bilinmesi gerekmektedir.Bu çalışmada İstanbul ili yer altı ulaşım istasyonlarında çalışma ofisleri, bilet turnikeleri, makinist odaları ve peronlarda Radon konsantrasyonları belirlenmiştir. 7 hat ve 70 istasyonda ölçüm yapılmıştır. İstanbul metro ve Marmaray yer altı ulaşım hatlarında belirlenen ölçüm noktalarında LR-115 ve AlphaGUARD ölçüm teknikleri ile Radon tespiti yapılmış hem de gama ölçerler ile gama değerleri tespit edilmiştir. Çalışanlar ve yolcular için yıllık etkin doz değerleri hesaplanmıştır. Radon konsantrasyonu tespiti çalışmasında peronlar için 39.47 Bq/m3 ile 382.02 Bq/m3 aralığında değerler bulunmuştur. Tüm istasyonların ortalama Radon değeri ise peronlar için 114.60 Bq/m3 bulunmuştur. Bulunan değerler ülkemiz için belirlenen limit değerlerin altındadır. Elde edilen veriler uluslararası standartlar ve çalışmalar ile kıyaslanmıştır

Radon is odorless, tasteless, colorless and a radioactive gas that is the product of degradation of Uranium. The studies for the determination of Radon, which is impossible to be perceived by people and declared as carcinogenic matter by international organizations, continues commonly. While studies are carried out to determine the amount of Radon in homes, in recent years, studies on determination of Radon values are given importance in tunnel, cave, metro stations and underground working areas. Radon gas is known to play a major role in the causes of lung cancer. For this reason, Radon levels should be known in the environments we live in.In this study, Radon concentrations were determined in offices, ticket gates, drivers rooms and platforms in Istanbul subway. Measured at 7 lines and 70 stations. Radon was determined by both LR-115 and AlphaGUARD measurement techniques in Istanbul subway and Marmaray underground transportation lines and also gamma values were determined. Annual effective dose values were calculated for employees and passengers. In the radon concentration determination study values were found between 39.47 Bq / m3 and 382.02 Bq / m3 for the platforms. The average radon value of all stations was found to be 114.60 Bq / m3. The values are below the limit values determined for our country. The data obtained were compared with international standards and studies.