İşlevsel grup içeren diaminokarben kompleksleri ve özellikleri

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi işlevsel grup içeren diaminokarben kompleksleri ve ÖZELLİKLERİ Sedat Yaşar İnönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dali 91 +xiii sayfa 2004 Danışman: Doç. Dr. İsmail ÖZDEMİR iV-Heterosiklik karben ligantlannm oluşturduğu geçiş metal kompleksleri bir çok organik tepkimede katalitik aktivite gösterdiğinden dolayı son yıllarda sentezlenen metal-karben komplekslerinin sayısı artmıştır. Bu nedenle daha kararlı ve etkin katalizörler hazırlamak amacıyla, İV üzerinde işlevsel ve hacimli grup içeren karben öncülleri ve bunlardan türeyen karben kompleksleri sentezlenmiştir. Tezde fonksiyonel ve hacimli grup içeren beş yeni 1,3-dialkilimidazolidinyum (la-le) hazırlanarak uygun bazla etkilştirilip karşılık gelen entetraaminler (2a-2e) sentezlendi. R I -N // -f-;-c./ -N I R' 1 R R -N N- ı / / C=C / / -N N- J I I R' R a R= CH2CH20E1; R'= CH2CH2C6H5 b R= 2,4, ö-CCHj^C^CHj, R' = CH2CH2C6H5 c R= 2,4, 6-(CH3)3C6H2CH2, R' = CH2-(C6H4Xo-C6H5) d R= CH2CH2OMe, R' =CH2-(C6H4Xo-C6H5) e R= CH2CH2OEt R*= CH2<C6H4Xo-C6H5) 2a-2e olefinleri [RuCl2(p-simen)]2 ve [RuCl2(HMB)]2 bileşikleriyle etkileştirildiğinde 3-10 kompleksleri elde edilmiştir. Sentezlenen 7, 9 ve 10 numaralı komplekslerin yapılan X-ışını kırınımı ile de aydınlatıldı.C2H50 C2H50 ^!>=to -N a CH-sO 0&& 10 2b ve 2c olefinleri [RuCİ2(p-simen)]2 ile etkileştiridiğinde p-simen grubunun rutenyum metalini terk ettiği ve 2, 4, 6-trimetil benzil grubunun metale koordine olduğu görülmüştür (6. 8). Aynı olefinler [RuCİ2('HMB)]2 ile etkileştirildiğinde kelat yapı yerine beklenen karben kompleksleri oluşmuştur (5, 7). ANAHTAR KELİMELER: ;Y-heterosiklik karben. 1.3-dialkilimidazolidinyum, rutenyum, entetraamin.

ABSTRACT MSc. Thesis DIAMINOCARBENE COMPLEXES WITH FUNCTIONAL GROUP AND ITS PROPERTIES Sedat Yaşar inönü University Graduate of Natural and Applied Department of Chemistry 91 -t- xiii pages 2004 Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Ismail Özdemir Due to their catalytic properties toward organic reactions, synthesis of transition metal complexes with Af-heterocyclic carbene ligands have gained lots of attention lately. Therefore in order to synthesize the more efficient and the more stable cataltyts than the corresponding anologues, the precursor of functional bulky iV-heterocyclic is placed on nitrogen and the carbene complexes have been prepared from them. In this thesis, five different and novel 1,3-dialkylimidazolidinium ( la-le) with bulky functionality on nitrogen have been synthesized with the corresponding entetraamines with the proper bases. R R' -N +>C x` // -N I R' -N N- / / C=C / / -N N- R' R a R= CH2CH2OEt, R'= CH2CH2C6H5 b R= 2, 4, 6-(CH3)}C6H,CH2, R- = CH2CH2C6H5 c R= 2,4, 6-(CH 3)3C6H2CH2, R'= CH2-(C6H4)(o-C6H5) d R= CH2CH2OMe, R' = CHr(C6H4)(o-C6Hs) e R= CH2CH2OEt R'= CH2-(C6H4)(o-C6H5) 2a-2e olefines when reacted with [RuCİ2(p-cymene)]2 and [RuCh(HMB)]2 gave complexes numbered as 3-10. The complexes numbered as 7, 9 and 10 were structurally elucidiated by X-ray diffractometer. inC2H50 *w ^C^ 10 /7-Cymene elimination took place when defines 2a and 2c were reacted with [RuCİ2(p-cymene)]2, and the coordination of 2, 4,6-trimethyl benzyl on metal was observed (6, 8). The same olefmes gave expected carbene complexes instead of chealated structure when they were reacted with [RuCl2(HMB)]2 (5. 7).. KEYWORDS: yV-heterocyclic carbene, 1.3-dialkylimidazolidinium. ruthenium, entetramine. IV