Demir eksikliği anemisi olan hastalarda otoimmun gastrit oranı, helicobacter pylori enfeksiyonu sıklığının incelenmesi

Abstract

Amaç: Demir eksikliği anemisi (DEA) toplumda sık görülen bir sağlık sorunudur. DEA olan postmenapozal kadınlarda, üreme çağındaki kadınların çoğunda ve erkek hastaların yaklaşık üçte birinde geleneksel endoskopik yöntemlerle olası kanama odağı saptanamamaktadır. Bu tür hastaların yanı sıra oral tedaviye yanıtsız hastalar sıklıkla hematoloji kliniklerine yönlendirilmektedir. Bu sebeplerden dolayı çalışmamızdaDEA ve/veya B12vitamin eksikliği ile otoimmun gastrit, Helicobacter pylori (Hp) arasındaki ilişkiyi ve sıklığını değerlendirmeyi amaçladık.Materyal ve Metod: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji polikliniğine son 1 yıl içerisinde başvuran DEA tanısı alan 251 hastanın (239 kadın,12 erkek) verileri retrospektif olarak incelendi. Çalışmaya alınan bütün hastalarda retrospektif olarak ferritin, B12 vitamin düzeylerine bakıldı. Erkek hastalarda hemoglobin (Hb) değerinin 13 gr/dl den düşük olması, kadın hastalarda Hb değerinin 12 gr/dl den düşük olması, ferritin değerinin 15 ng/dl altında olması DEAolarak adlandırıldı. B12 vitamin düzeyinin 200 pg/ml altında B12 eksikliği anemisi olarak adlandırıldı. DEAolan hastalarda otoimmun gastrit,Antiparyetal antikor (APA) testi (retrospektif olarak kan serumundan incelendi) ile Hp pozitifliği endoskopik yöntemle biyopsi alınarak değerlendirildi. Ayrıca DEA'ndedispepsi, menoraji,alt gastrointestinal sistem (gis)kaynaklı kayıporanına bakıldı.Bulgular:Çalışmaya alınan 251 hastanın 239'u (%95,2) kadın 12'si (%4,8) erkek idi. Erkek hastaların yaş ortalaması 54,3±12,6 (33-71), kadın hastaların yaş ortalaması 37,9±12,1 (19-73) idi. 236 hastada APA bakıldı. APA bakılan hastaların 92'sinde APA (%38,9) pozitif saptandı. APA pozitif hastaların 87'si (%94,5) kadın, 5'i (%5,5) erkek hasta idi. APA-cinsiyet arasında istatistiksel olarak çok önemli bir ilişki bulunmuştur (p<0,01). 65 hastada Hp bakıldı. Hp bakılan hastaların 32'sinde (%49,2) Hp pozitif saptandı. Hp pozitif hastaların 31'inde (%12,3) DEA tespit edilirken, 1'inde (%0,4) DEA+B12 vitamin eksikliği tespit edildi. Hp-DEA arasında istatistiksel olarak önemli bir ilişki bulunmuştur (p<0,05). 251 hastanın 2'sinde (%0,79) atrofik gastrit, 54'ünde (%21,5) kronik gastrit, 59'unda (%23,5), 49'unda (%19,5) dispepsi, 15'inde (%5,9) alt gis kaynaklı kayıp saptandı. APA pozitif hastaların 37'sinde Hp bakıldı. 19'unda (%51,4) Hp pozitif, 18'inde (%48,6) Hp negatif saptandı. APA negatif hastaların ise 21'inde Hp bakıldı. 9'unda (%42,9) Hp pozitif, 12'sinde (%57,1) Hp negatif saptandı. APA pozitifliği ve Hp arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır (p>0,05). APA pozitif (92) saptanan hastaların; 19'unda (%20,6) Hp pozitif, 33'ünde (%35,8) kronik gastrit, 21'inde (%22,8) dispepsi, 14'ünde (%15,2) menoraji, 4'ünde (%4,3) alt gis kaynaklı kayıp saptandı. Sonuç:Bu çalışmada; Hp enfeksiyonunun DEA etyolojisinde rolü olduğu düşünüldü. Bu nedenle tedaviye dirençli DEA'yle gelen hastalardan ve nedeni bilinmeyen DEA'yle gelen hastalardan Hp bakılması önerilmektedir. Ayrıca; bizim hastalarımız oral tedaviye dirençli hasta grubundan oluşmaktaydı. Bu nedenle tedaviye dirençli ve/veya dispeptik yakınmaları olan DEA hastalarında APA bakılması, Hp enfeksiyonu açısından değerlendirilmesi ve oral tedaviye uyunç problemi olan ve yeterli tedaviye rağmen yanıtsız hastalarda parenteral tedavi verilmesi daha uygun olacaktır. Ayrıca; Hp enfeksiyonunun otoimmün gastritle nedensellik açısından ilişkisi konsunda veriler net değildir. Ancak biz DEA ve/veya B12 vitamin eksikliği ile otoimmun gastrit, Hp arasındaki ilişkiyi ve sıklığının değerlendirilmesinde daha geniş kapsamlı çalışmalara ihtiyaç olduğunu düşünmekteyiz.

Objective: Iron deficiency anemia (IDA) is a common health problem in the community. In postmenopausal women with IDA, the majority of women in reproductive age and about one third of male patients; lesions which can cause bleeding can't be detected with traditional endoscopic methods. In addition to such patients, patients who do not respond to oral iron replacement are frequently referred to hematology clinics. For these reasons; in our study, we aimed to evaluate the association between IDA or B12 vitamin deficiency and autoimmune gastritis, Helicobacter pylori (Hp), and their frequencies.Material and Method: The data of 251 patients (239 females, 12 males) who were diagnosed with IDA in the last one year were reviewed retrospectively in the hematology policlinic of Kahramanmaras Sutcu Imam University Medical Faculty. All of the patients' records who were included to our study were examined retrospectively for ferritin and vitamin B12 levels. The hemoglobin(Hb) values were lower than 13 g/dl in male patients, and the Hb values were lower than 12 g/dl in female patients. The ferritin values of the patients with IDA were below 15 ng/dl. The vitamin B12 levels were below 200 pg/ml in the patients with vitamin B12 deficiency. In patients with IDA; presence of autoimmune gastritis, antipyretic antibody (APA) (retrospectively analyzed from serum) and Hpwere evaluated by endoscopic biopsy. Also we evaluated the frequency of dyspepsia, menorrhagia, blood loss derived from lower gastrointestinal system (gıs) in the IDA.Findings: 239 (%95,2) of the 251 patients were female and 12 (%4,8) were male. The mean age of male patients was 54,3 ± 12,6 (33-71) and the mean age of female patients was 37,9 ± 12,1 (19-73). 236 patients evaluated for the presence of APA. APA was found to be positive in 92 of the patients (%38,9). 87 (%94,5) of the APA-positive patients were female and 5 (%5,5) were male patients. A statistically significant relationship was found between the presence of APA and gender (p<0,01). Hp infection was checked in 65 patients. Hp infection was detected in 32 (%49,2) patients. While IDA was detected in 31 (%12,3) of the Hp positive patients, IDA + B12 vitamin deficiency was detected in 1 (%0,4). A statistically significant relationship was found between Hp and IDA (p<0,05). It is found that among the 251 patients; 2(%0,79) patients had atrophic gastritis, 54(%21,5) patients had chronic gastritis, 59 (%23,5) patients had menorrhagia, 49 (%19,5) patients had dyspepsia and 15(%5,9) patients had blood loss from lower gis. Hp infection was evaluated in the 37 of APA positive patients, and Hp was detected in 19 (%51,4). Also Hp infection was evaluated in the 21 of APA negative patients. İn 9(%42,9) of them Hp were detected. No statistically significant correlation was found between presence of APA and Hp infection. (p>0,05) Among the 92 APA positive patients; 33(%35,8) patients had chronic gastritis, 21(%22,8) patients had dyspepsia, 14 (%15,2) patients had menorrhagia and 4 (%4,3) patients had blood loss from lower gis. Conclusion: In this study; Hp infection was thought to play a role in the etiology of IDA. For this reason, Hp monitoring is recommended for patients with treatment-resistant IDA and patients with unexplained IDA. Also; our patients consisted of a group of patients with oral iron replacement resistance. Therefore, it would be more appropriate to evaluate the patients with IDA who have resistance to treatment and dispeptic complaints for Hp infection and APA, and also give parenteral treatment to patients who have problems with oral iron replacement and who don't respond to therapy despite adequate treatment. Also; Hp infection is not clear in relation to autoimmune gastritis in terms of causality. However, we believe that a wider range of studies are needed to asses the association and frequency of IDA and/or B12 deficiency, autoimmune gastritis and Hp.