Avrupa Birliği giriş sürecinde Türkiye`nin deniz kabotaj taşımacılığı

Abstract

ÖZET Ülkemiz için Avrupa Birliği'ne giriş çalışmaları kapsamında Katılım Ortaklığı Belgesi ve müteakiben yayınlanan Ulusal Program ile önemli adımlar atılmıştır. Avrupa Birliği daha da küreselleşen deniz taşımacılığını teşvik ederken, Avrupa Birliği iç pazarı alanında deniz taşımacılığında kabotaj uygulamasına geçmiştir. Türkiye; Avrupa Birliği'ne girdiği takdirde, kendi deniz kabotaj kurallarım kaldırmak ve Avrupa Birliği'nin kurallarını uygulamak zorunda kalacaktır. Bu tezde, Avrupa Birliği deniz kabotaj taşımacılığının mevzuatı ve uygulamaları ortaya konulmuş, Türkiye'nin mevcut deniz taşımacılığı imkan ve kabiliyeti ile Avrupa Birliği'ne girdiği takdirde durumun ne olabileceği değerlendirilmiş ve sonuçlar elde edilmeye çalışılmıştır. Değerlendirmeler yapılırken, üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizin deniz alaka ve menfaatlerimizin zarar görmemesi, aksine ülkemiz menfaatlerinin geliştirilmesi konusu daima dikkate alınmıştır. Avrupa Birliği tarafından denizcilikte, 3577/92 sayılı Tüzük ile yapılan düzenleme sonucu; mal, kişi, hizmet ve sermaye serbest dolaşabilmektedir. Bu tüzük çerçevesinde, başta Kabotaj Kanunu olmak üzere Türk Ticaret Kanunu ve ilgili birçok mevzuatta uyum değişikliği yapılmalıdır. Türkiye'nin dahili deniz taşımacılığı, kara ve demiryolu taşımacılığına nazaran oldukça geri olup toplam taşımacılıkta payı oldukça düşüktür. VIII inci Beş Yıllık Kalkınma Planında bu hususu vurgulanarak deniz taşımacılığının geliştirilmesi amaçlanmıştır. Avrupa Birliği deniz kabotaj taşımacılığı pazarında Türkiye'nin deniz taşıma kapasite ve kabiliyeti iki konuda incelenmiştir: Birinci konu olarak; `Türkiye'nin kabotaj hattı deniz taşımacılığı yük ve yolcu olarak gelişmemiş olup Marmara Bölgesi'nde yoğunlaşmıştır. Aynı zamanda, Türkiye'nin Deniz Ticaret Filosunun kabotaj taşımacılığında kullanılan kısmı talep yetersizliği nedeniyle oldukça azdır. Böyle bir iç pazar ne kadar ilgi çeker münakaşalıdır` tespitinden hareketle, Avrupa deniz kabotajına dahil olunduğunda, ülkemizin kabotaj hattı deniz taşımacılığı nasıl etkilenir? sualine cevap aranmaya çalışılmıştır. İkinci konu olarak; Avrupa Birliği deniz kabotajından pay almak istediğimizde, ticaret filomuzun yaşlı ve teknolojik dezavantajı önemli bir engel olarak ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle, filomuzu gençleştirmemiz ve tonajını artırmamız için duyulan ihtiyaçlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Daha da küreselleşen ve serbestleşen dünya deniz taşımacılığından pay alabilmek, denizlerden en fazla yaran sağlayabilmek, ülkemizin deniz alaka ve menfaatlerini korumak maksadıyla, denizciliğimize yön verecek ayrıntılı bir denizcilik stratejisinin belirlenmesine ihtiyaç duyulmaktadır.

ABSTRACT Turkey has taken a major step in her effort to become an EU member with the acceptance of Accession Document and National Program. EU implements cabotage in its ports while it encourages global maritime transportation. When Turkey becomes a EU member, Turkey will have to abrogate its cabotage regulations and law and will have to put the EU regulations into practice. In this thesis, the regulations and laws concerning the EU cabotage are analysed. Turkey's current maritime transportation capabilities and the prospective status of aforementioned transportation, in case Turkey becomes a member, are evaluated and some conclusions are drawn. During the study a particular attention has been given to find points which enable Turkey to expand her maritime interests. Due to EU regulation 3577/92 goods, persons, services and capital enjoy the freedom of circulation. In accordance with the aforementioned regulation some adjustments should be made to Turkey's Cabotage, Trade and so many other relevant laws. Turkey's inland maritime transportation is very behind of land and air transportation and ratio of it is minimal. In the 8 th Five Year Development Plan this issue was emphasised and the development of maritime transportation was taken as a goal. In EU cabotage market, the capacity and the capability of Turkish maritime transportation is analysed in two subjects: In the first subject, in accordance with the assumption `Turkey's cabotage lanes as transportation of goods and persons are not advanced and mainly congested in Marmara Sea. At the same time, the tonnage of Turkish Merchant Fleet is fairly less due to lack of demand. Thus it is doubtful how much attraction such market gets`, an answer has been tried to find to the question of `How will Turkey's cabotage lanes be affected when Turkey participate in EU cabotage?` In the second subject, in accordance with the assumption `the major obstacle to get some share from the EU maritime cabotage is the oldness and the technical deficiency of Turkey's Merchant Fleet `it has been tried to define the needs for acquiring younger fleet and for increasing the tonnage. In today's world, in order to get more share from the world maritime transportation and to benefit most the seas and to protect the maritime interest, there is a great need for defining a substantiated maritime strategy. VI