Hekzaklorosiklotrifosfazatrienin piridin türevleri ile reaksiyonlarının incelenmesi

Abstract

ÖZETYüksek lisans teziHEKZAKLOROS KLOTR FOSFAZATR EN' N P R D N TÜREVLERLE REAKS YONLARININ NCELENMESSümeyya Alataşnönü ÜniversitesiFen Bilimleri EnstitüsüKimya anabilim dalı66 + xiv sayfa2005Danışman : Yard. Doç. Dr. Saliha BEGEÇBu çalışmada, hekzaklorosiklotrifosfazatrien`in (I) bazı piridin türevleri (II-VIII)ile reaksiyonları incelendi.Cl ClPN NCl ClP PClNClICH3NSHNN N NH2N OHOHII III IV ViOHNSHN NH3C NH2 CH3VI VII VIIIBu çalışmanın amacı, yukarıda bahsedilen piridin türevleri ilehekzaklorosiklotrifosfazatrien`in reaksiyonlarını inceleme, reaksiyon şartlarını belirlemek vesentezlenen bileşiklerin yapılarını aydınlatmaktır.Bütün reaksiyonlar, kullanılan maddelerin havanın oksijen ve nemine karşı duyarlıolmasından dolayı kuru argon (inert ortam) atmosferinde yapıldı.Yapılan çalışmalar neticesinde (I) bileşiğinin (II) ile reaksiyonundan (1) bileşiğisentezlenirken, aynı bileşikler şartlar değiştirilerek etkileştirildiğinde (2) bileşiği eldeedilmiştir.Cl ClPCl ClNN NP Cl ON P PN N O NNClCl OP PClNCl1 2(I) bileşiğinin (III) ile reaksiyonundan (3) bileşiği sentezlenmiştir.Cl ClPNN NCl SP P NClNCl3(I) bileşiğin (IV) ile etkileştirildiğinde (4) bileşiğinin oluştuğu gözlendi.Cl ClCH3PNNClONPPClCl N4ii(I) bileşiğinin (V) ile reaksiyonundan (5) bileşiği elde edildi.Cl ClPNNNHClNPPCl ClN5(I) bileşiğinin (VI) ile olan reaksiyonu sonucu (6) bileşiği elde edildi.Cl ClPNN NH N CH3ClPPCl NHNN CH36Yapılan bütün çalışmalar sonucunda 1 bileşiğinin (VII) ve (VIII) ile bir sübstitüsyonürünü vermediği gözlendi.Elde edilen bileşiklerin yapıları, elementel analiz, FT-IR, 1H NMR, 13 31C NMR, PNMR spektroskopisi kullanılarak aydınlatıldı.ANAHTAR KEL MELER:Hekzaklorosiklotrifosfazatrien, piridin, pirimidin, kinoliniii

ABSTRACTMSc. ThesisTHE INVESTIGATION OF REACTIONS OFHEXACHLOROCYCLOTRIPHOSPHAZENE WITH PYRIDINE DERIVATESSümeyya AlataşInönü ÜniversityGraduate of Natural and AppliedDepartment of Chemistry66 + xiv Pages2005Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Saliha BEGEÇIn this study, the reactions of some pyridine derivates (II-VIII) withhexachlorocyclotriphosphazene (I) were investigated.Cl ClPN NCl ClP PClNClICH3NSHNN N NH2N OHOHII III IV VviOHNSHN NH3C NH2 CH3VI VII VIIIThe purpose of this study was to determine reaction parameters of the pyridinederivates with (I) and to determine the optimal conditions and elucidate the structuresof the compounds.Since the compounds used in experiments are air and moisture sensitive, experimentalstudies were done under dry argon atmosphere.By the reaction of (I) with (II), the compound (1) was synthesized. Then, whenconditions of reaction were changed, compound (2) was formed.Cl ClPCl ClNN NP Cl ON P PN N O NNClCl OP PClNCl1 2Compound (3) was synthesized from the reaction of (I) and (III) .Cl ClPNN NCl SP P NClNCl3Compound (4) was formed from the reaction of (I) and (IV) .Cl ClCH3PNNClONPPClCl N4viiCompound (5) was obtained from the reaction of (I) and (V).Cl ClPNNNHClNPPCl ClN5Compound (6) was obtained from the reaction of (I) and (VI).Cl ClPNN NH N CH3ClPPCl NHNN CH36As a result, it was observed that compound (I) didn`t give any substitutionproduct with (VII) and (VIII).The structures of the compounds were defined by elementel analysis,FT-IR, 1H NMR, 13C NMR and 31P NMR spectroscopy.KEYWORDS: Hexachlorocyclotriphosphazene, pyridine, pyrimidine, quinoline,viii