Kahramanmaraş il merkezindeki birinci basamak sağlık kuruluşlarında çalışan sağlık personelinin maraş otu hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının araştırılması

Abstract

Bu çalışmayla Türkiye'nin Doğu Akdeniz bölgesinde kullanılan Maraş Otu hakkında; Kahramanmaraş İl Merkezindeki birinci basamak sağlık kuruluşlarında çalışan sağlık personelinin bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesi amaçlanmıştır.Çalışma Kahramanmaraş ilinde; birinci basamakda çalışan 101 hekim ve 150 yardımcı sağlık personeli toplam 251 kişide yapıldı. Katılımcılara araştırmacılar tarafından geliştirilen açık ve kapalı uçlu sorular içeren standart anket formu uygulandı.Araştırmaya katılan 101 hekimin yaş ortalaması 40.2±7.2 (min=24, maks=66) olarak saptanmıştır. Araştırmaya katılan 150 yardımcı sağlık personelinin yaş ortalaması 35.7±8.8 (min=17, maks=60) olarak saptanmıştır. MO ile ilgili hekimlere ve yardımcı sağlık personeline sorulan sırasıyla 17 ve 18 bilgi sorusunun her biri bir puan olup toplamda sırasıyla 17 ve 18 puan üzerinden değerlendirildi. MO ile ilgili sorulara doğru cevap verme ortalaması hekimlerde (n:101) 11.97 olarak bulunmuştur (Kadın hekimlerde (n:32) 12.5 ± 2.8, erkek hekimlerde (n:69) 11.7 ± 3.7) Ancak kadın ve erkek hekimlerin bilgi puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0,05). Yardımcı sağlık personelinin MO ile ilgili bilgi sorularına doğru cevap verme ortalaması 11.65 olarak bulunmuştur. Hemşire (n:45), ebe (n:78), sağlık memuru (n:10) ve diğer personelin (n:17) bilgi puan ortalaması karşılaştırıldığında aralarında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (Anova-posthoc bonferroni, p>0,05). Hekimlerin %93.1'i hastaların MO kullanımı sorulmalı, yardımcı sağlık personelinin ise %68'i hastaların MO kullanımının sorulması gerektiğini ifade etti. Hekimlerin (n:21) %20.8'i, yardımcı sağlık personelinin (n:22) ise %14.7'si sigara içtiğini belirtti. Maraş otu hiç kullandınız mı? sorusuna hekimlerin %8.9'u evet, yardımcı sağlık personelinin ise %4.7'si evet cevabı verdi.MO ile mücadelede birinci basamak sağlık çalışanlarına çok önemli görevler düşmektedir. Çalışmamızda birinci basamakda çalışan sağlık personelinin MO bağımlılığı konusunda bilgi düzeyleri düşük olduğu ve MO'nun yaptığı zararları iyi bilmedikleri belirlenmiştir. Sağlık profesyonelleri, tüm tütün formlarının tehlikeleri konusunda hastaları eğitmelidir, ayrıca her hastasına tütün kullanımını sormalı ve kullanıyor ise bırakma konusunda destek olmalıdır. Birinci basamak sağlık çalışanlarının MO zararları ve kullanılmaması gerektiği konusunda halka yönelik bilinçlendirme faaliyetlerinde bulunmaları gereklidir.

This study about Maraş Powder (MP) used in the eastern Mediterranean region of Turkey Marash; aims to determine the health care workers' knowledge, attitude,and behaviour who work in primary health care institutions in the province of Kahramanmaraş.Study in kahramanmaraş is applied on a total of 251 primary care physicians that consist of 101 doctor and 150 assistant health staff. A survey developed by researchers and contains open and closed ended questions is applied on participants. The average age of 101 doctor who attend the research is determined as 40.2±7.2 (min=24, max=66). The average age of 150 assistant health staff is determined as 35.7±8.8 (min=17, max=60).17 information question about MP asked to doctors and 18 information question askd to assistant health staff are each one point; and these questions in all are evaulated over 17 and 18 points respectively. The average of answering the MP-related questions correctly among doctors is detected as (n:101) 11.97. Female physicians (n = 32) 12.5 ± 2.8, male physicians (n = 69) 11.7 ± 3.7 was found, but knowledge of male and female physicians, there was not a statistically significant difference between the average of the points (p>0.05). The average of answering correctly among assistant health staff is detected as 11.65. When compared the average of information points of nurse (n:45), midwives (n=78), medical officer (n=10) and other staff (n=17), there was not a staatistically difference (Anova-posthoc bonferroni, p>0,05). %93 of doctors and %68 of assistant health staff expressed that patients should be asked the use of MP. Of participants, %20.8 of doctors smoke and %14.7 of assistant health staff said they smoked. To this question ' Have you ever used MP; %8.9 of doctors said 'yes' and %4.7of assistant health staff said 'yes'.Primary health care employees have a very important role in the struggle with MP. By this study, it is determined that primary health care personnel have less knowledge about addiction to MP and they don't know the harms of MP. Health professionals should educate patients about the dangers of all tobacco forms, and also every patients should be asked if they use tobacco or not and if they use, they should be supported for quitting. Primary health care workers should do some activities to raise public awareness about the damages of MP and it shouldnt be used.