Türkiye`de dini bilginin üretimi: Medrese ve ilahiyatlar

Abstract

İki farklı kontekste sahip kurumlar olarak medrese ve ilahiyatlar, modern ve gelenekselcilik, çağdaş veya klasik perspektif bağlamında zaman zaman tartışmalara konu olabilmektedir. Söz konusu tartışmalara katkı sunmak ve medreselerle ilahiyatlar arasındaki farkı sistematik bir şekilde ortaya koymak bu çalışmanın çıkış noktalarından birisidir. Bu bağlamda söz konusu iki kurumun sağlıklı bir şekilde karşılaştırılması, bilgi sosyolojisinin bilgiye ilişkin projeksiyonlarının da kullanılmasını gerektirmektedir. Nihayetinde bilgi sosyolojisi, bilginin hem zamansal hem de mekânsal olduğuna yönelik temel bir argümanla hareket etmektedir. Bu çerçevede medrese ve ilahiyatların karşılaştırılması kaçınılmaz olarak mekâna ve zamana işaret etmektedir. Mekâna işaret etmektedir; çünkü ikisi de farklı kontekstlere sahip kurumlar olarak bilginin farklı bir pencereden yapılandırıldığı sınırlara sahiptir. Zamana işaret etmektedir; çünkü medreseler günümüz Türkiye'sinde aktif olarak varlıklarını sürdürseler de kökleri yaklaşık 14 asırlık geçmişe dayanmaktadır. Oysa zamansal olarak ilahiyatlar yaklaşık altmış yıllık bir geçmişe dayanır ve güncel olarak modern eğitim paradigmasını yansıtır. Bu açıdan günümüz Türkiye'sindeki medreselerle ilahiyatları bilgi sosyolojisinin perspektifi ışığında, seçilen konular bağlamında karşılaştırmak, günümüz Türkiye'sinde dinsel bilgi üreten kurumlarla ilgili tartışmalara katkı sunacaktır.

As institutions with two different contexts, madrasas and theology, modern and traditionalism can be the subject of debates from time to time in the context of contemporary or classical perspective. It is one of the starting points of this study to contribute to these discussions and to present the difference between madrasahs and theology in a systematic way.In this context, the healthy comparison of these two institutions requires the inevitable use of informational sociology as well. In this context, a healthy comparison of these two institutions, the inevitable use of knowladga sociology in relation to knowladge is required. Ultimately, sociology of knowledge acts with a fundamental argument that knowledge is both temporal and spatial. In this context, the comparison of madrasah and theology inevitably points to space and time. It points to the space. This is because both point out the limits on which information is structured from a different window as institutions with different contexts. It points to time. Because the roots of today's madrassas they continued their active presence in Turkey is based on about 14 centuries-old history. However, temporarily, theology points to a period of about 60 years and reflects the current modern educational paradigm. In light of the theological perspective of the sociology of knowledge with madrasas in this respect, today's turkeys, to compare the selected topics in the context of the moment, will contribute to today's debate about religious knowledge producing institutions in Turkey.