Asit sıvısında sitokin ve C-reaktif protein düzeylerinin araştırılması

Abstract

39 ÖZET İnsan organizmasında enflamasyon, enfeksiyon, kanser ve doku hasan gibi durumlarda immün ve retiküloendotelial sistem hücrelerinden sitokin denen solübl proteinler salgılanır. Sitokin salınımında asıl amaç patojen, toksin veya antijenlere karşı konağın savunmasını ve korunmasını sağlamak, meydana gelen hasan sınırlandırmak ve oluşan hasamı tamiridir. Sitokinler etkilerinin hücre yüzeylerinde bulunan özel reseptörlere bağlanarak gerçekleştirirler. Çeşitli patolojilerde serum sitokin düzeyleri ile ilgili olarak çalışmalar olmakla birlikte asit sıvısında sitokin seviyeleri ile ilgili çalışmalar ve asit sıvısı sitokin seviyelerinin asit etiyolojik ayrımındaki rolleri tam olarak ortaya konmamıştır. Bizim çalişmamızda enfekte olmamış asitli kronik karaciğer hastalığı olan 15 hasta, spontan bakteriyel peritonitli 13 hasta, tüberküloz asitli 13 hasta, maligniteye bağlı asit gelişmiş 21 hasta ve konjestif kalp yetmezliğine bağlı olarak asit gelişen 14 hasta olmak üzere toplam 76 hastada serum ve asit sıvılannda, lökosit, C-reaktif protein, TNF-a, IL-ip, solübl IL-2 reseptörü, IL-6 ve İL- 8 seviyeleri araştırıldı. Asit sıvısı lökosit sayısı ve asit sıvısı C-reaktif protein seviyeleri spontan bakteriyel peritonitli hastalarda steril asitli hasta grubundan daha yüksek bulundu. Asit sıvısı ve serum TNF seviyesi, asit sıvısı İL- 1 P, seviyesi, asit sıvısı solübl IL-2 reseptör seviyesi, asit sıvısı IL-6 seviyesi tüberküloza bağlı asit gelişen grupta daha yüksek bulundu. Asit sıvısı İL- 8 seviyesi steril asitli hasta grubunda daha düşük olma eğiliminde idi. Serum IL-8 seviyesi malignite ve kalp yetmezliğine40 bağlı asit gelişen grupta' tüberküloza bağlı asit gelişen gruptan daha yüksek bulundu. Asit sıvısı lökosit sayısı ve asit sıvısı CRP seviyesi spontan bakteriyel peritonitli hastalarda ucuz, kolay ve pratik olması nedeniyle geçerli ve önemli parametreler olma özelliğini korumaktadır. Günümüzde asit sıvısı ayırıcı tanısında sitokinlerin ve onların reseptörlerinin kullanılması rutin olarak kullanılmayan pahalı ve deneysel özellikte kullanılan yöntemlerdir. Zaman içinde sitokin ve reseptörlerinin tespit edilmeleri kolaylaştıkça asit sıvısı ayırıcı tanısında güçlüklerle karşılaşıldığı zaman başvurulacak yöntemler olmaları beklenmektedir.

41 SUMMARY Cytokines are soluble proteins that are secreted from the immune and reticuloendothelial system in response to inflammation, infection, cancer, and tissue damage in the human organism. The main purpose of the cytokines are to protect host from pathogens, toxins, and antigens and to stabilize and repair the damaged tissues. Cytokines show their activitiy on the special receptors which are located on the cell surfaces. Although serum cytokine levels were studied in many pathologies, their levels in the ascites fluid and their role in the discrimination of the diseases affecting the ascites fluid were not completely evaluated. In our study, we detected the leuokocyte count and the levels of CRP, TNF-a, IL-ip, soluble IL-2 receptor, IL-6, and IL-8 in both serum and ascites fluid in patients with spontaneous bacterial peritonitis (n: 13), chronic liver disease and sterile ascites (n: 15), malignancy-induced ascites (n: 21), and congestive heart failure (n: 14). Leukocyte counts and C-reactive protein levels in the ascites fluid were found to be higher in patients with spontaneous bacterial peritonitis than patients with sterile ascites. TNF-a levels in both ascites fluid and serum and IL-ip, soluble IL-2 receptor, and İL-6 in the ascites fluid were found to be elevated in the tuberculous group than other groups. IL-8 in the ascites fluid was found to be lower in patients with sterile ascites. Serum IL-8 levels were elevated especially in patients with malignancy and congestive heart failure.42 Laboratory investigations such as leukocyte counts and C-reactive protein levels are still the most practical, cheap, and simple methods in patients with spontaneous bacterial peritonitis. In the differantial diagnosis of ascites, cytokines and their receptors are not used in the routine investigation as they are expensive and under experimental usage. However, they can be used effectively both in the ascites fluid and serum when the diagnosis is obscure.