Behçet hastalığında serum aktive protein c direnci, homosistein ve doku faktörü yol inhibitörü düzeylerinin derin ven trombozu ve aktif hastalık ile ilişkisi

Abstract

7. ÖZETBEHÇET HASTALIĞINDASERUM AKTİVE PROTEİN C DİRENCİ, HOMOSİSTEİN VEDOKU FAKTÖRÜ YOL İNHİBİTÖRÜ DÜZEYLERİNİNDERİN VEN TROMBOZU VE AKTİF HASTALIK İLE İLİŞKİSİBehçet hastalığı, tekrarlayan oral ve genital ülserler ve göz inflamasyonu ilekarakterize, birçok organı etkileyebilen, multisistemik bir hastalıktır. BH'daetyopatogenez henüz anlaşılamamıştır. Vaskülit ana patolojik olaydır ve özellikletrombotik fenomen ile izah edilebilir. Trombozun mekanizması bilinmemesinerağmen, ven duvarındaki inflamasyon, koagülasyon sistemindeki bozukluklar,endotelyal hasarlanma ve fonksiyon bozukluğunun trombozun patogenezinde rolüolduğu düşünülmektedir. Çoğu trombotik anormallikler, endotelyal hasara, dolayısı ilevaskülite neden olur. Fakat endotelyal lezyonlar ile koagülasyon yolunun nasıl aktiveolduğu hala bilinmemektedir. Bu çalışmanın amacı, BH'da APCR değerlerini, Hc veTFPI düzeylerini belirlemek ve bu faktörlerin hastalık aktivasyonu ve derin ventrombozu ile ilişkilerini araştırmaktır.Çalışmaya aktif ve inaktif dönemleri takip edilmiş otuz Behçet hastası ve otuzsağlıklı birey alındı. Hastaların ikisi kadın olmak üzere sekizinde derin ven trombozuhikayesi vardı. Hastaların yaş ortalaması 36,8±13,0, kontrol grubunun yaş ortamasıise 37,8±13.0 yıl idi. Hasta ve kontrol grubunda cinsiyet dağılımı 19 erkek, 11 kadınolarak benzer şekildeydi. BH'nın aktif ve inaktif dönemlerindeki hastalardan ve kontrolgrubundan kan örnekleri alındı. Serum TFPI ve Hc düzeyleri ELISA yöntemi ile,APCR düzeyi APCR prosedürü ile pıhtılaşma zamanı ölçülerek saptandı. İstatistikselanalizlerde bağımsız t testi kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık p<0.05 olarak kabuledildi.Sonuçlarımız incelendiğinde; ortalama APCR değeri aktif dönemde151,6±9,43 sn, inaktif dönemde 146,3±8,9 sn, kontrol grubunda ise 253,38±8,21 snolarak bulundu. Ortalama APCR değerleri hem aktif, hem de inaktif dönemde kontrolgrubuna göre belirgin derecede düşük olarak saptandı. Aktif dönem ile inaktif dönemarasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05). Aktif dönem ile kontrolgrubu karşılaştırıldığında, fark istatistiksel olarak anlamlı idi (p<0.0001). İnaktifdönem ile kontrol grubu karşılaştırıldığında da fark istatistiksel olarak anlamlı idi(p<0.0001).Aktif dönemde ortalama Hc değeri 3,98±0,18 µmol/L, inaktif dönemde3,99±0,20 µmol/L, kontrol grubunda ise 3,70±0,16 µmol/L olarak bulundu. Gruplararasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05).Aktif dönemde ortalama TPFI değeri 0,43±0,06 ng/mL, inaktif dönemde0,37±0,06 ng/ml, kontrol grubunda ise 0,36±0,08 ng/mL olarak bulundu. Gruplararasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı değildi (p>0.05).Hastalığın aktif döneminde, derin ven trombozu olan hastaların ortalamaserum Hc düzeyleri, derin ven trombozu olmayan hastalara göre yüksek olaraksaptandı (p<0.05). Derin ven trombozu olan hastalarda Hc ortalama değeri, aktifdönemdeki diğer hastalara göre istatistiksel olarak anlamlı idi (p=0.02).Paterji pozitifliği olan iki hastanın ortalama APCR değeri, aktif dönemdeki diğerhastalara göre düşük olarak saptandı. İstatistiksel olarak anlamlılık mevcuttu(p<0.05).Artrit/artraljisi olan hastaların ortalama TFPI değeri aktif dönemdeki diğerhastalara göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde düşük olarak saptandı (p=0.02).Hastalar 15-30, 30-50 ve 50 yaş üzeri olarak gruplandırıldığında, serumortalama APCR, Hc ve TFPI değerleri arasında istatistiksel olarak fark saptanmadı.Aktif dönemdeki 30 hastanın cinsiyet dağılımına göre ortalama serum APCR,Hc ve TFPI değerleri karşılaştırıldığında erkeklerde APCR düzeyi daha düşüksaptandı ve fark istatistiksel olarak anlamlı idi (p=0.02).Sonuç olarak, BH'da APCR düzeylerinde azalma tespit edilmiştir. Hc düzeyleriile DVT arasında, paterji pozitifliği ve APCR arasında, eklem tutulumu ile TFPIarasında, erkek cinsiyet ile APCR arasında anlamlı bir ilişki saptandı. Diğerparametrelerde ise herhangi bir anlamlılık saptanmamıştır APCR'nin vaskülitikolayları etkileyerek BH patogenezine katkıda bulunabileceğini düşünmekteyiz.Çalışmamız sonucunda; APCR'nin BH'da aktif-inaktif dönem farkı gözetmeksizinkullanılabileceği, ayrıca bu üç parametrenin eklem tutulumu, DVT, paterji pozitifliği veerkek cinsiyet açısından aktivite göstergesi olarak değerlendirilebileceği sonucunavarıldı.Anahtar kelimeler: Behçet hastalığı (BH), aktive protein C direnci (APCR),homosistein (Hc), doku faktörü yol inhibitörü (TFPI), derin ven trombozu (DVT).

8. SUMMARYTHE RELATIONSHIP BETWEENTHE ACTIVATED PROTEIN C RESISTANCE,HOMOCYSTEINE ANDTISSUE FACTOR PATHWAY INHIBITOR LEVELSAND THE ACTIVITY OF BEHÇET?S DISEASEAND DEEP VENOUS THROMBOSISBehcet?s disease (BD) is a systemic disease that can affect many organs andis characterized by oral and genital ulcerations and eye inflammation. Etiopathologyof BD has not been understood yet. Vasculitis is the main process and can beexplained especially by thrombotic phenomena. Although the mecanism ofthrombosis is unknown, the inflammation on vascular wall, defects on coagulationsystem, endothelial damage and disorder of function might have a role in thepathogenesis of thrombosis. Many thrombotic abnormalities can cause endothelialdamage and consequently vasculitis. Hovewer how coagulation is activated byendothelial damage is not known yet.The present study aims to determine the serum levels of activated protein Cresistance (APCR), homocysteine (Hc), and tissue factor pathway inhibitor (TFPI) inBD and figure out the relationship between the activity of disease.Thirty patients with Behcet Disease both in active and inactive periods and 30healthy individuals were included in the study. The mean age of patients were36,8±13,0 and the mean age of controls were 37,8±13.0 years. Patients? andcontrols? sex distrubitions were similar (19 men and 11 women). Blood samples werecollected from the patients both active and inactive periods, and controls. SerumTFPI and Hc levels were determined with ELISA method, APCR levels weredetermined with APCR process by measuring clotthing time. Independent t test wasused for statistical analysis and p<0.05 was considered as significant.According to our results; the mean APCR level was 151,6±9,43 sec. in activeBD, 146,3±8,9 sec. in inactive BD, and 253,38±8,21 sec. in control group. Whenmean APCR levels in both ABD and IBD compared with those in the controls, thedifference was statistically significant (p<0.0001). There was no statisticallysignificant difference between active and inactive periods (p>0.05). There wasstatistically significant difference between the values provided in active period andcontrol group (p<0.0001). There was a statistically significant difference betweeninactive period and control group (p<0.0001).The mean Hc levels were 3,98±0,18 µmol/L in ABD, 3,99±0,20 µmol/L in IBD,and 3,70±0,16 µmol/L in control group. There were no statistically meaningfulldifferences between them (p>0.05).The mean TPFI levels were 0,43±0,06 ng/mL in ABD, 0,37±0,06 ng/mL in IBD,and 0,36±0,08 ng/mL in control group. There were also no statistically significantdifferences between them (p>0.05).In the active period of the disease mean serum Hc levels was found higher inpatients with deep venous thrombosis than those without deep vein thrombosis(p<0.05). Mean Hc level in patients with deep venous thrombosis was statisticallysignificant in active period compared with others (p=0.02).Mean APCR levels of two patients, who have positive pathergy test, was foundlower than that of other patients in active period. The difference was statisticallysignificant (p=0.05).Mean TFPI levels of patients with arthritis/arthralgy was found as significantlylower compared with other patients in active period (p=0.02).There were no statistically significant differences in mean serum APCR, Hcand TFPI levels of patients when classified to age as 15-30, 30-50 and 50-plus years.Mean serum APCR levels of men were found lower than those of women inactive period of the disease and there was statistically significant difference (p=0.02).In conclusion, serum APCR levels were found low in BD. We found corelationsbetween Hc levels and deep vein thrombosis, APCR levels and positive pathergytest, TFPI levels and joint disease, APCR levels and male sexuality. There was notany corelation between other parameters. (We consider that APCR involves in thepathogenesis of BD with its influences on vasculitic process). Our results suggestthat APCR may be used both in active and inactive periods of BD. Moreover these 3parameters may be used as indicators of activity in joint disease, deep veinthrombosis and in male sexuality.Key words: Behcet?s disease (BD), activated protein C resistance (APCR),homocysteine (Hc), tissue factor pathway inhibitor (TFPI), deep venous thrombosis(DVT)