Malatya bölgesinde çocuklarda helikobakter pilori enfeksiyonunun sıklığı ve helikobakter pilori enfeksiyonunun tip I diabetes mellitus, konstitüsyonel büyüme geriliği ve tekrarlayan karın ağrısı ile olan ilişkisi

Abstract

63 ÖZET: Hp son yıllarda çocuklarda ve erişkinlerde görülen gastrik hücre metaplazisi ile karakterize çeşitli üst gastrointestinal sistem hastalıklarının en önemli etyolojik ajanlarından birisi olarak kabul edilmektedir. Hp enfeksiyonu bütün dünyada yaygın olup özellikle gelişmekte olan ülkelerde yüksek insidans göstermektedir. Gelişmekte olan ülkelerde populasyonun çoğu 10 yaş civarında Hp ile enfekte durumdadır. Hp enfeksiyonunun prevalansı çeşitli çevresel faktörlere, sosyoekonomik duruma, etnik grup özelliklerine, yaşa, ev ortamındaki kişi sayısına, aile bireylerinde peptik ülser hastalığının olup olmayışına göre değişkenlik gösterir. Gelişmekte olan ülkemizde ve özelliklede bölgemizdeki çocuklarda Hp enfeksiyonunun sıklığını belirlemek, Hp enfeksiyonunu etkileyen faktörleri incelemek, konstitüsyonel büyüme geriliği, insüline bağımlı diabetes mellitusu ve karın ağrısı şikayeti olan çocuklarda Hp enfeksiyonunun durumunu değerlendirmek için Malatya' da ocak- 1998 ile mart- 1998 tarihleri arasında toplam 92 hastayı inceledik. Tip I diabetes mellitusu olan 19 hasta, konstitüsyonel büyüme geriliği olan 22 hasta, tekrarlayan karın ağrısı şikayeti olan 21 hasta ile sağlıklı olan 30 çocuk çalışma gruplarımızı oluşturdu. Tüm hastalarımıza rutin fizik muayene yapıldı. Laboratuvar incelemelerden ise tam kan sayımı, biyokimyasal testler, rutin idrar tetkiki, gaitada parazit, hepatit markırlan ve batın ultrasonografısi tüm hastalarda değerlendirildi.Hastalanmızdaki Hp enfeksiyonu, noninvaziv yöntemlerden serolojik değerlendirme (ELİSA) ve C13-UBT ile tespit edildi. Çalışmaya alınan tüm hastalarda Hp enfeksiyonu sıklığını serolojik olarak %93.5, C13-UBT ile %58.7, serolojiyle birlikte C13-UBT ile ise %57.6 olarak bulduk. Tüm çocuklar Hp enfeksiyonu yönünden yaş gruplarına göre değerlendirildiğinde, artan yaşla birlikte Hp enfeksiyonunun sıklığında artış tespit edildi (p<0.05). Hasta gruplarındaki (Qd,Gb,Ga) Hp enfeksiyonu (seroloji + C13-UBT) sıklığı kontrol grubuyla karşılaştırıldığında, her grubun kontrol grubu ile arasındaki ferk anlamlı oranda yüksek bulundu (p<0.05; Gd-Gk, Gb-Gk, Ga-Gk). Gruplara ait serolojik titre değerleri kontrol grubu ile karşılaştırıldığında, her gruba ait serolojik titre değeri (ortalama) kontrol grubundaki serolojik titre değerinden analmlı oranda yüksek bulundu (p<0.05). Çalışmamızdaki çocuklardan ailesindeki fert sayısı 5 ve daha fazla olanlardaki Hp enfeksiyonu sıklığı, ailesinde 4 ve daha az satıda fert olanlardakine64 göre anlamlı oranda yüksek bulundu (p<0.06). Yine tüm çocuklar için değerlendirildiğinde, karın ağrısı şikayeti olanlardaki Hp enfeksiyonu sıklığı, karın ağrısı şikayeti olmayanlara göre anlamlı oranda yüksek bulundu (p<0.01). Doğu Anadolu bölgesindeki ilimizde yaptığımız çalışmada, çocuklardaki Hp enfeksiyonunun yüksek oranda görüldüğünü ve özellikle de kalabalık aile ortamındaki çocuklarda, kişiler arasındaki yakın temas sonucu enfeksiyonun daha yüksek oranda yayıldığını tespit ettik. Ayrıca ilimizdeki yüksek Hp enfeksiyonu prevalansmın düşük sosyoekonomik düzeyle bağlantılı olarak arttığı sonucuna vardık. Hp'nin tanı yöntemlerinden olan seroloji ve C13-UBT, çocuklardaki Hp enfeksiyonunun teşhisinde kullanılan en iyi noninvaziv metodlardan olup, çocukluk yaş grubundaki Hp enfeksiyonunun tespitinde önemli yer teşkil etmektedir. Sosyokültürel düzeyi düşük olan, kalabalık aile ortamlarının bulunduğu ve yetişkin populasyonda yüksek oranda Hp enfeksiyonu tespit edilen bölgelerde, çocuklardaki Hp enfeksiyonunun her zaman akılda bulundurulması ve araştırılması gerektiğini düşünmekteyiz.