Şizofreni tanısı konan hastaların hastalığın akut ve remisyon dönemindeki bilişsel işlevlerinin karşılaştırılması

Abstract

7. ÖZET ŞİZOFRENİ TANISI KONAN HASTALARIN HASTALIĞIN AKUT VE REMİSYON DÖNEMİNDEKİ BİLİŞSEL İŞLEVLERİNİN KARŞILAŞTIRMASI Amaç: Bu çalışmada şizofreni tanısı almış hastaların akut ve remisyon dönemlerindeki bilişsel işlevleri karşılaştırıldı. Gereç ve yöntem: Araştırma, Kasım 2003-Ocak 2005 tarihleri arasında İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Turgut Özal Tıp Merkezi 'nde yapılmıştır. Psikiyatri servis ve polikliniğinde ayaktan ve/veya yatarak takip ve tedavi edilmekte olan, DSM-IV tanı ölçütlerine göre şizofrenik bozukluk tanısı alan. yaşı 18-50 arası ve antipsikotik ilaç kullanmakta olan 27 hasta çalışmaya alınmıştır. Hastalara akut dönemde Kısa Psikiyatrik Değerlendirme Ölçeği (BPRS), Pozitif Semptomları Değerlendirme Ölçeği (SAPS), Negatif Semptomları Değerlendirme Ölçeği (SANS), Yan Etki Derecelendirme Ölçeği (UKU), Wechsler Bellek Ölçeği (WMS-R). Stroop Testi ve Sözel Bellek Süreçleri Testi (SBST) yapıldı. Aynı uygulama hastalar remisyona girdiklerinde (BPRS puanlarında en az %50 azalma olduğunda) tekrarlandı. Wilcoxon Signed Ranks Test ile hastalara uygulanan psikometrik ölçümlerin akut ve remisyon dönemleri karşılaştırıldı. Bulgular: Hastaların yaş, hastalık süresi, hastanede yatış süresi, yatış sayısı, akut ve remisyon dönemlerinde kullandıkları antipsikotik dozları, akut ve remisyon dönemlerinde kullandıkları biperiden dozları açısından, kullanılan antipsikotik ilaç dozu dışında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamaktaydı. Hastalık tipleri arasında her iki dönem arasında bilişsel işlevlerde istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu. Sigara içen 39hasta grubunda remisyon döneminde sigara içimi ile SANS arasında pozitif ilişki saptandı. Hastaların akut ve remisyon dönemlerinin nöropsikolojik test ortalama sonuçlan karşılaştırıldığında; remisyon döneminde WMS-R testinde kişisel aktüel bilgi, yönelim, konsantrasyon, mantıksal bellek ve dikkat puanlan ve SBST de uzun ve kısa süreli bellek puanlan anlamlı olarak daha yüksek; Stroop Testinde tüm Stroop alt test puanlan akut döneme göre anlamlı olarak daha düşük bulundu. Eğitim gruplan açısından lise ve üzeri grubun, akut dönem konsantrasyon, mantıksal bellek, dikkat, kısa süreli bellek ve Stroop 3 değerleri ile remisyon dönemi konsantrasyon, mantıksal bellek, dikkat, görsel anımsama, Stroop 3 değerlerinin anlamlı olarak daha iyi olduğu saptandı. Sonuç: Çalışmamızda şizofreni hastalarının remisyon döneminde bilişsel işlevlerinin akut döneme göre daha iyi olduğu bulunmuştur. Ancak bu konuyla ilgili hastaların sosyodemografik özellikleri açısından daha homojen olduğu ve daha geniş örneklemli çalışmalara ihtiyaç vardır. Anahtar kelimeler: Şizofreni, bilişsel bozukluk, nörobilişsel işlevler, akut. remisyon 40

8. SUMMARY COMPARISON OF COGNITIVE FUNCTIONS OF ACUTE AND REMISSION PERIODS IN PATIENTS WITH SCHIZOPHRENIA Aim: In this study, we compare the cognitive functions of patients who have the schizophrenia diagnosis in acute and remission periods. Material and Method: This reseach has been done in Inonu University Turgut Ozal Medicine Center Psychiatry Clinic between October 2003 and January 2005. We included 27 patients whose ages between 18-50 and who were inpatients and/or outpatients of Psychiatry Clinic, diagnosed as schizophrenia according to DSM-1V diagnosis criteria and using antipsychotic medicines. During their acute periods Brief Psychiatric Rating Scale (BPRS). Positive Symptoms Rating Scale (SAPS). Negative Symptoms Rating Scale (SANS), UKU Side Affect Assessment Inquiry, Wechsler Memory Scale (WMS-R), Stroop Test and A Verbal Test of Memory Process (SBST) were applied. Same procedures were repeated when patients were in their remission periods (when their BPRS scores were reduced at least %50). By using Wilcoxon Signed Ranks Test, we compared psychometric measures which were executed patients in acute and remission periods. Results: There was no statistically significant difference in patients* age. duration of illness, duration of inpatient, number of inpatient, dozes of antipsychotics and dozes of biperiden that they use in their acute and remission periods, except for antipsychotic medicine doze which was used. There was no statistically significant 41difference between types of illnesses in cognitive functions in both periods. Among patients who were smoking, we found positive relation between smoking and results of SANS in their remission period. When we compare the results of neuropsychological test averages of patients in their acute and remission periods, in their remission periods in WMS-R test; personal and current information task, orientation, concentration, logical memory and attention scores, in SBST; long and short period memory scores were found significantly higher, in Stroop test; all Stroop subtest scores were found significantly lower in comparison to acute period. In terms of educational groups, the group which was graduated from high school or higher has significantly better acute period concentration, logical memory, short period memory and Stroop 3 scores, with remission period concentration, logical memory, attention, visual recall and Stroop 3 scores. Conclusion: In our study we found that schizophrenia patients have better cognitive functions in their remission periods according to their acute periods. But concerning this issue, sociodemographic characteristics of patients were more homogeneous and it needs larger sampled studies. Key Words: Schizophrenia, cognitive function, neurocognitive functions, acute, remission 42