Hemşirelerde mesleki profesyonellik düzeyinin HIV/AIDS - hepatit b - hepatit c ile ilgili bilgi durumu üzerine etkisi

Abstract

Giriş ve Amaç:HIV/AIDS, Hepatit B ve Hepatit C tüm sağlık çalışanları için önemli mesleki riskler arasında yer almaktadır. HIV/AIDS, Hepatit B ve Hepatit C'ye yönelik korunma ve önlemlerin alınmasında mesleki profesyonellik düzeyinin etkili olduğu düşünülmektedir. Bu çalışma, tanımlayıcı ve kesitsel tarzda, hastanede çalışan hemşirelerin mesleki profesyonellik düzeyinin HIV/AIDS, Hepatit B ve Hepatit C ile ilgili bilgi durumu üzerine etkisi belirlemek amacıyla gerçekleştirildi.Materyal ve Metod:Çalışma, Ocak 2018–Haziran 2019 tarihleri arasında yürütüldü. Araştırmanın evrenini Kahramanmaraş il merkezindeki Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ)'ne bağlı Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi (SUAH)ile Kahramanmaraş İl Sağlık Müdürlüğü Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesi (KNFŞH)'de çalışan 1178 hemşire oluşturdu. Araştırma,gönüllü olarak katılmayı kabul eden 445 hemşire ile tamamlandı. Araştırmada, veri toplamak için `Kişisel Bilgi Formu (KBF)` ile `HIV/AIDS, Hepatit B ve Hepatit C Bilgi Soru Formu` ve `Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri (MPTE)`yi içeren bir anket formu kullanıldı. Çalışmanın yapılabilmesi için etik kurul ve kurum izinleri alındı. Araştırma verileri elektronik ortamda SPSS 23.0 istatistik paket programları ile değerlendirildi. Araştırıma verilerinin değerlendirilmesinde; Cronbach Alfa analizi, sayı ve yüzde dağılımları, tanımlayıcı istatistikler,Ki-Kare analizi, Pearson Korelasyon analizi, Varyans Analizi (ANOVA) testi ve bağımsız gruplarda t testi kullanıldı.Bulgular: Araştırmaya yer alan hemşirelerin %85.8'i kadın, %54.8'i evli ve %95.5'i klinik servis hemşiresidir. Hemşirelerin yaş ortalamaları 28.95±0.24'tür. Birimlerde ortalama 2 yıl çalışan, günlük ortalama 12 hastaya bakım veren ve haftada ortalama 41 saat çalışan hemşirelerin çoğunluğunun HIV/AIDS, Hepatit B ve Hepatit C'de bilgi düzeylerinin iyi düzeyde olduğu ve çalışma ortamında hastaya girişimde bulunurken bulaşıcı hastalık etkeni varmış gibi düşünerek çalıştıkları belirlendi. Hemşireler meslekte kendilerini biraz profesyonel gördükleri, hemşirelik ile ilgili yasal düzenlemeler ve uygulamaların yetersizliğinden dolayı meslekte profesyonel tutum sergileyemedikleri ve meslekte profesyonel hareket edebilmeleri için uzmanlaşma yoluna gidilmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Hemşirelerin mesleki profesyonellik tutum düzeylerinin yüksek (137.75±13.74) olduğu belirlenmiştir. Hemşirelerin Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri' nden aldıkları toplam puan ortalaması ile kendini meslekte profesyonel olarak kendini profesyonel görme arasında anlamlı farklığın olduğu (p<0.05); kendini tamamen profesyonel görenlerin kendini hiç profesyonel görmeyenlere göre ortalama Hemşirelerin Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri toplam puanlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Hemşirelerin Meslekte Profesyonel Tutum Envanteri'nden aldıkları toplam puan ortalaması ile HIV/AIDS, Hepatit B ve Hepatit C'de bilgi durumları arasında anlamlı farklılıkların bulunduğu (p<0.05) sonuçlarına ulaşılmıştır.Sonuç: Hemşirelerin mesleki profesyonellik düzeyinin HIV/AIDS, Hepatit B, Hepatit C ile ilgili bilgi durumu üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir.

Introduction and Aim: The HIV/AIDS, Hepatitis B and Hepatitis C are among important occupational risks for all health workers. It is thought to be in line with the increase in occupational professionalism in taking measures and protection for HIV/AIDS, Hepatitis B and Hepatitis C. This research was planned as descriptive and cross-sectional in order to determine the level of occupational professionalism of nurses working in hospital and the state of knowledge associated with HIV/AIDS, Hepatitis B, Hepatitis C.Materials and Methods: The study was conducted between January 2018 and June 2019. The population of the study consists of 1178 nurses working in the Health Research and Application Hospital of Kahramanmaraş Sütçü İmam University, which is located in the city center of Kahramanmaraş and in Necip Fazıl City Hospital of Kahramanmaraş Provincial Health Directorate. In the study, a questionnaire including 'Personal Information Form', ' HIV/AIDS, Hepatitis B, Hepatitis C Knowledge Question Form' and 'Professional Attitude Inventory in Profession' was applied to 445 nurses who accepted to participate. In order to conduct the research, ethics committee approval and institution permits were obtained. The collected data were evaluated with SPSS 23.0 statistical package programs in computer environment. In the evaluation of the data; Cronbach Alpha analysis, frequency and percentage distribution, descriptive statistics, chi-square analysis, Pearson Correlation analysis, t test in independent groups and ANOVA test were used.Results: It has been determined that the majority of the nurses participating in the study were 85.8%female, 54.8 % married, 95.5% clinical service nurse, nurses who were working at the age of 29 years, working in the unit for 2 years on average, working 41 hours a week on average and caring for 12 patients on average. It was determined that the majority of nurses were aware of the high level of knowledge of HIV/AIDS, Hepatitis B and Hepatitis C and that they worked as if they had an infectious disease agent when interfering with each patient. The nurses considered themselves a little professional in their job, due to the inadequacy of legal regulations and practices related to nursing, they stated that they did not have professional attitude in the profession and that specialization should be made in order to act professionally in the job. The level of professional professionalism attitude of nurses was found to be high (137.75 ± 13.74). It was found that there was a significant difference (p <0.05) between the total score taken by the nurses from 'Professional Attitude Inventory in Profession' and their professional evaluation of themselves in the profession. Those who consider themselves completely professional have higher point average of 'Professional Attitude Inventory in Profession' then those who do not consider themselves professional at all. It has been concluded that the total point average taken from Professional Attitude Inventory in Profession showed that between the knowledge levels in HIV/AIDS, Hepatitis B and Hepatitis C are significant differences (p<0.05). Conclusion: It was determined that nurses' professionalism in occupation attitude levels were effective up on the state of knowledge associated with HIV/AIDS, Hepatitis B and Hepatitis C.