Sağlık personeli kadınlarda anksiyete, depresyon ve uyku kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada, çalışan ve çalışmayan kadınların anksiyete, depresyon ve uyku kalitesi karşılaştırılarak, sağlık sektöründe çalışmakta olan ve çalışmayan kadınların bu değişkenler üzerinden incelenmesi hedeflenmiştir.Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza 01.02.2017 ile 01.05.2017 tarihleri arasında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde çalışmakta olan kadın doktor ve hemşireler ile Kahramanmaraş il merkezindeki rastgele seçilmiş ASM (Aile Sağlığı Merkezi)'lere gelen sağlıklı ev hanımları dahil edilmiştir. Çalışmaya katılımı kabul eden katılımcılara gönüllü onam formu imzalatılarak, Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ), Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) anket formları yüz yüze görüşme metodu ile dolduruldu. Çalışmamıza toplam 406 kişi ile başlandı ancak çalışmamıza katılmayı kabul etmeyen 3 kişi ve antidepresan tedavi alan 3 kişi dışlanarak çalışmamız 400 kişi ile tamamlanmıştır.Bulgular: Çalışmamıza katılan sağlık personelinin yaş ortalaması 28,87±6,41, ev hanımlarının yaş ortalaması 35,13±7,48 idi. Sağlık personelinin tıbbi tanı konmuş rahatsızlığı ev hanımlarından fazlaydı. Ev hanımlarının evli olma, çocuk sahibi olma durumu sağlık personelinden anlamlı derecede fazlaydı. Ev hanımlarında sigarayı hiç denemeyenler sağlık personeline göre anlamlı derecede fazla bulunmuştur. Ev hanımlarının BDÖ ve BAÖ toplam skoru sağlık personelinden istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (sırasıyla, p=0,002; p<0,001). PUKİ toplam skoru açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmamıştır.Nöbet tutan katılımcıların BAÖ ve PUKİ toplam skoru bakımından, nöbet tutmayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (sırasıyla, p=0,006; p=0,021). BDÖ, BAÖ, PUKİ toplam puanlarının sigara tüketimine göre karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır (sırasıyla, p<0,001; p= 0,001; p<0,001 ).Sağlık personelinde uyku kalitesiyle depresyon, depresyonla anksiyete arasında iyi derecede; uyku kalitesiyle anksiyete arasında zayıf-orta derecede pozitif bir ilişki saptanmıştır. Kontrol grubunda ise uyku kalitesiyle depresyon, uyku kalitesiyle anksiyete, depresyonla anksiyete arasında zayıf-orta derecede pozitif bir ilişki saptanmıştır.Sonuç: Sağlık personeli kadınların anksiyete ve depresyon skoru ev hanımlarından anlamlı derecede düşük bulunmuştur. Uyku kalitesi toplam skoru açısından anlamlı fark saptanmamıştır. Sağlık sektöründe çalışmak her ne kadar riskli ve stresli olsa da, çalışmanın stresle başa çıkmak konusunda kişilerde ayrı bir motivasyon geliştirdiğini düşünmekteyiz. Toplumda kadın olmanın iş stresi olmadan da anksiyete ve depresyonu tek başına ne kadar artırdığını görmekteyiz.

Purpose: This study; anxiety, depression and sleep quality of working and non-working women were compared and it was aimed to examine the women working and not working in the health sector on these variables.Material and method: In our study were included with female doctors and nurses working at Kahramanmaras Sutçü İmam University Medical Faculty Hospital and healthy housewives from randomly selected Family Health Centers in Kahramanmaraş city center between 01.02.2017 and 01.05.2017. A voluntary consent form was signed by the participant who accepted the participation in the study and the Beck Depression Inventory (BDI), Beck Anxiety Inventory (BAI), Pittsburg Sleep Quality Index (PSQI) questionnaire forms were filled in by face to face interview method. A total of 406 people started to work but 3 people who did not accept to work and 2 people who were treated with antidepressants were excluded and we were completed with 400 people.Findings: The average age of the participating health personnel was 28.87±6.41 and the mean age of housewives was 35.13±7.48. Healthcare staff's diagnosed medical disorder was more than housewives. Housewives' being married and having children was significantly higher than the healthcare staff. Housewives who never tried smoking are significantly more than the health care workers. The BDI and BAI total scores of housewives were found to be statistically significantly higher than the health personnel (respectively, p=0,002; p<0,001).There was no statistically significant difference between groups in terms of PSQI total score. A statistically significant difference for BAI and PUKI total score was found between shift-workers vs. non-shift-workers (respectively, p=0,006; p=0,021).A statistically significant difference was found when the total scores of BDI, BAI and PUKI were compared according to cigarette consumption(respectively, p<0,001; p= 0,001; p<0,001).There was a weak to moderate positive relationship between sleep quality-anxiety and also good positive relationship between sleep quality-depression and depression-anxiety in the health staff. A weak to moderate positive relationship between depression-anxiety, sleep quality-anxiety and sleep quality-depression was found in the control group.Conclusion: The anxiety and depression scores of the health professional women were significantly lower than the housewives. There was no significant difference in sleep quality total score. Although working in the health sector is risky and stressful, we think that working has developed a distinct motivation for people to cope with stress. We see how much anxiety and depression increase alone being a woman in society without a job stress.