Uw (Universty of winsconsin), HTK (histidin-triptofan-ketoglutarat) prezervasyon solusyonlarının antioksidan ve hepatoprotektif etkilerine E vitamininin katkısı

Abstract

Tüm organ nakli programlarında olduğu gibi karaciğer naklinde de ister canlı, istersekadavra kaynaklı olsun elde edilen organın korunması, uzun süre saklanması ve bu esnadahepatositlerde iskemi-reperfüzyon hasarını minimale indirmek için birçok koruma solüsyonu tanımlanmıştır. Histidin-Triptofan-Ketoglutarat (HTK) ve University of Wisconsin (UW) solüsyonları klinikte en sık kullanılan prezervasyon solüsyonlarıdır.E vitamini antioksidan olarak özellikle hücre membranında oksijen radikallerinin yaptığı hasarı önlediği birçok klinik çalışmada gösterilmiştir. Bu çalışmada sitoprotektif bir ajan olan E vitamininin HTK ve UW solüsyonları ile birlikte kullanımında karaciğer hücreleri üzerindeki koruyucu etkiyi arttırabilmek amaçlandı.Çalışmada; her biri 8 rattan oluşan 6 grup kullanıldı. Prezervasyon için 1. gruptaki ratlara UW (UW), 2. gruba UW + E vitamini (UW+E), 3. gruba UW + zeytinyağı (UW+Z), 4. gruba HTK (HTK), 5. gruba HTK + E vitamini (HTK+E) ve 6. gruba HTK + zeytinyağı (HTK+Z) verildi. E vitamininin yağda çözünmüş hali hepatektomiden 60 dakika önce 10 mg dozunda intraperitoneal yolla uygulandı. Perfüzyon sonrası hepatektomi yapıldı ve doku içinde aynı sıvı bulunan torbalara konularak +4 oC de saklandı. 0, 6 ve 12. saatlerde perfüzyon sıvısından ve karaciğerden doku örnekleri alındı. Bu örneklerden biyokimyasal olarak alanin aminotransferaz (ALT), süperoksid dismutaz (SOD), katalaz ve malondialdehit (MDA), immunhistokimyasal olarak ışık mikroskopu altında caspas-3 yolu kullanılarak apopitozis değerlendirildi. Hepatositlerdeki hasarı değerlendirebilmek için ALT ölçülmeri yapıldı. UW solüsyonuna E vitamini eklenen grupta 0, 6 ve 12. saatteki ALT değerlerinin daha düşük olduğu görüldü (p=0.012, p=0.001, p=0.009). Yine HTK ve HTK+E grubu karşılaştırıldığında E vitamini eklenen gruptaki değerler daha düşük olarak bulundu (p=0.003, p=0.001, p=0.001).İskemi-reperfüzyon hasarının gösterebilmek için MDA, SOD ve Katalaz aktivitelerine bakıldı. MDA değerleri incelendiğinde UW solüsyonuna E vitamini eklenen gruplardaki azalma 0 ve 6. saatlerde istatiksel olarak anlamlı bulunurken (p=0.012, p=0.009) HTK solüsyonuna E vitamini eklenen gruplarda da 0 ve 6. saatlerde istatiksel olarak anlamlı bir azalma olduğu tespit edildi (p=0.016, p=0.005). Antioksidan ve sitoprotektif özelliği olan SOD değerleri incelendiğinde; UW ve UW+E grupları arasında 0 ve 6. saatlarde E vitamini eklenen grupta SOD düzeylerinde artış tespit edildi (p=0.003, p=0.021). HTK ve HTK+E grupları karşılaştırıldığında HTK+E grubunda SOD'un 0 ve 12. saatlerde armış olduğu görüldü (p=0.027, p=0.001). Diğer bir antioksidan olan katalaz ölçümlerinde UW ve HTK solüsyonuna E vitamini eklenen grupta eklenmeyene göre sadece 12. saatte artış olduğu saptandı. (p=0,009, p=0,001).Hepatositlerdeki apopitozisi gösterebilmek için caspas-3 yolundan faydalanılarak boyama yapıldı. UW grubuna E vitamini eklenen gruptaki apopitotik hücre sayısı 0, 6 ve 12. saatlerde eklenmeyen gruba göre düşük olarak bulundu (p=0.014, p=0.001, p=0.001). HTK+E grubu ile HTK grubu karşılaştırıldığında yine E vitamini eklenen gruptaki apopitotik hücre sayısı anlamlı olarak daha düşük bulundu (p=0.040, p=0.001, p=0.001).Sonuç olarak, bu çalışmada E vitamini verilen gruplarda UW ve HTK ile perfüze edilen gruplara göre hepatosit hasarının azaldığı gösterilmiştir.Anahtar Kelimeler: E Vitamini, İskemi-reperfüzyon hasarı, Karaciğer, UW,HTK

During all organ transplant programs, as well as liver transplantation whether live or cadaveric, preservation solutions were described such as Histidine-Tryptophan-Ketoglutarate (HTK) and University of Wisconsin (UW) to protect the obtained organ, to savenlong-term and to minimize the ischemia-reperfusion injury of hepatocytes in the meantime.In many studies, it was shown that vitamin E protects the damage from oxygen radicals to the cell membranes as an antioxidant. In this study, we aimed to analyse the cell protective effect of vitamin E, which is a cytoprotective agent, on HTK and UW solutions.In this study, each of 6 groups of 10 rats were used. UW was administered to group 1 (UW), UW + vitamin E were administered to group 2 (UW+E), UW + olive oil were administered to group 3 (UW+Z), HTK was administered to group 4 (HTK), HTK + vitamin E were administered to group 5 (HTK+E) and HTK + olive oil were administered to group 6 (HTK+Z) for preservation. Fat-soluble form of vitamine E at a dose of 10 mg was administered intraperitoneally 60 minutes before hepatectomy. Hepatectomy was performed after perfusion and the tissue was saved at 4ºC in the bags which were contained the same liquid. Zero, six and twelve hours on the perfusion fluid and liver tissue, alanine aminotransferase (ALT), superoxide dismutase (SOD), catalase, and malondialdehyde (MDA) was evaluated by biochemical, apopitosis was evaluated by immunohistochemically with caspase3 ways under light microscope.ALT levels were measured to assess the damage on hepatocytes. It was found that the ALT values were lower at 0, 6 and 12 hours in the Vitamine E added UW solution group (p = 0.012, p = 0.001, p = 0.009, respectively). It was also lower in HTK+E group compared to the HTK group (p = 0.003, p = 0.001, p = 0.001).MDA, SOD and catalase activities were measured for showing ischemia-reperfusion injury. When we analyzed MDA levels, it was significantly decreased at 0 and 6 hours in Vitamine E added UW solution group (p=0.012, p=0.009); there was also statistically significant reduction in vitamin E added HTK solution group at 0 and 6 hours (p=0.016, p=0.005). When we analized antioxidant and cytoprotective SOD, it was increased in UW+E group compared with UW group at 0 and 6 hours (p=0.003, p=0.021). It was found that SOD values were higher in HTK+E group than HTK group at 0 and 12 hours (p= 0.027, p=0.001). Another antioxidant catalase levels were higher in an vitamin E added UW and HTK solution goup at only 12 hour (p=0.009, p=0.001).Caspase-3 staining was used to show the benefit from the path of hepatocytes apoptosis. The number of apoptotic cells in the group of vitamine E added UW were lower at 0, 6 and 12 hours (p=0.014, p=0.001, p=0.001). Apoptotik cell count was also significantly lower in HTK+E group than HTK group at 0, 6 and 12 hours (p=0.040 , p=0.001, p=0.001).In conclusion, the present study showed that hepatocyte injury in vitamin E group was decreased compared to UW and HTK groups.Keywords: Vitamine E, ischemia reperfusion injury, Liver, UW, HTK