Kuzeydoğu Trakya`da Binkılıç-Karacaköy, Gümüşpınar-Yalıköy arasının jeomorfolojisi

Abstract

`Kuzeydoğu Trakya'da Binkılıç – Karacaköy / Gümüşpınar - Yalıköy arasının jeomorfolojisi` adını taşıyan çalışmamız Prof. Dr. Oğuz EROL danışmanlığında İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimler ve Coğrafya Enstitüsü Jeomorfoloji Anabilim Dalı'nda Yüksek Lisans bitirme tezi olarak hazırlanmıştır.Trakya kuzeyinde, Istranca Dağlarının güneydoğu kesiminde yer alan Binkılıç – Karacaköy – Gümüşpınar – Yalıköy arasında kalan alanın jeomorfolojik özellikleri ve bu özelliklerin evrimini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Arazı çalışmaları sırasında elde edilen veriler değerlendirildikten sonra çalışmalar dört bölümde değerlendirilmiştir.Birinci bölümde çalışmanın amacı ve uygulanan yöntemler, çalışma alanının coğrafi konumu, sınırları ve genel özellikleri tanımlanmıştır. Ayrıca araştırma sahası ve yakın çevresinde yapılmış önceki çalışmalar kronolojik sıra ile sunulmuştur.İkinci bölüm; yapı ve litolojinin tanımlandığı, çalışma alanını meydana getiren kayaç topluluklarının jeolojik zamanlara bağlı kalınarak önceki çalışmaların ışığında değerlendirilmişlerdir. Ayrıca topografya üzerinde etkili olan güncel iklim özellikleri (yağış, sıcaklık, rüzgar ve Thornthwaite iklim modeli) ortaya konulmuştur. Toprak ve doğal bitki örtüsünün genel karakteri de bu bölümde ele alınmıştır.Üçüncü bölüm yer şekillerini meydana getiren etken ve süreçlere göre flüvial jeomorfoloji başlığı altında akarsular, aşınım yüzeyleri, karstik jeomorfoloji ve kıyı jeomorfolojisi ele alınmıştır.Flüvial jeomorfoloji de akarsu drenajının kuruluş ve gelişimi yapısal unsurlara bağlı olarak değerlendirilmiştir. Yerşekli jenerasyonları olarak tanımlanan aşınım yüzeyleri, birikim yüzeyleri, alçak ve yüksek seki sistemleri Erol'un yayınlarında belirttiği esaslara bağlı kalınarak tanımlanıp bunların oluşum ve gelişimleri tektonikle olan ilişkileri ortaya konulmuştur.Karstik jeomorfolojide ise çalışma alanında yaygın olan kireç taşları üzerinde gelişmiş yüzey karstik şekilleri tanımlanarak özelikleri hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca çalışma alanında sıkça rastlanan mağaralar ve bunların içinde gelişen mağara oluşumları anlatılmıştır.Kıyı jeomorfolojisi ise çalışma alanının kuzeyinde Karadeniz çanağı kenarında meydana gelen gerek kıyı etken ve süreçlerince oluşan gerekse akarsuların kıyı alanlarında meydana getirdiği şekillenmeler tasniflenerek kıyı boyu aşınım ve birikim şekilleri başlığı altında değerlendirilmiştir. Kıyıda meydana gelen bioerozyonal konstrüktif şekiller de anlatılmıştır. Çalışmada üçüncü bölümün son konusu olarak arazi çalışmaları sırasında sediment çökel alanlarından alınan 16 örnek enstitü laboratuvarında sedimantolojik analizlere tabi tutulmuş analizlerden elde edilen sonuçlar grafikler halinde sunulmuştur.Dördüncü bölümde tüm çalışmalardan elde edilen genel sonuçlar değerlendirilerek çalışma alanının jeomorfolojik gelişimi ortaya konulmaya çalışılmıştır.Genel değerlendirmeler sonucunda çalışılan alanın jeolojik çeşitliliği ve tektonik hareketliliği bölge jeomorfolojisinin gelişiminde etken olduğu gözlenmiştir.Bölgede jeomorfolojik evrim Neotektonik dönem Alt - Orta Miosen yükselimini takiben başladığı görülmüştür. Bu dönemde Trakya – Kocaeli peneplenini meydana getiren Alt-Orta Miosen nemli sıcak iklim şartları sonrasında Üst Miosen kurak-yarıkurak iklim şartlarının egemen olduğu ve pediment yüzeylerinin geliştiği belirlenmiştir. Pliosen döneminin etkin yağış varlığı Alt Pleistosen'de de devam etmiştir. Pleistosen Ergene havzasına yakı alanlarda karasal, kuzeyde Karadeniz'e yakın alanlarda denizel, aynı şekilde kıyıdan içeriye sokulan akarsu vadi boylarında seki sistemleri olarak morfolojik gelişimlerini sürdürmüşlerdir. Dönemler arasında ki tektonik hareketlilik yüzey sistemlerinin ve sekilerin gösterdiği basamaklanmalardan anlaşılmaktadır. Bölgede dönemler arsında ki geçişler adeta tektonik hareketlerle eş zamanlı olarak gerçekleşmiştir.Aşınım yüzeyleri ile yaşıt korelan depolardan aldığımız örneklerin sedimantolojik analizlerinden elde edilen sonuçlar gerek yüzeyler gerekse seki sistemlerinin morfolojik gelişimlerini doğrular niteliktedir.

`Our geomorphology of Binkılıç - Karacaköy / Gümüşpınar - Yalıköy in Northeast Trakya` Dr. It is prepared under the supervision of Oğuz EROL as a post graduate thesis in the Department of Geomorphology, Istanbul University, Institute of Marine Sciences and Geography.Geomorphological features of the area between Binkılıç - Karacaköy - Gümüşpınar - Yalıköy in the southeastern part of Istranca Mountains to the north of Thrace are aimed to reveal the evolution of these features. After the data obtained during the studies were evaluated, the studies were evaluated in four parts.In the first part, the purpose and the applied methods of working, the geographical position, boundaries and general characteristics of the study area are defined. In addition, previous studies in the research area and in the immediate vicinity have been presented in chronological order.Second part; the structure and lithology of the rock assemblages defining the study area and the geologic times of the rock assemblages were evaluated in the light of previous studies. In addition, current climate features (precipitation, temperature, wind and Thornthwaite climate model) which are effective on the topography have been put forward. The general character of soil and natural vegetation is also covered in this section.The third part deals with the rivers, erosional surfaces, karstic geomorphology and coastal geomorphology under the heading of fluvial geomorphology according to the factors and processes that brought about the formation of places.Fluvial geomorphology has also been assessed for the establishment and development of river drainage depending on the structural elements. The erosional surfaces defined as the grasshopper generations have been defined in terms of accumulation surfaces, low and high platform systems in accordance with the principles set forth in Erol's publications, and their relationship with formation and development tectonics has been established.In karstic geomorphology, surface karstic shapes developed on limestones, which are common in the study area, are described and their properties are given. In addition, caves which are frequently encountered in the study area and the cave formations developed in them are explained.The coastal geomorphology is classified under the title of coastal abrasion and accumulation by classification of the formations that form in the coastal areas of the rivers, which form in the northern part of the study area and which form in the coastal line and along coastal factors and processes. Bioerosional construc- tural formations on the shore are also described. In the third part of the study, the results obtained from the analyzes carried out by the sedimentological analyzes in the 16 institute laboratories taken from the sediment sediment areas during the field studies are presented in graphical form.In the fourth chapter, geomorphological development of the study area was tried to be evaluated by evaluating the general results obtained from all studies.As a result of the general evaluations, it was observed that the geological diversity and tectonic mobility of the studied area was the factor in the development of the region geomorphology.The geomorphologic evolution in the region has been observed to begin after the Neotectonic period Lower - Middle Miocene. Sub-Middle Miocene, which brought the Trakya-Kocaeli peneplain to this stage, was determined to be dominated by the upper-Miocene arid-semi-climatic conditions and the pediment surfaces developed after humid warm climatic conditions. The active precipitation of the Pliocene period continued in the Lower Pleistocene. The Pleistocene continued to morphologically develop as continental systems in the Ergene basin, marine systems in the northern areas near the Black Sea, as well as sirocco systems in the valleys streamed from coast to coast. The tectonic mobility between the periods is understood from the steps of the surface systems and the orders. The transitions between the periods in the region were realized simultaneously with tectonic movements.The results obtained from the sedimentological analyzes of the samples we have taken from the age-related reservoirs with the erosion surfaces confirm the morphological development of the surfaces or even the seki systems.