Kıyı yapılarında (limanlarda) ÇED uygulamaları (Altaş Ambarlı Liman Kompleksi A.Ş. )

Abstract

ÖZET Doğal kaynaklar açısından önemli bir potansiyele sahip olan kıyı bölgeleri korunması gereken hassas alanlardır. İktisadi faaliyetlerin yoğunluk ve çeşitliliği bu alanlarda önemli bir baskı unsuru oluşturmaktadır. Balıkçı barınağı, iskele, liman gibi kıyı yapılarının uygun olmayan yer seçimleri, bu yapılardan kaynaklanan katı ve sıvı atıkların olumsuz etkileri kıyılarımızın doğal yapışım bozmakta, büyük bir hızla tahrip olan kıyılar için bir yönetim planlaması ihtiyacım doğurmaktadır. Kıyı yatırımlarının bir çoğu ÇED Yönetmeliği çerçevesi içerisinde değerlendirilmeden gerçekleştirilmekte, bu da hukuki ve çevresel problemlere neden olmaktadır. Öncelikle devletin bu konulardaki yatırımcı kuruluşları başta olmak üzere özel yatırımcıların kıyı planlarını planlamaları aşamasında ÇED Yönetmeliği hükümleri eksiksiz uygulanmalı,yapının inşaatı ve işletilmesi sırasında ortaya çıkabilecek çevresel sorunlar detaylı olarak değerlendirilmelidir. Dünyada ve ülkemizde olduğu gibi çeşitli amaçlarla kullanım açısından en fazla tercih edilen alanlar kıyılar olmuş, geçmiş dönemlerdeki büyük medeniyet ve kültür hareketleri de bu alanlarda yaşanmıştır. Kıyı alanlarında yerleşim bölgeleri, sanayi tesisleri, turizm, kara ve deniz ulaşım gibi artan faaliyetler habitat kaybı, erozyon ve su kalitesindeki azalma gibi önemli çevresel sorunları da beraberinde getirmektedir. 11 Ağustos 1983 tarih ve 2872 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre Kanunu' nun 10.maddesine istinaden çıkarılan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği, planlama aşamasında faaliyetlerin çevreye olabilecek etkilerinin değerlendirilerek olumsuz etkilerin önlenmesini sağlamaktadır. Kıyılarla ilgili limanlar, mendirek ve marinalar, balıkçı barınakları gibi faaliyetler için ÇED araştırması yapılmaktadır. ıı

ABSTRACT Coasts, which have a substantial potential in view of natural resources, are sensitive areas where protection is necessary. Cocentration and diversity of economic activities constitute an important pressure factor in these areas. Improper choice of location for coast structures such as fisherman shelters, quays, and harbors, and liquid and solid waste originating from such structures have negative affects that damage the natural structure of our coasts; they give way to the need of a management planning for the coasts ruined at a tremendous speed. Many coast investments are realized without being evaluated within the framework of Environmental Effect Assessment (ÇED) Regulations, which leads to legal and environmental problems. Before all, government institutions investing in such subjects and private institutions at the stage of planning their coast projects should strictly follow the provisions of Environmental Effect Assessment Regulations and environmental issues that may arise during the construction or operation of the structure, must be evaluated in details. In our country as in the world, the coasts were the most preferred areas to serve diverse purposes; great civilizations and cultural movements ofthe past were also experienced in these areas. Settling areas on the coast, together with increase in industrial plants, tourism, highways and sea transport activities bring about important environmental issues such as lost of habitat, erosion, and water quality impairment. Environmental Effect Assessment Regulations that has been declared under Article 10 of Environment Law, which became effective after being published on Offical Gazette No: 2872 of August 11, 1983, assures the evaluation and thus prevention of possible environmental effects at the planning stage of activities. Environmental Effect Assessment research is conducted for activities related with harbors, artificial harbors, marinas and fisherman shelters on-eoasts. m