Malatya il merkezinde hepatit B sero-prevalansı ve etkileyen faktörler

Abstract

Bu çalışmanın amacı Malatya İl merkezinde Hepatit B seroprevalansını belirlemek ve etkilemesi olası risk faktörlerini ortaya çıkarmaktır. Gereç ve Yöntem Bu çalışma toplum temelli bir sero-epidemiyolojik çalışmadır. Araştırmanın türü kesitseldir. Araştırmanın evreni Malatya il merkezinde yaşayan 400.248 kişidir. Tabakalı küme örnekleme yöntemiyle Malatya il merkezinden alt, orta ve üst sosyo ekonomik düzeyi temsil eden 192 haneden, her yaş grubundan, 352 kadın ve 294 erkek toplam 646 kişi araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Şubat 2000 ve Nisan 2000 ayları arasında, araştırmacı tarafından geliştirilen anket formları yüzyüze anket yöntemiyle uygulanmış ve serum örnekleri toplanmıştır. Toplanan serumlar Turgut Özal Tıp Merkezi Mikrobiyoloji labaratuvarmda uniform mikro ELISA tekniğiyle ve Organon hazır kitleriyle HBsAg, anti-HBs, anti-HBc belirleyicileri yönünden analiz edilmiştir. Toplanan veriler SPSS 6.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Önemlilik testlerinden x2 testleri uygulanmıştır. Bulgular HBsAg sero-pozitifliği %6.0, anti-HBc sero-pozitifliği %29.3, anti-HBs sero- pozitifliği %30.3'dür. Araştırmaya katılanlardan %65.0'ı HBV ile karşılaşmamış, %6.0'ı akut ya da kronik taşıyıcı, %20.4'ü HBV enfeksiyonunu geçirerek, %5.0'ı aşılanarak bağışıklık kazanmış, %3.6'sı tek basma anti-HBc pozitifliği olarak yorumlanmıştır. HBV ile karşılaşma durumu yaşla birlikte artış göstermektedir. Tüm yaş grupları arasında, istatistiksel olarak anlamlı fark vardır. HBsAg pozitifliği yönünden kadınlarla (%3.7), erkekler (%8.8) arasında istatistiksel olarak anlamlı fark varken (P=0.006), HBV ile karşılaşma durumu yönünden kadınlarla (%27.3), erkekler (%33.3) arasında fark yoktur. Ayrıca çekirdek aile tipinden olanlarla (%28.4),geniş aile tipinden olanlar(%29.6) arasında, yüksek sosyo-ekonemik düzeyle (%23.9), orta (%3 1.4) ve düşük (%30.5) sosyo-ekonomik düzey arasında, küpe için kulak deldirenlerle (%28.8), deldirmeyenler (%21.7) arasında, berberi sakal traşında jileti değiştirenlerle (%42.9), değiştirmeyenler (%39.6) arasında, kan transfuzyonu hikayesi olanlarla (%38.8) olmayanlar (%28.7) arasında, küretaj hikayesi olanlarla (%34.9), olmayanlar (%33.3) arasında, doğum yapanlarla (%46.4), yapmayanlar (%27.3) arasında,diş hekimleri aletlerini steril edenlerle (%32.3), etmeyenler (%34.8) arasında, kan nakli olanlarla (%41.0), olmayanlar arasında (%29.3), HBV ile karşılaşma yönünden anlamlı fark yoktur. Buna karşın tüm yaş grupları arasında (p=0.000), okuma yazma bilmeyenler ve yüksek okul mezunları ile diğer eğitim grupları arasında (p=0.006), çiftçi ve işçilerle diğer meslek grupları arasında (p=0.002), çok eşlilerle, tek eşliler arasında (p=0.005), kan kardeşi olanlarla, olmayanlar arasında (p=0.016), sünnet olanlarla, olmayanlar arasında (p=0.015), ameliyat olanlarla, olmayanlar arasında (p=0.008), gittikleri diş hekimleri eldiven kullananlarla, kullanmayanlar arasında (p=0.010), HBV ile karşılaşma yönünden anlamlı fark vardır. Sonuç Elde ettiğimiz veriler Malatya ilinin HBV enfeksiyonu açısmdan orta endemisite bölgesinde olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte elde ettiğimiz bulgular HBV'nin bulaşma ve korunma yolları konusunda halk eğitimine ihtiyaç olduğunu göstermektedir.

Objectives To determine the prevalence of Hepatitis B viral markers and to assess possible risk factors in urban areas of Malatya, in east Anatolia of Turkey. Methods This is a sero-epidemio logical, community based, cross-sectional study and included 192 units (f:352, m:294) gathered by cluster stratified sampling method from upper, lower and medial portions of SES (socio-economical status) population in all age groups. İn addition, a questionnaire prepared by an investigator was directed to the participitants. HBsAg, anti-HBc and anti-HBs markers were analyzed from blood samples in Microbiology Laboratory of Turgut Özal Medical Center by using Micro ELÎSA Technique. For statistical analysis of data SPSS 6.0 package programme was utilized. Results There prevalences of HBsAg, anti-HBc and anti-HBs were found as 6.0%, 30.0% and 30.3% respectively. The overall prevalence of HBV infection (antiHBc plus one additional marker positive) was 30.0%. There were no significant differences in to be infected by HBV between males (33.3%) and females (27.3%), does who had blood transfusion stories (41.0%) or without blood transfusion stories (29.3%), does who had curretage stories (34.9%) or without curretage stories (33.3%). The overall prevalance of HBV infection was increasing significantly with age(p=0.000). The prevalence was significantly higher among illiterate compare to literate (p=0.006), among farmers and workers compare to other occupations (p=0.002), among does with multiple sexual partners compare to single sexual partner (p=0.005), among does with surgical stories compare to without surgical stories (p=0.002), among in circumcised males compare to not circumcised males (p=0.015), among whose dentists used gloves stories compare to whose dentists didn't used gloves stories (p=0.010), among who were blood brothers compare who were not blood brothers (p=0.030).Conclusion The results of our study indicate that Malatya province has a moderate endemicity with regard to HBV infection. However the results indicate the importence and necessity of community education about transmission and prevention of HBV.