Postmenopozal osteoporozlu olgularda farklı tedavi protokollerinin karşılaştırılması

Abstract

ÖZET Postmenapozal Osteoporozlu Olgularda Farklı Tedavi Protokollerinin Karşılaştırılması Bu çalışma, İnönü Üniversitesi Turgut Özal Tıp Merkezi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Polikliniği'ne başvuran 90 postmenapozal osteoporotik hastada yapıldı. Amacımız; osteoporoz tedavisindeki değişik medikal tedavi protokollerinin etkinliklerini karşılaştırmak ve birbirine üstünlüklerinin olup olmadığım araştırmaktı. Hastalar rastgele 3 eşit gruba ayrılarak, şu şekilde tedavi protokollerine başlandı. Grup I : Kalsitonin 200 İÜ + Kalsiyum 1000 mg Grup II : Kalsitonin 200 İÜ + Kalsitriol 0.5 mcg + Kalsiyum 1000 mg Grup III : Kalsitriol 0.5 mcg + Kalsiyum 1000 mg Hastalar düzenli olarak 1 yıl süreyle takip edildi. KMY, ağrı ve biyokimyasal göstergeler tedavinin başlangıcında, 6. ve 12. aylarda değerlendirildi. Hastaların KMY, Dual Enerji X-Ray Absorbsiyometre (DEXA) ile lomber omurga ve femur ölçümleri yapılarak değerlendirildi ve takip edildi. Hastaların ağrı skoru Visüel Analog Skala (VAS) kullanılarak belirlendi ve takip edildi. Bu tedavilerin kemik turnoveri üzerine olan etkilerini belirlemek amacı ile açlık serum kalsiyum, fosfor ve alkalen fosfataz düzeyleri ölçüldü ve takip edildi. Tüm gruplarda 12. ay sonunda, DEXA değerlerinde rakamsal bir artış olmasına rağmen, sadece 2. grupta istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar elde edildi (P < 0.05). 1. ve 2. gruplarda tedavinin 6. ve 12. ayında VAS değerlerinde görülen ortalama değişim oranları istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Bu gruplarda serum kalsiyum ve alkalen fosfataz düzeylerinde tedavinin 6. ve 12. aylarındaki ortalama değişim oranları istatistiksel olarak anlamlı bulunurken, serum fosfor düzeyindeki ortalama değişim oranları istatistiksel olarak anlamlı değildi. Tedavi altındaki hastaların hiçbirinde yan etki gözlenmedi, bu tedavilerin hepsi iyi tolere edildi. Çalışmamızda postmenopozal osteoporozlu hastalarda kalsitonin, kalsitriol ve kalsiyumdan oluşan tedavi protokolünün istatistiksel olarak kemik mineral yoğunluğunu artırdığı, kemik turnoveri ve ağrı şikayetleri ise azalttığı sonucuna varıldı. Anahtar Kelimeler: Postmenopozal osteoporoz, kemik mineral yoğunluğu, kalsitonin, kalsitriol, kalsiyum. 56

SUMMARY The Comparing Different Treatment Protocols on Postmenopausal Osteoporotic Patients This research was carried out on 90 postmenopausal osteoporotic patients applied for physical medicine and rehabilitation department of Turgut Özal Medical Centre of İnönü University. Our purpose was to compare the efficiencies of various medical treatment protocols in osteoporosis treatment and to investigate whether they were superior than each other. The patients were divided into three equal groups randomly and treatment protocols were as follows. Group I : Calcitonin 200 IU + Calcium 1000 mg Group II : Calcitonin 200 IU + Calcitriol 0.5 meg + Calcium 1000 mg Group III : Calcitriol 0.5 meg + Calcium 1000 mg The patients were followed for a year regularly. Bone mineral density (BMD), pain and biochemical markers were determined at the begining, 6th and 12th months of treatment. BMD of the lumbar spine and femr were measured and followed by Dual Energy X-Ray Absorbtiometry (DEXA), pain score of the patients were determined and followed by Visuel Analog Scala (VAS). Fasting serum calcium, phosphorus and alkaline phosphatase levels were measured and followed in order to determine the effects of there treatments on bone turnover. At the and of the 12l1 month, although there was a numeric increase in DEXA values in all groups, statistically significant results were obtanied in only 2th group (P < 0.05). Mean percent changes in VAS were found to be statistically significant in the groups I and II at the 6th and 12th months of treatment. Mean percent changes in serum calcium and alkaline phosphatare levels from baseline at 6th and 12th moths of treatmen of the groups I and II were startistically significant, while mean percent changes in serum phosphorus levels were not. No side effects were seen; all of these treatments were well tolerated. Finally, treatment protocal which composed calcitonin, calcitriol and calcium increased bone mass at spine, decreased bonu tornover and decreased pain statistically on postmenopausal osteoporotic patients. Key Words: Postmenopausal osteoporosis, bone mineral density, calcitonin, calsitriol, calcium. 57