Beta talasemi minörlü yetişkin hastalarda anksiyete ve depresyon oranlarının belirlenmesi ve yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Beta talasemi minör (TM) hafif anemi ile seyreden, ülkemizde özellikle akdeniz bölgesinde çok sık gözlenen ve klinik belirtileri hafif olsa da kalıtsal aktarım açısından oldukça önemli bir talasemi formudur. Yapılan çalışmalarda beta talasemi majörlü (BTM) bireylerde depresyon ve anksiyete oranı artmış, yaşam kalitesinde önemli değişiklikler gözlenmiştir. Talaseminin hafif formu olan ve talasemi taşıyıcılığı olarak da adlandırılan beta talasemi minörlü bireylerin ruh sağlığı ile ilgili çalışmalar ise oldukça kısıtlıdır. Birkaç çalışmada TM'li bireylerde depresyon düzeyinin arttığı belirtilmiştir. Araştırdığımız kadarıyla TM'li bireylerin anksiyete düzeyleri ve yaşam kalitesini inceleyen herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışmadaki amacımız beta talasemi minörlü bireylerin depresyon, anksiyete düzeylerini ve yaşam kalitelerini incelemektir. Böylece bu bireylerde komorbid anksiyete ve depresyon sıklığı ve hastalığın yaşam kalitesine etkileri belirlenerek hastaların psikiyatrik destek almalarının gerekliliği ve bir nebze de olsa talasemi taşıyıcılığının önemi vurgulanacaktır.Yöntem: Çalışmamıza; hematoloji polikliniğinde hemoglobin (Hb) elektroforezi ile beta talasemi minör teşhisi konan 58 ve herhangi bir hemoglobinopatisi olmayan 70 kontrol olmak üzere toplam 128 kişi dahil edildi. Katılımcıların imzalı bilgilendirilmiş onamı alındı. Katılımcılara Sosyodemografik Veri Formu, Beck Depresyon Derecelendirme Ölçeği (BDÖ), Beck Anksiyete Derecelendirme Ölçeği (BAÖ), Kısa Yaşam Kalitesi Derecelendirme Ölçeği (SF-36) uygulandı.Bulgular: Elde edilen veriler uygun istatistiksel yöntemlerle analiz edildi. Yaptığımız çalışmada TM grubunun anksiyete düzeyi ve sıklığı anlamlı olarak yüksek bulundu. Ortalama depresyon puanı ve depresyon sıklığı da kontrol grubuna göre yüksek bulundu. Anksiyete ve depresyon düzeyleri yükseldikçe yaşam kalitesinin azaldığı saptandı. Yaşam kalitesinin fiziksel sağlık komponenti kontrol grubuna göre düşük bulundu.Sonuç: Bu çalışma araştırdığımız kadarıyla beta talasemi minörlü bireylerde anksiyete düzeyini ve yaşam kalitesini inceleyen ilk çalışmadır. Çalışmamız TM'de anksiyete ve depresyon komorbiditesinin arttığını, yaşam kalitelerinin bozulduğunu, anksiyete ve depresyonun yaşam kalitesi üzerine olumsuz etkilerinin olduğunu göstermiştir. Sonuçlarımız talasemi taşıyıcılarının psikiyatrik açıdan konsülte edilmesinin önemini ve gerekliliğini gözler önüne sermiştir.

Objective: Beta thalassemia minor (TM) accompanied by mild anemia and especially seen in Mediterranean region in our country is an important form of thalassemia in terms of genetic transmission even though the clinical symptoms are mild. The previous studies suggest that the rate of anxiety and depression has increased and important changes have been observed in the patients with beta thalassemia major (BTM). However; there are limited studies on mental health of patients with beta thalassemia minor which is a mild form of thalassemia and also called thalassemia trait. In a few studies it is indicated that depression level has increased in patients with TM. Regarding our research there aren't any studies conducted on anxiety levels and life quality of patients with TM. The purpose of this study is to analyze anxiety and depression levels and life quality of patients with beta thalassemia minor. Consequently; it is aimed to determine comorbid anxiety and depression frequency and the effects of illness on life quality of patients. Also the necessity of psychiatric support and the importance of thalassemia trait will be emphasized.Method: The study sampled 128 participants; 58 of participants were diagnosed with beta thalassemia minor by hemoglobin (Hb) electrophoresis at hematology clinic and control group comprised of 70 participant who didn't have any hemoglobinopathy. Informed consent forms were signed by the participants. In order to collect the data Sociodemograhic Data Form, Beck's Depression Inventory (BDI), Beck Anxiety Inventory (BAI), Short Form Health Survey Inventory (SF-36) were administered.Results: The collected data were analyzed statistically. The results of the study showed that the group with TM has significantly higher anxiety levels and frequency. Moreover; mean score of depression and frequency of depression were higher in comparison to the control group. It is also found out that the life quality decreased as the anxiety and depression levels increased. Physical health component of life quality was lower in contrast to the control groupConclusion: As far as searched; this study is the first study on anxiety levels and life quality of beta thalassemia patients. Results of the study showed that comorbidity of anxiety and depression increased, life quality deteriorated with TM. Also it is revealed that anxiety and depression have negative effects on life quality. Finally; findings of the study indicated the importance and necessity of psychiatric consultation of individuals with thalassemia trait