Kronik obstrüktif akciğer hastalığı akut atağında oksidatif stres ve oksijen tedavisinin oksidan-antioksidan denge üzerine etkisi

Abstract

ÖZET KOAH patogenezinde oksidatif stresin önemli rol oynadığına dair kanıtlar artmaktadır. Çalışmamız KOAH akut ' alevlenme dönemindeki orta derecede hipoksik hastalarda oksidatif stres ve tedaviyle ortaya çıkan değişikleri ve oksijen tedavisinin bu değişikliklerdeki etkisini belirlemek amacıyla düzenlendi. Çalışmaya 1 kadın, 35 erkek olmak üzere 36 hasta alındı, 18'er kişilik randomize 2 gruba ayrıldı. Tüm hastalar sigara içiyordu. Tüm hastalara servise yatırılarak 7 gün süreli teofılin 200mg 2x1, ipratropium bromid 4x2 puff, salbutamol inh 4x2 puff, ampisilin-sulbactam 375 mg 4x1 tablet, N-asetil sistein tablet 600 mg 1x1 verildi. Birinci gruba bu tedaviye ek olarak 2 L/dk sürekli oksijen tedavisi verilirken, diğer grup oksijen tedavisi almadı. Olguların tedavi öncesi ve tedaviden sonra 7. günde kan gazı analizi ve solunum fonksiyon testleri yapıldı, serumda GSH-Px, MDA, SOD parametreleri çalışıldı. Tedavi öncesi-sonrası SFT ortalama değerleri FVC(%), FEVı(%) ve FEVı/FVC(%) sırasıyla; birinci grupta 68.33+15.01 - 78.83±18.14, 38.11±13.44 - 45.77±16.06, 43.44±10.00-44.77±10.07; ikinci grupta 71.05±10.42 - 81.11+15.45, 45.33±12.66- 50.44+13.48, 49.11+8.49 - 48.55±9.61 bulundu. Kan gazları ortalama değerleri PH, PC02, Pa02, Sa02 için birinci grupta 7.44±0.04 - 7.45+0.03, 38.66+5.68 - 39.74±6.23 mmHg, 50.66±1.94 - 54.36+2.33 mmHg, 88.81±2.36 - 91.54±2.08; ikinci grupta 7.44±0.03 - 7.44±0.02, 37.91±3.32 - 37.50±3.60 mmHg, 52.18±1.99 - 54.74+2.97 mmHg, 89.65±2.75 - 90.20±10.54 bulundu. SFT'de FVC ve FEV ı, AKG'da Pa02 ve Sa02 değerleri her iki grupta da tedavi öncesine göre istatistiksel olarak anlamlı iyileşme gösterdi (p<0.05). Tedavi sonrası MDA düzeyleri her iki grupta da istatistiksel olarak anlamlı azaldı (p<0.05). Tedavi öncesi-sonrası MDA düzeyleri birinci grupta 2.96±1.40 - 1.93±0.63 umol/L bulunurken, ikinci grupta 2.55±1.05 - 1.91±0.82 umol/L olarak bulundu. SOD düzeyleri birinci grupta 32.34±7.58 - 38.95±6.47 U/g protein bulunurken, ikinci grupta 5538.51+10.00 - 42.89±12.23 U/g protein bulundu. SOD düzeylerinde tedavi sonrasında birinci grupta istatistiksel olarak anlamlı artış saptanırken (p<0.05), ikinci gruptaki artış istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05). GSH-Px düzeyleri birinci grupta 4.69±3.58 - 16.20±6.46 U/g protein bulunurken, ikinci grupta 1 1.28±1 1.92 - 21.72±12.62 U/g protein bulundu. GSH- Px düzeylerinde tedavi sonrasında her iki grupta da artış istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0.05). Arter kan gazlan, solunum fonksiyon testleri, MDA, SOD ve GSH-Px tedavi öncesi ve sonrasındaki ortalama değerleri farkı, guruplar arasında karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmadı (p>0.05). Çalışmamız sonuçlarına göre KOAH akut ataklarında oksidatif stresin arttığı, bronkodilatör ve antibiotik tedavisi ile oksidatif stresin azaldığı belirlenmiştir. Tedaviye eklenen 2 L/dk 02'nin 7 günlük süre içinde oksidatif stres üzerinde olumlu veya olumsuz ek bir etkisinin olmadığı gözlenmiştir. 56

SUMMARY There is increasing evidence showing the role of oxidative stress in the pathogenesis of COPD. In our study, we investigated the role of oxidative stress, the change in oxidative stress with treatment and the effect of oxygen therapy on oxidative stress, in mildly hypoxemic COPD patients during acute exacerbation periods. Thirty-six patients (1 female, 34 males) participated in the study and were divided into two groups randomly. The patients all of which were smokers, were, hospitalized for seven days and were given theophylline 200 mg orally (p.o.) bid, ipratropium bromide two puffs with metered-dose inhaler (MDI) qid, salbutamol two puffs with MDI qid, ampicilline-sulbactam 375 mg p.o. qid and N- acetylcysteine 600 mg p.o. once a day. In addition to this therapy, oxygen was given to the first group with a flow rate of 2 L/min. The second group was not given oxygen therapy. Arterial blood gases, pulmonary function parameters and serum levels of GSH-Px, MDA and SOD were measured in all patients before and on the seventh day of therapy. The mean values of FVC (%), FEV1 (%) and FEV1/FVC % measured before and after therapy were consecutively 68.33+15.01 - 78.83+18.14, 38.11±13.44 - 45.77±16.06, 43.44±10.00 - 44.77+10.07 in the first group; while they were measured as 71.05±10.42 - 81.11+15.45, 45.33±12.66 - 50.44±13.48, 49.11±8.49 - 48.55±9.61 in the second group. In arterial blood gas samples, the mean values for pH, Pa02, PaC02 and Sa02 before and after treatment were measured as 7.44±0.04 - 7.45+0.03, 50.66±1.94 - 54.36+2.33 mmHg 38.66±5.68 - 39.74±6.23 mmHg, 88.81+2.36 - 91.54±2.08 in the first group; while they were measured as 7.44±0.03 - 7.44±0.02,, -52.18±1.99 - 54.74+2.97 mmHg, 37.91+3.32 - 37.50±3.60 mmHg, 89.65+2.75 - 90.20±10.54 in the second group. The mean values of FVC 57and FEV1 in pulmonary function tests and Pa02 and Sa02 in arterial blood gas samples were better significantly after therapy in both groups (p<0.05). The mean values of MDA were found to be decreased in both groups after therapy. They were 2.96±1.40 umol/L before the therapy and 1.93+0.63 umol/L on the seventh day of therapy, in the first group; while they were measured as 2.55±1.05 ^mol/L and 1.91±0.82 umol/L consecutively in the second group. The mean values of SOD were 32.34±7.58 U/g protein before the therapy and 38.95±6.47 U/g protein on the seventh day of therapy in the first group and the difference was found to be statistically significant (p<0.05). The mean values of SOD were also elevated in the second group after treatment (38.51±10.00 U/g protein versus 42.89+12.23 U/g protein); while the difference did not reveal statistical significance. The mean values measured before and after treatment for GSH-Px were 4.69+3.58 U/g protein and 16.20+6.46 U/g protein in the first group; while they were measured consecutively as 1 1.28±1 1.92 U/g protein and 21.72±12.62 U/g protein in the second group. The increase in the mean values of GSH-Px were statistically significant in both groups (p<0.05). When the differences in the mean values of pulmonary function tests, arterial blood gas samples, MDA, SOD and GSH-Px before and after treatment were compared for two groups; no statistically significant difference was found (p>0.05). Conclusively, oxidative stress is found to be incresed in acute exacerbations of COPD and is found to be decreased after bronchodilator and antibacterial therapy. However, oxygen therapy with a flow rate of 2 L/min for one week duration has neither positive nor negative effect on oxidative stress. 58