Rinoplasti yapılan hastalarda farklı kortikosteroidlerin periorbital ekimoz ve ödem üzerine etkileri

Abstract

VII-OZET Rinoplasti sonrası görülen periorbital ödem ve ekimoz hasta için rahatsızlık vericidir ve kozmetik sonuçlan etkileyebilir. Bunun önlenmesi ya da süresinin azaltılması amacıyla birçok ilaç denenmiştir. Çift kör plasebo kontrollü bu klinik çalışmada, açık rinoplasti yapılan hastalarda literatürde postoperatif inflamasyonun önlenmesi amacıyla kullanılan steroidlerden betametazon, deksametazon ve metilprednizolon eşit antiinflamatuar potens dozlarda kullanılmıştır. Etkinliklerini karşılaştırmak amacıyla nonsteroid antiinflamatuar bir ajan tenoksikam da ayrı bir grup olarak steroidlere ilave edildi. Herpes, tüberküloz, fungal enfeksiyon, psikoz, diabetes mellitus gibi kortikosteroid kullanılmasının kontrindike olduğu hastalar çalışmaya dahil edilmedi. Betametazon 9 mg, deksametazon 8 mg, metilprednizolon 40 mg, tenoksikam 20 mg ve kontrol grubu olarak 37 hasta gruplara rastgele dağıtıldı. Hastalara ilaçlar indüksiyondan önce ameliyathanede başlandı ve takip eden üç gün devam edildi. İlaçlar günlük steroid salınması ile uyumlu olarak sabah saat 6' da uygulandı. Operasyon boyunca bütün hastalara remifentanil infüzyonu ile kontrollü hipotansiyon ve analjezi uygulandı. Preoperatif, postoperatif birinci, üçüncü ve yedinci günlerde hastalarda CRP, sedimantasyon, tam kan sayımı, kan şekeri ve serum kalsiyum düzeyleri ölçüldü. Hastaların postoperatif birinci, üçüncü ve yedinci günlerde dijital fotoğrafları alındı ve üç uzman plastik cerrah tarafından ayrı ayrı dört nokta skalasma göre periorbital ödem ve ekimoz açısından değerlendirildi. Sonuçlar SPSS rogramı ile istatistiksel olarak analiz edildi. Periorbital ekimoz steroid verilen gruplarda postoperatif birinci günde tenoksikam ve kontrol gruplarına göre düşük olmasma karşın fark istatistiksel olarak anlamlı değildi. Postoperatif üçüncü günde fark ortadan kalkmış olmasma karşın, postoperatif yedinci günde de steroid gruplarında ekimoz görülmeye devam etti. Periorbital ödem steroid gruplarında 43postoperatif birinci günde tenoksikam ve kontrol gruplarına göre düşüktü, ancak fark istatistiksel olarak anlamlı değildi. Postoperatif üçüncü günde fark kalmamıştı ve postoperatif yedinci günde kontrol grubu daha iyi idi. İnflamasyon göstergelerinden CRP değerleri birinci gün en yüksek değerindeydi ve yedinci günde preoperatif değerlere indi. Hastaların postoperatif 6 aylık takiplerinde steroid kullanımı ile ilgili herhangi bir komplikasyona rastlanmadı. Açık rinoplasti yapılan hastalarda, steroidler bu dozlarda periorbital ödem ve ekimoz üzerinde tenoksikam ve kontrol gruplarına göre fazla etkili bulunmadı. Çalışmamızda kullanılan steroid dozları farmakolojik dozlarda olmasına karşın, stres durumunda vücudun gereksinim duyduğu glukokortikoid miktarına yaklaşık olarak eşittir. Diğer bir ifadeyle stres durumlarında vücudun gereksinim duyduğu steroid miktarıdır. `Postoperatif rutin steroid uygulamasından ziyade travmanın şiddetine göre steroid kullanımına karar verilmeli, dozu buna uygun olarak ayarlanmalı ve seçilmiş vakalarda kullanılmalıdır` yaklaşımı yanlış olmayacaktır. 44

VIII-SUMMARY Following rhinoplasty, postoperative eyelid edema and periorbital ecchymosis cause disturbances for patients and may affect cosmetic results. Many drugs had been used to prevent or decrease postoperative edema and ecchymosis. We did a prospective placebo- controlled and double-blind study to compare the effects of betamethasone, dexamethasone and methylprednisolone on eyelid edema and periorbital ecchymosis in open rhinoplasty. In addition to corticosteroid groups tenoxicam (20 mg) which is nonsteroidal anti-inflammatory drug was used as another group. And drugs were administered just before the induction of general anaesthesia and continued for three days. Patients with a history of peptic ulcer, diabetes mellitus, psychosis, tuberculosis, herpes symplex or an allergy to steroids were excluded. The patients and physicians were blinded until the completion of the study. 37 patients were distributed randomly to five groups, which were composed of betamethasone (9 mg), dexamethasone (8 mg), methylprednisolone (40 mg), tenoxicam (20 mg) and placebo groups. The operations were performed under general anaesthesia. During the operation with remifentanil infusion was used to achieve hypotension and analgesia on patients. Only acetaminophen was permitted for the postoperative analgesia. Digital photographs were taken of each patient on first, third and seventh postoperative days. Scoring of eyelid swelling and ecchymosis were evaluated separately using a graded scale from 0 to 4 by three observers, independently. CRP, erythrocyte sedimentation rate, complete blood count were also measured at the same days. On the first postoperative day there are differences in decreased ecchymosis among steroid groups, and tenoxicam and control groups but not statistically significant. There was a decreasing in steroids and tenoxicam groups, but this was not statistically different. Eyelid edema of the steroid groups was lower than that of the tenoxicam and placebo groups on the first postoperative days, but not statistically significant. On the third postoperative day, there was no difference among groups and edema decreased more in the placebo group than steroid 45groups on the seventh postoperative day. CRP was high on the first postoperative day and decreased on seventh postoperative day in all groups. Complications due to the steroid usage of were not obsereved during the 6- month- follow up. Habal also determined that the reduction in the formation of facial edema can be attributed to the large dose of methylprednisolone. Steroids which were used at pharmacological dosages in open rhinoplasty had a tendency to decrease edema and ecchymosis but not statistically significant. 46