Kişilik özelliklerinin infertil kadınlarda anksiyete ve depresyon gelişimi üzerine olan etkilerinin araştırılması

Abstract

Amaç: İnfertilite tüm dünyada pek çok çifti ilgilendiren tıbbi, psikiyatrik, sosyal, kültürel, etik ve dini boyutları olan bir sağlık sorunudur. Birçok toplumda sosyokültürel faktörler nedeniyle infertilitenin kadınları daha fazla etkilediği bilinmektedir. Literatürde az sayıda çalışma olmakla birlikte, infertil kadınlarda mental durumun fertil gruba göre daha az stabil olduğu ve bu durumun kişilik özellikleriyle bağlantılı olduğu gösterilmiştir. Hatta bazı ciddi kişilik patolojilerinin infertilite tedavisinin sonlandırılmasına dahi sebep olabileceği belirtilmiştir. Bu nedenle gelişmiş ülkelerde pahalı ve uzun bir süreç olan infertilite tedavisine başlamadan önce ayrıntılı psikolojik hikaye alınması da gündeme gelmiştir. Bu çalışmada infertilitesi olup infertilite tedavisi planlanan veya başlanan kadınların kişilik ve sosyodemografik özelliklerinin incelenmesi; kişilik özelliklerinin infertil kadınlarda anksiyete ve depresyon gelişimi üzerine olan etkilerinin araştırılması ve elde edilen sonuçların kontrol grubu (fertil kadınlar) ile karşılaştırılması amaçlanmıştır.Yöntem: Bu çalışmaya, Ocak 2015-Agustos 2016 tarihleri arasında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Tüp Bebek Merkezi'ne başvurmuş 67 infertil kadın ile Kadın Doğum Polikliniği'ne başvurmuş olan 61 fertil kadın olmak üzere toplam 128 kişi alındı. İnfertil grubu primer veya sekonder infertilitesi olup infertilite tedavisi planlanan veya başlanan (IVF, ICSI) kadınlar oluşturdu. Kontrol grubunu ise birden fazla sayıda çocuğu olan fertil kadınlar oluşturdu. Her iki gruba da sosyodemografik veri formu, Beck Anksiyete ve Depresyon Ölçeği, EYSENCK Kişilik Anketi, Çift Uyum Ölçeği (ÇUÖ) ve DSM-IV Eksen-I Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik Görüşme (SCID-I) uygulandı. Elde edilen tüm veriler değerlendirilip istatiksel olarak iki grup arasında anlamlı bir fark olup olmadığı araştırıldı.Bulgular: Çalışmamıza 67'si infertil kadın, 61'i kontrol grubu olmak üzere toplam 128 kişi alındı. Elde edilen veriler uygun istatistiksel yöntemlerle analiz edildi. Yaptığımız çalışmada gruplar arasında yaş, eğitim durumu, doğum yeri, yaşadığı yer, aile biçimi, sosyal durum, gelir durumu, kaçıncı evlilik olduğu, evlilik biçimi ve evlilik süresi açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmedi. İnfertillerinBeck Anksiyete Ölçeği, Beck Depresyon Ölçeği, Nörotizm ve Yalan, Çift doyumu, Çift uyumu, Sevgi gösterme, Çift uyum ölçeği toplam puan ortalamaları istatiksel açıdan anlamlı olarak kontrol grubundan daha yüksek tespit edildi. İnfertil ve kontrol grubu arasında Dışa-Dönüklük, Psikotizm ve Çiftlerin bağlılığı puan ortalamaları açısından istatistiksel açıdan anlamlı bir fark tespit edilmedi. Çalışmamızda infertil kadınların kişilik özellikleri ile depresyon, anksiyete ve çift uyumu arasında bir ilişki olup olmadığına baktığımızda; •Anksiyete ile nörotizm arasında zayıf, pozitif yönde korelasyon bulunmuştur. •Anksiyete ile dışa-dönüklük ve çift uyumu arasında zayıf, negatif yönde korelasyon bulunmuştur. •Depresyon ile nörotizm arasında zayıf, pozitif yönde korelasyon bulunmuştur. •Depresyon ile dışa-dönüklük ve çift uyumu arasında zayıf, negatif yönde korelasyon bulunmuştur.Sonuç: Bu çalışma araştırdığımız kadarıyla infertilerin kişilik özellikleri ile anksiyete ve depresyon arasında bir ilişkinin varlığını ortaya koymaktadır. Nevrotik kişilik özelliklerine sahip olan infertil kadınların anksiyetesinin ve depresyonunun kontrol grubundan daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Anksiyete ve depresyonu fazla olan infertillerin de dışa-dönüklükleri ve çift uyumlarının kontrol grubundan daha az olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak infertil bireylerde nevrotizm gibi patolojik kişilik özelliklerinin bilinmesi tedavi sürecinde oluşacak problemlerin öngörülmesi ve başa çıkma mekanizmalarıyla ilgili olarak önemli bilgiler verecektir. Anahtar Sözcükler: İnfertilite, Eysenck, Beck Anksiyete, Beck Depresyon, Çift Uyumu.

Objective: Infertility is a health problem with medical, psychiatric, social, cultural, ethical and religious dimensions that concern many couples all over the world. In many societies, it is known that infertility influences women more because of sociocultural factors. Although there are few studies in the literature, it has been shown that mental status which is related to personality traits in infertile women is less stable than fertile group. Some serious personality pathologies may even cause termination of infertility treatment. For this reason, detailed psychological history before the start of infertility treatment, which is an expensive and long process in developed countries, is also on the agenda. The purpose of this study was to examine the personality and sociodemographic characteristics of infertile women who were planned or started infertility treatment; to investigate the effects of personality traits on the development of anxiety and depression in infertile women and to compare the results with the control group (fertile women).Method: A total of 128 persons were enrolled in this study, 67 infertile women who were admitted to Kahramanmaras Sutcu Imam University Medical Faculty Hospital Tube Baby Center and 61 fertile women who applied to the Obstetrics and Gynecology Clinic between January 2015-August 2016.The infertile group consisted of primary or secondary infertile women with infertility treatment planned or initiated (IVF, ICSI). The control group consisted of fertile women with more than one child. Both groups were administered the sociodemographic data form, the Beck Anxiety and Depression Scale, the EYSENCK Personality Questionnaire, Dyadic Adjustment Scale (SCI), and the Structured Clinical Interview for DSM-IV Axis-I Disorders (SCID-I). All the data obtained were evaluated and statistically examined whether there was a significant difference between the two groups.Results: A total of 128 people were studied, 67 of whom were infertile women and 61 are control groups. The obtained data were analyzed with appropriate statistical methods. There was no statistically significant difference between two groups in terms of age, educational status, place of birth, place of residence, family type, social status, income status, marital status, marriage duration. The mean scores of Beck Anxiety Scale, Beck Depression Scale, Neuroticism and Lie, Dyadic Consensus, Dyadic Satisfaction, Affectional Expression, Total Dyadic Adjustment Scale were found statistically higher in the infertile group than the control group. There was no statistically significant difference between the infertile and control groups in terms of Extraversion, Psychoticisms, and Dyadic Cohesion scores. When we look at the relationship between the personality traits of infertile women and depression, anxiety and dyadic adjustment in our study; •There is a weak, positive correlation between anxiety and neuroticism. •There was a weak, negative correlation between anxiety and extraversion and dyadic adjustment. •There was a weak, positive correlation between depression and neuroticism. •There was a weak, negative correlation between depression and extraversion and dyadic adjustment.Conclusion: This study reveals the existence of an association between the personality traits of infertility and anxiety and depression. Infertile women with neurotic personality characteristics were found to have more anxiety and depression than the control group. Infertile women with more anxiety and depression were found to have less extraversion and dyadic adjustment than the control group. In conclusion, knowing the pathological personality characteristics such as neuroticism in infertile people gives important information about anticipating the problems that will occur in the treatment process and about the coping mechanisms.Key Words: Infertility, Eysenck, Beck Anxiety, Beck Depression, Dyadic Adjustment Scale