Anaerobik egzersiz sonrası oluşan yorgunluğun sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerine akut etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı maksimal şiddetli anaerobik egzersiz sonucu oluşan yorgunluğun sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerine akut etkisini belirlemekti. Araştırma öntest-sontest kontrol guruplu deneysel modele göre yapıldı. Bu doğrultuda; kontrol gurubu yaş ortalaması 21,1±1,2 yıl, boy uzunluğu 171,4±8,2 cm, vücut ağırlığı 65,4±9,6 kg ve sportif deneyim süresi 8,4±1,7 yıl olan 22 (11 kadın-11 erkek) sporcudan oluşturulurken; deney gurubu 21,3±0,9 yıl, boy uzunluğu 172,7±6,8 cm, vücut ağırlığı 67,9±9,2 kg ve sportif deneyim süresi 8,3±1,6 yıl olan 22 (11 kadın-11 erkek) sporcudan oluşturuldu.Sporculara anaerobik egzersiz olarak Running Anaerobik Sprint Test uygulandı. Yorgunluk düzeyi kalp atım hızına ve kan laktat konsantrasyonuna göre belirlendi. Kalp atım hızı Polar Marka FT7M model kalp atım hızı ölçer ile tespit edilirken kan laktat konsantrasyonu ise YSI Sport 1500 Laktat analizörü ile belirlendi. Zihinsel Dayanıklılık Madrigal, Hamill ve Gill (2013) tarafından geliştirilen ve Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması Erdoğan (2016) tarafından yapılan Zihinsel Dayanıklılık Ölçeği ile tespit edildi.Verilerin çözümlenmesi Windows için SPSS 15.0 istatistik paket programında yapıldı. Yorgunluğun sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerine akut etkisi deneysel tasarıma uygun olarak bağımsız örneklem t-testi ile belirlendi. Anlamlılık p<0.01 olarak kabul edildi.İstatistiksel analize göre; maksimal şiddetli anaerobik egzersiz sonrası oluşan yorgunlukta sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerinde (p<0.01) ortalama %11,1±6,5 puanlık anlamlı bir azalma tespit edildi.Sonuç olarak; maksimal şiddetli anaerobik egzersiz sonrası oluşan yorgunluğun sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerini akut olarak azaltabileceği söylenebilir. Anahtar Kelimeler: Zihinsel Dayanıklılık, Yorgunluk.

The aim of this study was to determine the acute effect of fatigue resulted anaerobic maximal exercise on atlehetes's mental toughness level.The study was made with regard to pretest-posttest controlled group experimental design. In this direction; while control group was formed from 22 athletes (11 woman - 11 man) who are their age average 21,1±1,2 year, height 171,4±8,2 cm, weight 65,4±9,6 kg and sportive duration of experience 8,4±1.7 years, experiment group create from 22 athletes (11 woman - 11 man) who are their age average 21,3±0,9 year, height 172,7±6,8 cm, weight 67,9±9,2 kg and sportive duration of experience 8,3±1.6 years.The Running Anaerobic Sprint Test was performed to athletes as anaerobic exercise. Fatigue level was determined to heart rate and blood lactate concentration. Whereas heart rate establish with Polar FT7M model heart rate meter, the blood lactate concentration was established with YSI Sport 1500 blood lactate analyser. Mental touhgness was detected via Mental Toughness Scale investigated by Madrigal, Hamill ve Gill (2013) and made by Erdoğan (2016) turkish reliability – validity study.The analysis of data was made in statistical packet programme SPSS 15.0 for Windows. The acute effect of fatigue on atlehetes's mental toughness level was detected indepented samples T-test in pursuat to exprimental design. Significance level was regard as (p<0.01).According to statistical analysis; average percent 11,1±6,5 points a asignificant degrease was found in athletes's mental toughness level after fatigue resulted from an maximal intensive anaerobic exercise.Consequently; it can be said that fatigue resulted anaerobic maximal exercise will be able to diminish athletes's mental toughness as a acute.Key Words: Mental Toughness, Fatigue