Fibromiyalji sendromlu hastalarda görsel reaksiyon zamanının değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Fibromiyalji, kronik kas-iskelet ağrısı ile karakterize karmaşık bir sendromdur. Fibromiyalji sendromu (FMS) olan hastalar sıklıkla günlük yaşam aktivitelerini olumsuz etkileyen bozulmuş bilişsel fonksiyondan şikayetçidir. Bu nedenle, FMS hastalarında bilişsel işlevlerin objektif değerlendirilmesi gereklidir. Bu çalışmanın ilk amacı, katılımcıların bilişsel fonksiyonunu görsel reaksiyon zamanı testi ile değerlendirmek ve FMS tanılı hastalar ile sağlıklı kontroller arasında görsel reaksiyon zamanını karşılaştırmaktı. İkinci olarak, FMS hastalarında reaksiyon zamanı ile hastalık aktivitesi, ağrı, depresyon, uyku bozukluğu ve yorgunluk arasındaki korelasyonları değerlendirmeyi amaçladık. Son amaç, FMS hastalarında farmakolojik tedavilerin reaksiyon zamanını nasıl etkilediğini değerlendirmekti.Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya Mart-Eylül 2019 tarihleri arasında Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon polikliniğine başvuran 112 FMS hastası ve 110 sağlıklı kontrol dahil edildi. Bu çalışmada 18 ile 65 yaş arası katılımcılar değerlendirilmiştir. Amerikan Romatoloji Derneği (ACR) 2010 tanı kriterlerine göre FMS tanısı konuldu. Katılımcıların demografik bilgileri kaydedildi. Katılımcıların, egzersiz durumu, alkol ve sigara kullanımı, kahve tüketimi, semptom süresi, dominant üst ekstremite, kullandığı ilaçlar sorgulandı. Katılımcılar yaygın ağrı indeksi (YAİ), semptom şiddet skalası (SŞS), fibromiyalji etki anketi (FEA), Beck depresyon ölçeği (BDÖ), yorgunluk şiddet ölçeği (YŞÖ), Pittsburgh uyku kalite indeksi (PUKİ) ile değerlendirildi. Her iki grubun reaksiyon zamanı, görsel reaksiyon zamanı testi ile değerlendirildi. FMS hastalarını kullandıkları ilaçlara göre gruplara ayırdık: Gabapentinoid grubu, selektif serotonin gerialım inhibitörü / serotonin noradrenalin gerialım inhibitörü grubu, çoklu ilaç grubu ve ilaç naif grup. Bu gruplar arasındaki görsel reaksiyon zamanı karşılaştırıldı.Bulgular: İki grup arasında demografik özellikler, dominant ekstremite, sigara ve alkol kullanımı, kahve tüketimi ve egzersiz durumu açısından istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p>0.05). FMS hastalarının reaksiyon zamanı ortalaması 320.08±45.33 milisaniye iken kontrol grubunun reaksiyon zamanı ortalaması 248.85±28.64 milisaniye olarak tespit edildi. FMS grubunda kontrol grubuna göre görsel reaksiyon zamanı, istatistiksel olarak anlamlı derecede uzamış bulundu (p<0.001). İlaç gruplarını reaksiyon zamanı açısından karşılaştırdık. Gruplar arasında reaksiyon zamanları açısından istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmadı (p>0.05). FMS hastalarında reaksiyon zamanı ile YAİ ve SŞS (2010 ACR kriterlerine göre), FEA, BDÖ, YŞÖ ve PUKİ arasındaki korelasyonlar değerlendirildi. FMS hastalarında reaksiyon zamanı ile FEA (r=0.290, p=0.002), BDÖ (r=0.253, p=0.007) ve PUKİ (r=0.312, p=0.001) arasında anlamlı ve pozitif korelasyonlar tespit edildi. Bununla birlikte, reaksiyon zamanı ile YAİ, SŞS ve YŞÖ arasında istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon tespit edilmedi (p>0.05). Sonuç: FMS grubunda kontrol grubuna göre reaksiyon zamanı uzamış bulundu. FMS hastalarında hastalığın şiddeti arttıkça, bilişsel işlevlerde bozulmanın göstergesi olan reaksiyon zamanı uzamaktadır. Ek olarak, depresyon skorlarındaki artış ve uyku kalitesinin bozulması FMS hastalarında reaksiyon zamanını olumsuz etkilemektedir. FMS tedavisinde kullanılan ilaçlar reaksiyon zamanını etkilememektedir. Sonuçlarımız, farmakolojik tedaviden bağımsız olarak FMS hastalarında reaksiyon zamanının uzadığını göstermektedir. Bilişsel işlev bozuklukları FMS hastalarında yaygındır. Bu bozukluk objektif bir test olan reaksiyon zamanı testi ile tespit edilebilir ve bilişsel bozukluk seviyesi belirlenebilir. Bilişsel işlevler, reaksiyon zamanını uzatan hastalık aktivitesi ve depresyon düzeyleri azaltılarak geliştirilebilir. Uyku kalitesi, bilişsel işlevlerin iyileştirilmesi amacıyla artırılabilir. Tedavi başarısı, aralıklı reaksiyon zamanı testleri ile kontrol edilebilir.

Introduction: Fibromyalgia is a complex syndrome characterized by chronic musculoskeletal pain. patients with fibromyalgia syndrome (FMS) frequently complain of impaired cognitive function that adversely affects daily living activities. Therefore, objective evaluation of cognitive functions is necessary in FMS patients. The first aim of this study was to evaluate the participants' cognitive function with visual reaction time test and to compare visual reaction time between patients with FMS and healthy controls. Secondly, we aimed to evaluate the correlations between reaction time and disease activity, pain, depression, sleep disturbance and fatigue in FMS patients. Last aim was to assess how pharmacological treatments affect reaction time in patients with FMS. Material and methods: One hundred and twelve FMS patients and 110 healthy controls who were admitted to the Physical Medicine and Rehabilitation polyclinic of Kahramanmaraş Sütçü İmam University Faculty of Medicine between March and September 2019 were enrolled in this study. Participants aged between 18 and 65 years were evaluated in this study. FMS was diagnosed according to American College of Rheumatology (ACR) 2010 diagnostic criteria. Demographic data of the participants were recorded. Exercise status, alcohol and cigarette use, coffee consumption, symptom duration, dominant upper extremity, and medications used by the participants were questioned. Participants were evaluated with widespread pain index (WPI), symptom severity scale (SSS), fibromyalgia impact questionnaire (FIQ), Beck depression inventory (BDI), fatigue severity scale (FSS), Pittsburgh sleep quality index (PSQI). The reaction time of both groups was evaluated by visual reaction time test. We divided the patients with FMS into groups according to the drugs they used: Gabapentinoid group, selective serotonin reuptake inhibitor / serotonin norepinephrine reuptake inhibitor group, multidrug group and drug naive group. The visual reaction time was compared between these groups.Results: There was no statistically significant difference between two groups in terms of demographic characteristics, dominant extremity, smoking and alcohol use, coffee consumption, and exercise status. The mean reaction time of FMS patients was 320.08±45.33 milliseconds, while the mean reaction time of the control group was 248.85±28.64 milliseconds. Visual reaction time was significantly prolonged in FMS group as compared to control group (p<0.001). We compared the drug groups in terms of reaction time. No significant difference was found between the groups in terms of reaction times (p>0.05). Correlations between reaction time and WPI, SSS (according to 2010 ACR criteria), FIQ, BDI, FSS and PSQI were evaluated in patients with FMS. Significant and positive correlations were found between reaction time and FIQ (r=0.290, p=0.002), BDI (r=0.253, p=0.007) and PSQI (r=0.312, p=0.001) in patients with FMS. However, there was no significant correlation between reaction time and WPI, SSS and FSS (p> 0.05). Conclusion: Reaction time was prolonged in FMS group as compared to the control group. As the severity of the disease increases in FMS patients, the reaction time which is indicative of impairment in cognitive functions is prolonged. In addition, the increase in depression scores and deterioration of sleep quality negatively affect reaction time in patients with FMS. Drugs used in the treatment of FMS do not affect the reaction time. Our results suggest that reaction time is prolonged in patients with FMS regardless of pharmacological treatment. Cognitive dysfunction is common in patients with FMS. This disorder can be detected by reaction time test which is an objective test and the level of cognitive impairment can be determined. Cognitive functions can be improved by decreasing disease activity and depression levels that prolong the reaction time. Sleep quality can be increased with the aim of ameliorating cognitive functions. The treatment success can be controlled by intermittent reaction time tests.